ውሽጣዊ ቃንዛ ናይ ሓንቲ ስድራ ቤት ኣብ ኤውሮጳ፣

በስመ ኣብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ ኣሀዱ ኣምላክ ኣሜን።

መንፈሳዊ ሓጺር ልበወለድ።

ጽሓይ ደመናን ጣቓን ጽዒቕዋ እንክትመስል፣ብውሽጢ ውሽጢ ከምዝተሸጎጠት መርዓት መሲላ፣ ብርሃና ደጊሑ ብፍኒስትራይ ትረኣየኒ ኣላ።ድሮ ሰዓት ሸሞንተን ፈረቓን ስለዝኣኸለ፣ቴለፎነይ ሚስኮል በዚሕዎ ፣ጥውቕ እንክተብላ፣ኩላ ኣካላ ቀይሕ መይሕ ጥራይ ኢያ ተርእየካ።የዕሩኽተይ ኢዮም።ናይ ትምህርቲ ሰዓትና ስለዝኣኸለስ ብዘይምምጻአይ ኢዮም ተሻቒሎም።ብፍላይ ዓርኸይ፣ማራ ስለተፍቅረኒ፣ነዛ ቁሩብ ክፍለያ ኣይትደልን ኢያ።ብዙሕ ግዜ ዕዮ ገዛ ኣሎና ኢለ ንማማየይ እንዳኣማኸነኹ፣ምስ ኣፍቃሪተይ ዝወዓልክሉ ግዜ ብዙሕ ኢዩ።ኣፍቃሪተይ እትብል ዘረባ ንማማ ብጣዕሚ ኢያ እተሕምማ።ኣነ ዝገርመኒ ናይ ማማየይ ነገር፣እዚ ኩሉ ኣብ ትምህርቲ ዓለም ዘሕለፈቶ ዓመታት፣ብዘይ ዓርኪ ብድንግልና ከምዝነበረት ክትነግረኒ እንከላ ድንጹው ኢዩ ዝብለኒ።ነዚ ንምርግጋጽ ንባባኻ ሕተቶ ትብለኒ።ሓደ ግዜ ንባባ ብጎቦ ጎቦ ገይረ ሓቲተዮ ነይረ።ማለት ማማ ብድንግልና ከምዝነበረት ነጊሩኒ።እዚ ክብሎ እንከለኹ፣ብዛዕባ ዓርኪ ምሓዝ ስለዝሓተትክዎ፣ንሱ ዓርኪ ከምዘይነበረቶ፣ንማማ ብዘይ ዓርኪ ብድንግልና ከምዝነበረት፣ ርግጸኛ ኮይኑ ስለዝነገረኒ ብጣዕሚ ኢዩ ገሪሙኒ።

ሓደ ሓደ ግዜ ኣብቲ ቤተክርስትያን፣እቲ ዝምህረና ድያቆን፣ክሰምዖ እንከለኹ እካ ከምዚ ላግጺ ኮይኑ እንተተሰምዓኒ፣ኣብ ገዛ ማማየይ ክትደግመለይ እንከላ፣ማለት፣ዝሙት ቅድሚ መርዓ ዝግበር ምስ ኣንጻር ጾታ ርክብ፣ብሕጊ ፈጣሪ ኣዝዩ ኣነዋሪ ምኻኑ ትነግረኒሞ፣ኣዝየ ኢየ ዝፈርሕ።ዋላ ኣብዚ ናይ ኖርወይ ሕጊ፣ዘይሕጋዊ ዝኾነ ርክብ ምስ ኣንጻር ጾታ ይምሁሩና በንጻሩ ድማ ኣፍቃሪት ( ሻረስተ) ምሓዝ ጸገም ከምዘየብሉ ክዛረቡ ክሰምዖም እንከለኹ፣ዘረበኦም ይዳባለቐኒ።በዚ መሰረት ኣብ ክልተ ተቐርቂረ ይነብር።ብፍላይ ምስ ኣፍቃሪተይ ክራኸብ እንከለኹ፣ናይ ማማየይ ዘረባ ስለዝዝክር፣ወትሩ ስግኣተይ ብደገ ንኣፍቃሪተይ ስለዝንበበላ፣ኣፍቃሪተይ ከምድላየይ ክኸውን ከምዘለኒ፣እዚ ናይ ቀደም ባህሊ፣ሳክት ዘይጠቅም ምኻኑ፣ኖርወይ ከምዚ ዓይነት ቅድሚ 60 ዓመታት ከምዝነበረ ሕጂ ግን ከምዝኣረገ ትነግረኒሞ፣ኣብ ክልተ ይቕርቀር።ኣፍቃሪተይ ኖርወጅያዊት ኢያ።ንማማየይ ኣይነገርክዋን፣ስለምንታይከ ክነግራ፣ማማየይሲ፣ኣሽንካይ ዶ ኖርወጅያዊት ዓርኪ ሒዘ ክብላ፣ዋላ ናትና እምነት ዘለዋ ጛል ዓርኪ ኣላትኒ ተዝብላ ፍጹም ከምዘይትቕበሎ ይፈልጥ ኢየ።ምኽንያቱ ኣብ ሃይማኖት ዘለዋ ንጻሬ ኣዝዩ ልዑል ኢዩ።ምላልባሽ ድሕረት ስለዝዓብለላ ኢዩ፣ከይብል፣ብትምህርቲ ዓለም ኣዝያ ዝበሰለት፣ኣነ ኣብቲ ንሳ ዝበጽሐቶ ደረጃ ትምህርቲ ንምብጻሕ ገና ብሕጂ 20 ዓመታት ከምዘድልየኒ ኣዳዕዲዐ ይፈልጥ ኢየ።ስለዚ ኩሉ ንሳ ትብለኒ፣ኣነ ኮፍ ኢለ ክመሃር እምበር፣ብዝኾነ ዓይነት መለክዒ ኣይቅድማን ኢየ።ሃይማኖት ክትምህረኒ እንከላ ብጣዕሚ ኢያ ትምስጠኒ።ብኹሉንትንኣ ንባባይ ትበልጾ ኢያ።ባባ ብዜይካ ንሓሳባቱ ምርዳእ እንተኣቢኻዮ ሓይሊ ወሲኽካ ምፍርራህ ካልእ ፍጹም ኣይመሃረንን።ብዙሕ ታሪኽ ዝፈልጥ ኢዩ ዝመስል።ኮፍ ኣቢሉ ብዛዕባ መንነቱን ዓዱን ግን ክምህረኒ ኣይከኣለን።ይንዕቀኒ ድዩ ዋላስ ቆልዓ መሲለዮ ኣይፈልጥን ኢየ።ብውሕዱ ግን እታ ዝፈልጣ ናይ ኣባታዊት ፍልጠቱን ጸግኡን ከካፍለኒ ከምዘለዎ ናይ ወትሩ ቅሬታይ ኢዩ።

<< ሓንቲ ግዜኸ ዘይኣኽሎም፣ኣንታ ሎምስ ክላስና ብምልኦም ኢዮም ደዊሎም መስለኒ።>>ኣፍቃሪተይ ዝጸሓፈቶ ጽሑፍ ከኣምበር እነሀለ።(( ፍቕረይ፣ብዘይብኣኻ ትምህርቲ ክላስ ኣይደልን ኢየ።))ግደፍናስከ ንስኺ፣ኣነ ናይ ማማይ ልቕሶ ኣጨኒቕኒ ኣሎ።ማማየይ መብከይኣ ከይፈለጥኩ ሎም መዓልቲ ካብ ገዛይ ናብ ዋላ ሓደ ኣይከይድን ኢየ።ማማየይ፣እንታይ ኮይና ትበኪ ኣላ፣መን ሃሪምዋ፣ናፊቓዶ ትኾውን፣ምኻን ናፍቖትሲ ግድን ኢያ ክትናፍቕ።ድሮ ኣብ ስደት ዓሰርተ ክልተ ዓመት ዛዚማ ኣላ።ኣነ ኣብ ማህጸና ተጠኒሰ እንከለኹ ኢየ ሒዛትኒ ንስደት ብሳህራ ገይራ ናብዚ ኖርወይ ኣምጺኣትኒ።ልደተይን፣ናይ ኖርወጅያን ፍቓድ መንበርን ብሓደ ግዜ ከምዝተዋህበት ነጊራትኒ ነይራ።ኣነ ሕጂ ድሮ ወዲ 11 ዓመት ኮይነ ኣሎኹ።ምኻን ናፍቖት ተዝኾውን ነይሩስ፣ምነገረትኒ።ባባዶ ሃሪምዋ ይኸውን!<< ማማ፣ንገርኒባ፣እንታይ ኢኺ ኮይንኪ፧>> እንታይ ኢየ ዝገብሮ ደቀይ!ኮ ኮ! ሃርምዋ ክኸውን ኣሎዎ።ባባ፣ንዝኾነ ነገራት ብሓይሉ ጥራይ ኢዩ ዝደልዮም።ኣብዚ መቸም ኣብዚ ዓዲ ከምኡ ኣየዋጽኦን ምኻኑ ስለዘይፈለጠ ኢዩምበር ተዝፈልጥሲ ከምኡ ኣይምገበረን።

ንዓይ ብዙሕ ግዜ ክሃርመኒ ወስ ዝበለሉ ግዜ ኣሎ።እንታይሞ፣ኣነ ንፖሊስ ጸዊዕካ ኩሉ ገበናቱ ከምዝርድኦ ምግባር ጠፊእኒ ኣይኮነን።ግን ማማየይ፣ንባባ ከጋልጾ ከምዘየብለይ፣ዋላ ክሃርመኒ እንተሓሲቡ፣ክርሕቐሉ እምበር፣ክዳፈሮ ከምዘየብለይ ወትሩ ትነግረኒ ኢያ።ሓደ ግዜ መግቢ እንዳበላዕኩ እንከለኹ፣ገለ ኣምጻለይ ኢሉ ለእኸኒሞ፣ኣነኸኣ ደኺመን ብካልእ ኣብ ደገ ምስ የዕሩኸት ሓሪቐን ስለዝነበርኩ፣ዕሚም ኢለ።ክርደኣለይ ነይርዎ ባባ።ኣልዕል ኣቢሉ፣ብዝሓዛ ወስ ስለዝብል ግን ኣብ ጥቕኡ ስነበረት ፋርኬታ ገይሩ ገሰመኒ።ዝገርመኒ፣እታ ፋርኬታ ብማዓኮራ ስለዝሃረመትኒ እምበር፣በቲ በሊሕ ጫፋ ሃሪማትኒ ተትኾውን፣ኣብ ከብደይ ምተሸኽለት።ኣነውን ረቂቕ ካምቻ ጥራይ ገይረ ስለዝነበርኩ ኣብ ሓደጋ ምወደቕኩ ነይረ።መምህረይ ድማ ግድን ሓቃ ከውጽኣ ምሓተተትኒ ነይራ።ሽዑኡስ ዋላ ንመምህረይ ተዝሕስወላ፣ገለ ጥርጣረ ምገበረት።ከመይ ኢለኸ ምሓሰኹ!ማማየይ፣ክሕሱ ከምዘየብለይ ኢያ ትምህረኒ።ኣብ ኖርወይ ድማ ምሕሳው እቲ ቀዳማይ ገበን ኢዩ።ሓድሽ ስለዝኾነ ኢዩምበር፣ሕጊ ነርወይ ተዝፈልጦስ፣ብጣዕሚ ህጻናት ኣብዚ ዓዲ ዘለና ክብረት ምተረደአ ነይሩ።

ሕጂ ናብዚ ዓዲ ካብዝመጽእ ካልኣይ ዓመቱ ኢዩ።ማማ ስራሕ ሰሪሓ ገዛ ስለዝገዘአት ኢያ፣ባዕላ ኣምጺኣቶ።ምኻን ክብሪ ህጻን እካ ይርድኦ ይኸውን ኢዩ፣እታ ኣባይ ዘላቶ ፍቕሪ ንምግላጻ ኢያ ሸጊራቶምበር።ኖ ኖ ኣይሸገረቶን፣ንሱ በቲ ዝዓበየሉ ዓይነት ኣገላልጻ ገይሩ ፍቕሩ ክገልጸለይ ስለዝፍትን ኢዩ።ስለምንታይ እሞ ሕርቕ ሕርቕ ይብል! ሕርቃንሲ ምልክት ስዕረት ኢዩ፣ኢሉ ድያቆን ዝመሃረና ወትሩ ትዝከረኒ ቃል ኢያ።እወ ክሓርቕ ኣይነበሮን ባና።ተሓረቐ ድማ ንሕርቃኑ ዘዘሓሕሉ ቃላት ክመርጽ ነይርዎምበር፣ኢዱ ወስ ክብል፣እረ ወስ ምባል ውን ኣይተጸለአን፣ኣብ ምንታየይ ይሃርመኒ ከስተውዕል ነይርዎ።ብፍላይ ንማማ ክሃርማ እንከሎ ሓደ ግዜ ርእየዮ፣ብጣዕሚ ኢየ ሰንቢደ።ሰብዶ ኣይኮነትን! ኣብ ሃይማኖትናኸ ንሰበይቲ ህረማ ዝብል ኣሎ ድዩ! ብፍጹም።ኣነስ ድሓን ንእሽቶ ስለዝኾንኩ ከማዛዝን ዓቕሚ ስለዘየብለይ፣እንተፋራራሓን እንተገንሓንን ኣእምሮይ ክሳብ ዘይበሰለ ኢዩ።ማማየይ ግን ብኣታሓሳስባ ይኹን ብሃይማኖታዊ ብስለት ብኩሉንትነኣ ትበልጾ ኢያ።ክሃርማ ዘይኮነስ ክረዳድኣ ነይርዎ።ሽዑኡ መዓልቲ ምስ ሃረማ ብጣዕሚ ኢዩ ተሰሚዕኒ።ማማየይ ነዚ ቃንዛ ተጻዊራ፣ኣነ ካብቲ ነገር ከርሕ ከምዘለኒ በተን ናይ ወትሩ ገናሕቲ ዝኾና የዒንታ ገይራ ጠቒሳትለይ።ውሽጠይ ብሕንቕንቕ እንዳተበለዐ፣ማማየይ ድማ እንዳልቀሰት ገዲፈያ ከይደ ነይረ።

ስለዚ ሕጂውን ባባዶ ሃሪምዋ ይኸውን፣ክድውለሉ ዶ!ምኻን እቲ ፕራክሲስ ዝገብረሉ ዘሎ ቦታ ስራሕ እንተጀሚሮም፣ክቕበለኒ ኣይክእልን ኢዩ።ስራሕ ገለ ተረኸብኩ ኢሉ ፕራክሲስ ስለዝኸይድ፣ተሌፎን ምስ ዝቕበል ኣብቲ ስራሕ ብሕማቕ ዓይኒ ክረአ ኣይደልን ኢዩ።ኣብ ቃንቃውን ኖሽክ ብዙሕ ኣይኮነን፣ገና ተልሜደን ኢዩ።

ለይቲ ከባቢ ሰዓት 4 ኣቢሉ ይኸውን፣ ኣብታ ናይ በይነይ ክላስ ደቂሰ እንከለኹ፣ብዙሕ ክትዕን፣ክርክርን ዝሰምዕ ዝነበርኩ ይመስለኒ ነይሩ።ምላልባሽ ሕልሚ መሲልኒምበር፣ለካ ባባን ማማንዶ ይኾኑ ይከራኸሩ ነይሮም።ኣነ ዝፈልጠሎም ወትሩ ዝከራኸርሉ ነገር ኣሎዎም።ባባ ቅዱስ ቁርባን እትብል ቃል ክሰምዕ እንከሎ፣ ርእሱ ኢዩ ዝሓምም።እታ ቤተክርስትያን ምኻድውን፣ዘይትኸውን ኮይናቶ ማለት፣ኣነ ምዕራባውነት ከይዕብልለኒ ንዓይ ክብል ኢዩምበር፣ስለነብሱስ ፍጹም ኣይሓስብን ኢዩ።ኣነ ትገርመኒ ነገር ኣላ።ስለምንታይ ኢዮም ንዓይ ቁረብ እንዳበሉ፣ማማን ባባን ግን ዘይቆርቡ!ነዛ ሕቶ ሓንቲ ግዜ ንባባ ሓቲተዮ ነይረ።ነዛ ክበልዓኒ ንእሽቶ ተሪፋቶ።ባባ እዚ መንፈሳውነት፣ናይ ፈራሓትን ድኹማት ጉዕዞ ኢዩ ዝብሎ።ብዙሕ ግዜ ንባባ ተዓዚበዮ ኢየ።ንሱ ዝሰምዖ ድምጽታት ናይ ፖሎቲካዊ ነገራት ኢዩ።ፓልቶክ ከፊቱ ናይ ዝተፈላለዩ ፖሎቲካውያን ማስሜድያታት ክሰምዕ ርእየዮ ኣሎኹ።ባባ ቅድሚ ምምጽኡ፣ኣብ ገዛና ወትሩ እትውላዕ ዝነበረት፣ ናይ ኤርትራ ኦርቶዶክስ ተዋህዶ ፓልቶክ ኢያ።ንዓይ ናይ ዝማሬ ኣፈይ ዘጽረየትለይውን ንሳ ኢያ።ማማ ኣብቲ ፓልቶክ ከም ኣድሚን ኮይና ክሳብዛ ባባ ዝመጽእ ሰሪሓ ኢያ።ሕጂ ግን ኣብ ገዛና ፖልቶክ ናይ ቤተክርስትያን ንኸይውላዕ ባባ ስለዝተጻብኣ ማማየይ ተሓቢኣ ኢያ ትሰምዕ።ባባን ማማየይን ንከይቆርቡ ድማ እቲ ጠንቂ ባባ ስለዝኣበያ ምኻኑ ካብ ክርክራቶም ተገንዚበ ኣሎኹ።

ምስ ማማየይ ዘሎ ዓቕሊ ብጣዕሚ ኢዩ ዝገርመኒ።እዚ ኩሉ ዝኣክል ትምህርቲ ስጋውን መንፈሳውንሲ፣ባባ ከጛጥጠላን ከፈራርሓን እንከሎ፣<< ድሓን ጽባሕ ንግሆ ዝምለሰሉን ዝጠዓሰሉን ግዜ ኣሎ>> ኢላ ኢያ ብዓቕሊ ትጽበዮ።ንዓይ ንኸየቃልዖ ወትሩ እትኽልክለኒ ድማ ክሳብ ዝርድኦን፣ናይዚ ዓዲ ሲስተም ክሳብ ዝፈልጦን ብዓቕሊ ንጸበዮ በሃሊት ኢያ።ንዓይ ወትሩ ብዓይና ኢያ ትወቕሰኒ።ስለዚ ክሃርመኒ ወስ ኣብዝበለሉ፣ወይ ምስ ማማ ዝኾነ ዓይነት ዘይምርድዳእ እንተተኸቱ ሃዲመ ክኸይድ ከምዘለኒ ወትሩ ትነግረኒ።

እዋእ እንታይ ደኣለይ ዝገብሮ።እቲ ናይ ሳህራን ባሕርንዶ ደኣ ተዘኪርዋ ይኸውን።ኣብ መገዲ ከቢድ ሽግር ከምዘጋጠማ ስለዘዕለለትኒ ኣዝዩ ኣሰምባዲ ነገር ኢዩ፣፣ብኽብደት ኣሰምባድነቱ ድማ ኣነ ወትሩ ይብህርር ኢየ።ከምዚ ዓይነት ግፍዕታትን ሽግርን ብፊልም ብፍላይ ኣነ ኣብዚ ካርቱን ጥራይ ኢየ ኣብዚ ኤውሮጳ ዝከታተል።ብጣዕሚ ክትሰምዖ ዘሰቅቕ ሽግራት ከምዘጋጠማ ትነግረኒሞ፣ኣብ ጉዕዞ ሂዎተይ ክንድምንታይ ጥንቃቐ ክገብር ከምዘለኒ ወትሩ ንነብሰይ መብጽዓታት ይገብረላ።እዚ ናይ ምዕራባውያን ኣካይዳ፣ገለ ገሊኡ ጥቕሚ ዘለዎ እካ እንተሃለወ፣ንመንነተይን ሃይማኖተይን ዝብርዝ ነገራት ግን ወትሩ ክቃወሞን ክቃለሶን ከምዝግባኣኒ ወትሩ ንነብሰይ ከእምና ይፍትን ኢየ።ምስዛ ዓርከይ ዘለና ርክብ፡ ንሳ ኢያ ትፈትወኒ እምበር ኣነ ምስቲ ወትሩ ኣብ ቤተክርስትያንን ኣብ ገዛናን ዝቐስሞ መንፈሳዊ ትምህርታት፣ምሉእ ልበይ ንክህባ ኣይድርኸንን ኢዩ።ለካ ንማማየይ እዚ ናይ መንገዲ ሽግራት ተዘኪርዋ ክኸውን ኣሎዎ።ንሱሞ ክኸውን ኣይክእልን ኢዩ፣ፐርከስ ምነገረትኒ።ከመይ ኢላሞ ስራሕ ከይከደትከ፣<<ኣንቲ ማማየይ ንገርኒባ፣>> ኦይ ናብ ፖሊስ ክድውል ኣሎኒ።ኖ ኖ፣ፖሊስሞ ፈጺምካ ዘይሕሰብ ኢዩ።ምኽንያቱ ናይ ገዛና ሽግር ፖሊስ ክፈልጡላ ኣይትደልን ኢያ።በቃ ንሕክምና ክድውል ኢየ።ኦምቡላንስ።ኤእ፣ንሳቶምከ ንፖሊስ ይሕብሩዶ ይኾኑ።መምህር ስለምንታይ ትምህርቲ ዘይመጻኻ እንተኢሉኒ፣በረድ ኮይንኒ ስኖው በዚሑ ክብሎ ኢየ።ኦይይይ ከመይ ኢለ ክሕሱ።በቃሞ ንመምህረይዶ ክድውለሉ።ገደደ፣ንሱ ከኣሞ ናይ ማማይ ምብካይ እንተርእዩ ግድን ንፖሊስ ክነግር ኢዩ።ድሕሪኡ እቲ ነገር ንገዛና ሓደጋ ክወርዶ ኢዩ።ክፋትሑ!ፍጹም።በቃ ሎምዓልቲ ትምህርቲ ምኻድ የለን ማለት ኢዩ።
ወስብሀት ለእግዚኣብሔር።

ንዝናን ተፈላጥነት ምድላይ፣ ብዛዕባ ጽልእን ፍቅርን ድማ ሕቖ ኣድጊ ኮይንካ ምንባር፣ ዝምልከት ኢዩ ሰናይ ንባብ።

በስመ ኣብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ ኣሀዱ ኣምላክ ኣሜን።

ቃለ ሂዎት የስምዓልና፣ዝብል ምርቓምበር ጭብጨባን፣ዓሽን ዓሽ ዓሽን ኣይኮነን።እሞ ሰባት መታን ከጣቕዕልካ ኢልካ ኑኡድነትካ ምብታን ሕስረትካ እንዳጸዋዕካ ምኻንካ ኢኻ።ምኽንያቲ እቲ ክንእደካ እትምነዮ ዘለኻ ሰብ፣ገና ናእድኡ ከይጀመረ፣ኣብ ጅማሬ እንከለኻ፣ ተግባራትካ ኣብ ቅድሚ ፈጣሪኻ ምዙናት ኢዮም።ኣብ ስደት ብፍላይ ኣብ ኤውሮጳውያን ዘስተውዓልክዎም ነገራት ኣሎዉ።

ጸዓዱ ንዝሰምዕዎ መደረ፣ሓሲቦም ከጣቕዑ፣ብኻልእ ኣጋጣሚ ድማ፣ኣፍሪቃውያን፣ድሕሪ ጨብጨባ ክሓስቡ ተገንዚበ ኣሎኹ።እቲ መዳሪ መደርኡ ምስ ወደአ እዚ ዘይበሃል ድሙቕ ጣቒዒት መጢኻ ከተብቅዕ፣<< እንታይ ኢዩ ዝበለ ፧>> ኢልካ ድማ ክትሓትት ትስማዕ ኣሎኻ።
ብኻልእ መንጽር ድማ፣ጻዓዱ፣ንዝኾነ ሰብ ፍሽኽታ ኣይትኽልኣዮ በሃልቲ እንክመስሉ፣ዋላ ክትብድሎም እንዳመጻኻ ፍሽኽ ይብሉ።ኣፍሪቃውያን ድማ፣ውሽጣዊ መንነቶም ብደገ ጎሊሑ ይግለጽ።እንታይ ይመስለኩም፣ውሽጥኻን ደጌኻን እንተዘይተመሳሲሎም፣ክልተ ሰብ እንዳኾንካ ትነብር ኣሎኻ ማለት ኢዩ።ውሽጥኻ ጸሊእኒ እንዳሃለወ፣ኣፍካ እንተወደሰኒ፣እረ ካባኻስ እቲ ብካራ ክሓርደኒ ዝወጣወጥ ዘሎ ሰብ ይሕሸኒ።ንሱ ብቐንዱ ኣዳዕዲዑ ክሓርደካ ይመጽእ ኣሎኹ ኢዩ ዝብለኒ ዘሎ።እቲ ዝፍሸኸኒ ዘሎ ግን ኣብ ውሽጡ ኣውቶማቲክ ካራ ዓጢቑለይ ስለዘሎ፣ኣነ ከምልጥ ይኹን፣ናይ ምድሓን ዕድል የብለይን።

ክርስትና ግን ንኹሉ ኣፍቅር ብዝብል መምርሒ ስለዝተመስረሐ፣ከም ክርስትና ክትነብር ፈትን።ሰብ ይጽላእካ ይፍተኻ ብዘየገድስ፣ሓላፍነትካ ግን ንኹሉ ምፍቃር ይኹን።ምፍቃር ዝበሃል ዘሎ፣ልብኻን ኣፍካን፣ሕልናኻን፣ደጌኻን ኣሰማምዓዮም ማለት ኢዩ።ልብን ኣፍን ሕልናን ትግባረን ክልቲኤን ከፍቅራ ኣሎወን ማለት ድኣምበር፣ኣፍካ ጥራይ ፍሽኽታ ምምጣው ዕጋበት ኢዩ ማለት ኣይኮነን።እረ ካብዚ ደጌኻን ውሽጥኻን ዘይሰማምዕሉ ዓይነት ፍቕሪ ዝኸፍእ ስቅያት የለን።ተስተብህሉዶ ትኾኑ፣ ገለ ገለ ሰባት ፍሽኽታ ክህቡኻ ይጸንሑሞ፣ውሽጦም ከምዝጸልኡኻ ካብ ገጾም በጨቕ ኢሉ ክስዕሮም እንከሎ፣ንምክልኻሉ ይፍትኑ ግን ሓይሎም ይልሕልሕ።ስለዚ ይሽገሩ ከምዘለዉ ብርሑቕ ይንበቡ።እሞ ካብ ውሽጢኻ ጸሊኡ እንከሎ ፈታዊ ክትመስል ምፍታን፣ጸላኢኻ ኢየ፣ኢልካ መለኸት ምንፋሕዶ ኣይበልጽን።በንጻሩኸ ነዚሰብ እንክትጸልእሲ፣ ዘሕለፍካሉ ነገር እንታይ ስለዘሎ ኢዩ፧ምላልባት ንሱ በዲልካ ይኸውን ኢዩ።

ክገርመካ ንዓኻ ዝበደለካ መሲልካ እምበር፣ንስእሊ ፈጣሪ ኢዩ ቀዲዱ።ንስርሓት ፈጣሪ ኢዩ ኣበላሽዩ፣ፈጣሪ ንዘዳለዋ ክብርቲ ንብረት ኢዩ ኣባላሽይዋ።እሞኸ ብሰንኪዚ፣ እታ ንብረት ድያ ክትጉሂ ዝግባኣ፣ዋላስ እቲ ነታ ንብረት ዝሰርሓ፧ቅድሚ ዓሰርተ ዓመት ቀባኢ ነይረ።ኣብቲ ግዜቲ፣ስእለይ ዝተንከፈለይ ሰብ ብብርቱዕ ቁጠዓዊ ዓይኒ ይርእዮ ከምዝነበርኩ ይዝከረኒ።ኣብዚ ግንዛቤኹም እንታይ ኢዩ፧ሰራሒ ኢዩ ሰንኪ ፍርሰት ስርሓቱ ክጉሂ ዝግበኦምበር፣ስሩሕ ሰሪ ፍርሰቱ ክጉሂ ኣይግበኦን ኢዩ።ንስኻ ስለዝተበደልካ፣ልብኻ ብበደል ስለዝፈረሰ፣ኣብ ልዕሊቲ በዳሊ እትብሎ ዘለኻ ሰብ ክተግረምርም እትህንደድ ዘለኻስ፣ንስኻ ስሩሕ እምበር፣ሰራሒ ኣይኮንካ።ተሰሪሕካ እምበር፣ንነብስኻ ባዕልኻ ኣይኮንካን ሰሪሕካያ።ስለዚ ዝተበደልካ መሲልካ እምበር፣ንዓኻ ዝብድል ፈጺሙ የለን።ምኽንያቱ ንስኻ ካብ ፈጣሪ ዝተመንጨኻምበር፣ባዕልኻ ዝመንጨኻ ኣይኮንካን።

ወገነይ ነኣዳይ ዲኻ፣ነቲ ክትንእዶ እትደልዮ ሰብ፣ክትንእዶ እንከለኻ፣ንናእዳኻ መታን ክንእደልካ ተኾይኑ ዘይክትንእድ ይሕሸካ።ምኽንይናቱ እዚኣ ውሽጣዊት ቢዝነስ ኢያ ትኸውን ዘላ።ክትነኣድ ተደሊኻ ድማ፣ብፈጣሪኻ ክትነኣድ ድለምበር፣ፍጡራን ከማኻ ዘየንጭብጨቡለይ ኢልካ፣ኣብ ክሳድካ ገመድ ኣይትስቀል።ንፍጡር ከማኻ ኣዚኻ ኣኽብሮ፣ምኽንያቱ ከማኻ ፍጡር፣ኣብዛ ዓለም ናይ ምምባር ዕድል ዝተዋህበ ከማኻ ተቐማጢ ክሳብ ዝኾነ፣ዘሕለፍካሉ የብልካን።ንሱ ድላዩ ክኣምንን ክኽተልን ይኽእል ኢዩ።ንስኻ ግን ተኸኣልካ ክትሕግዞ ደኣ ፈትንምበር፣ክተጽድፎ ናብ ገደል ዘይጸደፈለይ ኢልካ፣ድቃስ ለይቲ ክትስእን፣ ትረብሖ ረብሓ ቁንጣሮ እካ ኣይኮውንን።

ስለዚ ንስኻ ናብዛ ዓለም ብግሽነት ዝመጻኻ ፍጡር ምኻንካ እመን።እቲ ኣፍቅሮ ተባሂልካ ባኢድ ሕልናኻ እትእዘዞ ዘለኻ ሰብ ድማ፣ከማኻ ኣብዛ ዓለም ብስደት ዝነብር፣ካብ ፈጣሪ ናይ ምምባር ቪዛ ዝተዋህበ ፍጡር ሓውኻ ኢዩ።ምላልባሽ ንፈጣሪየይ ኣቃሽሽለይ ኢልካ ክትጉሂ ትኽእል ኢኻ፣ጋሂኻ ፍትሓዊ ክኸውን እንተኾይኑ ግን ፍጽምቲ ፍቕሪ ክትምጥወሉ ምስትኽእል ኢዩ።ኣብ ልዕሊኡ ኢድካ ከተዋጣውጥ ግን ፈጣርነታዊት ዙፋን ከም ምምናይ ኢያ።
ወስብሀት ለእግዚኣብሔር።

ብዛዕባ ህልውናን ባህርን እግዚኣብሔር ዝምልከት፣2ይ ክፋል ይቕጽል።

በስመ ኣብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ ኣሀዱ ኣምላክ።
ኢየሱስ ክርስቶስ ብምስቃሉስ፣ኣብ መንግስተ ስላሴ ፍትሓዊ ድዩ፧ ሰይጣን ከሳሲ፣ክርስቶስ ድማ ተፈራዲ ኮይኖም ኣብ ኣእምሮ ሒደት ወገናት ስለዝእመን ኢዩ።/ነዚ ጥርጥሬ ዝሰብር መንፈሳዊ መልእኽቲ ኢዩ ሰናይ ምክትታል።

ንምኻኑ፣መን ኢዩ ተኸሳሲ፣መን ኢዩኸ ከሳሲ፣መን ኢዩውን ፈራዲ፣ኣብ ሂዎት ክርስትና ነዞም ስለስተ ነገራትዚኣቶም ብጥንቃቐ ምርዳኦም የድሊ።ተኸሳሲ ክርስቶስ ኣይኮነን፣፣ኣንታ ሓወይ፣ክርስቶስ ዝተሰቕለ፣ስለዝተኸሰ ኣይኮነን፣ባህሪኡ ከማማኻ ሕማምን ስቅያትን፣ቁስሊ መድመይትን፣ብኽያትን ልቕሶን፣ዝሰማምዕዎ እካ እንተኾነ፣ኩሉ ዝኽእል፣ኩሉ ዝፈልጥ፣ንዝበኽዩ ዝእብድ፣ንዝተሰቕሉ ካብ ስቕለቶም ከናግፍ ዝኽእል፣ካብ ሞቑሓዊ ሓጺን ከልቅቕ ዝኽእል መለኮታዊ ፈጣሪ ምኻኑ ምግንዛብ የድሊ።ሰይጣን ከሳሲ ኢዩ እካ እንተበልናዮ፣ንስልጣን ፈጣሪኡ ዝምክት ሓይሊ ግን ከምዘየብሉ፣ንሱ ባዕሉ ይፈልጥ ኢዩ።

ንስኻ ደኣ ሓወይ እንታይ ገደሰካ ጉድለት ግንዛቤኻ ክትነቅፍ ዝግባእሲ፣ንናይ ክርስቶስ ፍቕርን፣ንናይ ሰይጣን ከሳስነትን ክትሓዋውሶ ደፊርካ!እሞ በል ክብለካ። ኩሉ ዝኽእል ኣምላኽ ነቲ ሓንቲ ንጣብ ከላግብ ዓቕሚ ዘየብሉ ባህሪና ለቢስዎ።ክለብሶ እንከሎ ድማ ፍጹም ፍቕሩ ንኽገልጽ፣ብውህደት ኢዩ ተዋሃሂድዎ።ስጋና ምስቲ ኩሉ ዝኽእል ኣምላኽነቱ ስለዝተዋሃሃደ፣ፍጹም ኣምላኽ ኮነ፣፣።ረቂቕ መለኮት፣ንግዙፍ ኣካል ሰብ ብምልባሱ፣ከም ብርሃን ብደረቕ ቬትሮ ሰንጢቑ ዝሓልፍ፣ስጋ ሰብ ድማ ብደረቕ ነገራት ሕትመቶም ከይለቐቑ ብሕትሞም ንምውጻእን ንምእታውን ኣይተጸገመን።

ሰባኽያትን ሃዋርያትን ብዓይንና ሪኢናዮ ኢሎም ጨደሩ።ዝረኣይዎ፣ስጋ ጥራይ ኣይኮነን፣መለኮት ጥራይ ድማ ኣይኮነን።ክልቲኣቶም ብሓደ ውህደት ዝተዋሃሃድዎ ድኣምበር።ስጋ ሰብ ድማ ካብ ፍጡር ዝተረኽበ ክንሱ፣ሓደ ካብ ኣካለ ስላሴ ንምኻን በቕዐ።ስለዚ ክቡር ሓወይ፣ ስጋና ንመሎኮታዊ ባህሪኡ ኣይመንዘዖን፣መለኮታዊ እሳትነት ድማ ንስጋና ኣየቃጸሎን።ክልቲኦም ተዋሃሂዶ ሓደ ኮይኖም ኢልና ኢና ንመሃር ዘለና ተበልናካስ፣ ምስ ጽበትን ድኽመትን ናይ እምነትካ ድማ ክትከራኸር ነይርካ እምበር፣እንታይ ዝገበረት ቤተክርስትያን ኢያ በቲ ሰነፍ ፍልስፍናኻ ገይርካ ኢድካ ተወጣውጠላ ዘለኻ።በል እዘን ሕጂ ዘወጣውጣ ዘለዋ ሕልነአን ዝዓረበን ፍልስፍናውያን ቃላትካ፣ዝምብርከኻሉ ዕለት ርሑቕ ኣይኮነን።እዛ ሕጂ እትዳፈር ዘላ ሕልናኻ፣ብግዴታ ኣብ ቅድሚ ፈጣሪኣ እትነብዓሉ ግዜ ክንዮ ኣይምሰልካ።

ነዚ ሞሎኮታውን፣ሰብኣውን ተዋህዶ፣ክምርምሮ፣ክምትሮ ዝኽእል ሕልና ወይ ኣእምሮ የለን ብሕጂውን ኣይክህሉን ኢዩ።እቲ ምንም ዘይክእል ባህሪ ደቂ ሰብን፣እቲ ኩሉ ዝኽእል መለኮታዊ ባህርን ኢዩ ሓደ ኮይኑ ዝብሃል ዘሎ።እዚ ንትንታኔ ተዋህዶ ዝምልከት ዝልካዕ መንፈሳዊ ፍልጠት፣እቲ ናብ ደቂ ሰባት ተገሊጹ ዝተሰብከ ስለ ኣምላኽ ሰብ ምኻን፣ምስቲ ድሕሪ ተስፋ ክርስትያን ማለት ድሕሪ ትንሳኤ፣ንዝመጽእ ግልጸት ክነጻጸር እንከሎ፣እዚ ናይ ሕጂ ፍልጠትና ቁንጣሮ ኢዩ ክትብል ትደፍር።ክቡር ሓወይ ሙሉእ ግንዛቤ ብዛዕባኡ ንምርካብ፣ምሉእ ተወፋይነት ኣብኡ ክህሉወካ ይግባእ።እሞ እንታይ ንበል፣ብዘይ ጥርጥር ሕጂውን እንተኾነ ምስቲ ድሕሪ ትንሳኤ ዝመጽእ ኣስተርእዮ፣ንባህሪ ኣምላኽካ ንምፍላጥ ካብ ፈጣሪኻ ንዝወሃበካ መንፈሳዊ ህያብ፣ሕጅን ቅድሚ ሕጅን መወዳድርቲ ዝርከቦ እካ ኣይኹን እምበር፣ብመጠኑ ልካዔ፣ ጽበት ኣእምሮኻ ክስከሞ ብዝኽእል ምጣኔ ክገልጸልካ ፍቓደኛ ኢዩ።እረ ምስጢሩ ንምስጢራውያን መንፈሳውያን ክትዕድል ኢዱ ወትሩ ምስተዘርገሐት ኢያ።ጥበብ ኣምላኽ ኣብቶም ንዑኡ ክደልዩ ዝህርኩቱ፣ኣብ ኣእምሮኦም ክትክሰት ወትሩ ቅርብቲ ኢያ።

ክርስቶስከ ናብ መስቀል ዝተሰቕለ ሓይሊ ስለዝሰኣኒ ድዩ፣ነቲ ከሳሲ ተባሂሉ ዝሕመ ዘሎ፣ኣብ መስቀል ከይተሰቕለ እንከሎ ክስዕሮ ስለዝይከኣለ ድዩ፣ንምኻኑ ትምህርተ ክርስትና፣ብዛዕባ ሓያልነት ፈጣሪ እንታይ ኢሉ ይምህር፣እግዚኣብሔር ሰብ ከይኮነ ኣብ ዘለዎ ኮይኑ ንሰባት ካብ ባርነት ሓራ ከውጽኦም ኣይምኸኣለን ማለት ድዩ፣በንጻሩኸ፣ፈጣሪ፣ኩሉ ዝኽእል እንዳተበሃለስ፣ከመይ ኢሉ ንሞት ረዓሞ፣ክርስትና ብዛዕባዚ ኣድቂቑ ይምህር ኢዩ።ኣምላኽ ማለት ኩሉ በብቓንቁኡ ከምዝትርግሞ፣ኩሉ ዝመልኽ፣መላኺ ማለት ኢዩ።ልዕሊ እግዚኣብሔር ኣሎ ተባሂሉ ዝእመን ሕጂ ይኹን ድሕሪ ሕጂ የለን።እግዚኣብሔር ማለት ድማ ኣቦን ወልድን፣መንፈስ ቅዱስን ሓደ ኣምላኽ ሓደ መላኺ ማለት ኢዩ።እስከ ስለ ኣምላኽ ሰብ ምኻኑ ቅድሚ ምትንታንና ስለዛ ሰለስትነትን ሓድነትን እዚኣ ንተትኖ።እቲ ዘገርም፣ፍጡር ብዛዕባ ፈጣሪኡ ክመራመር እንተጀሚሩ እንዳደኸመ ኢዩ ዝመጽእ።ስለፈጣሪ ንምፍላጥ ጉልቦታዊ ኣእምሮና ክንጥቀም ኣብ ዝጀመርናለን ቅንያት፣ሕልናና ይሰዓርሞ ረሸሽ ይብለና እንዳተሰወረና ከኣ ይኸይድ።

ከመይ ኢሉ ሰለስተ፣ከመይ ኢሉ ኸ ሓደ፣ሓወይ ክሓተካ፣ንስኻ ክንደይ ኢኻ፣ኣብ ከባቢኻ ዘለዉ ነገራት ተመልከቶም፣በቲ ሓደ ወገኖም ሓደ እንዳተባህሉ ሰለስተ ዝኾንሉ ህሞት ይኽሰት።ጽሓይ ሓንቲ ኢያ፣እንተኾነ፣እቲ ሙቖታ፣ጽሓይ ይበሃል፣ሞቖት ዝበርትዖ ሰብ፣ሎሚ ጽሓይ በርቲዓ ኣላ ይብል።በንጻሩ፣ኣብ ድነ ዘጽለለ ሰብ፣ጩራ ጽሓይ በቲ ድነ ሶሊኹ ዓይንኻ ምስ ወግኣካ፣የዒንተይ ጽሓይ ወጊኣትኒ ትብል።ስለዚ ነቲ ብርሃን ጽሓይ እንዳበልካዮ ኢኽካ ማለት ኢዩ፣ነቲ ሙቖትውን ጽሓይ ኢልካዮ ኣሎኻ።ብምብራቕ ባና ክትቀድድ እንከላ ድማ፣በቲ ጎቦታት መውጽኢ ረኺባ ሶሊኻ ቦሎኽ እንክትብል ጽሓይ በሪቓ ትብል።ብተዘዋዋሪ ንጻሬ፣ነቲ ክበባውን ጽሓይ እንዳበልካ ኢኻ።ግን ንምኻኑ ክንደይ ጽሓይ ኣላ እንተኢልካ፣ሓንቲ ጽሓይ እምበር ሰስተ ኣይኮነትን። ክንደይ ግብርታትከ ይግለጹ እንተኢልና ግን ስለስተ ግብርታት ኣሎዉ።ብመንጽር እቲ ስለስተ ግብርታት ድማ ሰለስተ በበይኑ ነናይ ውልቆም ኣስማት ኣሎዉ።ብርሃን ፣ሙቖት፣ክበብ።እዞም ስለስተ ስማት፣ኣብ ናይ ውልቃዊ ጽዋዔ፣ንንውልቆም ጥራይ ኢዮም ዝውክሉ።ብርሃን፣ብርሃንምበር፣ሙቖት ክበሃል ኣይከኣልን ኢዩ።ሙቖት ድማ ምቖት እምበር፣ብርሃን ወይ ክበብ ኣይበሃልን።ክበብ ድማ በንጻሩ፣ክበብ እምበር ምቖት ወይ ብርሃን ኣይብሃልን ኢዩ።

ብኻልእ መንጽር፣ብርሃን የብርህ ይበሃል እምበር፣የምውቕ ኣይበሃልን ኢዩ፣ሙቖት ድማ የምውቕ ንብል እምብር፣የብርህ ኣይበሃልን።ክበብ ድማ ንብርሃንን ንምቖትን ከምዝርከቡ ገይሩ ይበሃል እምበር፣ክልእ ስያመ ምሃብ ኣየምልክዓሉን።ክርስትና ድማ ኣቦ ወላድን ኣስራጽን፣ወልድ ተወላዲምበር፣ሰራጺ ኣይበሃልን፣መንፈስ ቅዱስውን ሰራጺ እምበር፣ተወላዲ ኣይበሃልን ኢሉ ይምህር።እዚ ንሰልስትነታዊ ተግባኣራቶም ዝምልከት ኢዩ።በንጻሩ እዞም ስለስተ ኣብ ጽሓይ እንምልከቶም ስማት ብሕብረት ዝጽውዕሉ ወቕቲውን ኣሎዎም።ብርሃን ጽሓይ ክበሃል ከምዝኽእል፣ምቖትን ክበብን እውን ጽሓይ ክበሃል ይከኣል ምኻኑ ንግንዘብ።እስከ ስለ ስፍሓታዊ ህልውነኦም ዝምልከትከ ነተኩር፣ብርሃን ኣብ ዘለዎ፣ምቖት ክቕመጥ ኣይጽግሞን ኢዩ።ንፍጥረነቶም ዝጋርድ ነገር ተዘይተረኺቡ።ብሓንቲ ግዜ ኣብ ሓደ ቦታ፣ብርሃንን ሙቖትን ክመልኡ ይኽእሉ ኢዮም።ምኽንያቱ ንርቀቶምን ተፈጥሮኣዊ ባህሪኦምን ዝዕብልል ክሳብ ዘይተረኽበ ማለተይ ኢየ።

በሉ እዛ ንርእያ ጉድለት ዘለዋ ፍጥረት ጽሓይ፣ፍጽምቲ ዘይኮነት ክንሳ፣ ስለፈጣሪኣ ክትምስልን ክተረድእን ዘይትበቅዕ እካ እንተኾነት፣ብውሕዱ ግን ነዚ ዝኣክል ኣእምሮና ዝጠቕሞ ትምህርቲ ክወስድ ይኽእል ኢዩ።ፈጣሪ ረቒቅ ኢዩ።ኣብ ረቂቕ፣ወልድ ረቂቕ፣መንፈስ ቅዱስ ድማ ረቂቕ።ስለስተ እንከለዉ ሓደ፣ሓደ እንከለዉ ድማ ሰለሰተ።ኣይከፋፈሉን ኣይብተኑን።ብርሃን ጽሓይ ክበሃል ከምዝከኣል፣ወልድውን ኣምላኽ ኢዩ፣ሙቖት ጽሓን ክበሃል ከምዝከኣል፣መንፈስ ቅዱስውን ኣምላኽ ኢዩ፣ክበባ ጽሓይ ንምባል ከምዘይጽግም ድማ ኣቦውን ኣምላኽ ኢዩ።ስለሰተ ኣማልኽቲ ግን ኣይበሃልን።ሓደ ኣምላኽ ደኣ።ሓዲኦም ፈራዲ፣ሓዲኦም ድማ ተፈራዲ ኮይኖም ኣይፈልጡን ኢዮም።ኩሉ ፍጡር ኣብ ትሕቲኦም ኢዩ።ኩሉ ጸልማት ኣብ ትሕቲ ጸሓይ ከምዝምብርከኽ፣ኩሉ ዛሕሊ ከኣ ኣብ ትሕቲ ሙቖት ናይ ጽሓይ ከምዘንቀጥቅጥ፣ኩሉ ፍጡር ድማ ኣብ ትሕቲ ስላሴ የንቀጥቅጡ።ክርስቶስ ዝተፈርደ ብፍቓዱን፣ብፍቓድ ኣቡኡን፣ብፍቓድ መንፈስ ቅዱስን እምበር፣ሓዲኦም ጨካን ፈራዲ፣ሓዲኦም ጎዶሎ ኣእምሮ ኮይኑ ተፈራዲ ስለዝኾኑ ኣይኮነን።

ብዝኾነ ብዛዕባዚ ትምህርቲዚ ክመሃር ዝደሊ ሰብ ናይ ቅድስት ቤተክርስትያን ኦርቶዶክስ ተዋህዶ መጽሓፍቲ ምንባብን ብዛዕባዚ ነገርዚ ክብ ዝበለ ግንዛቤ ዘለዎም ኣቦታት ምሕታትን የድልዮ።ወድሓንኩም።
ወስብሀት ለእግዚኣብሔር።

ንህልውና እግዚኣብሔር ዝምልከት። 1ይ ክፋል

በስመ ኣብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ ኣሀዱ ኣምላኽ ኣሜን።

ንኣመጻጽኣዛ ፍጥርቲ ዓለም ብዝምልከት፣

ኣብ ዝተፈላለየ ዘመን ደቂ ሰባት ዝተፈላለየ ኣመለኻኽታ ሂቦምን ይህቡ ኣሎዉን። ገለ ገለ፣ፈለማ ንእሽቶ ኢለመንት bacteria ጥራይ ነይሩ ድሓር በበቑሩብ እንዳዓበየ ናብዚ ዘለናዮ ቅርጺ ሒዙ መጺኡ ዝብሉ ኣሎዉ።ነዚ ድምዳሜዚ ንምባል ብእምነት ኢዮም ዝርዕምዎ።እምበር ኣብ ዘመነ ባክተርያ ስለዝነበሩ ኣይኮኑን።ገለ ድማ ኩሉ ማይ ነይሩ፣ካብ ማይ ኢዩ ተረኺቡ ዝብሉ ኣሎዉ።እዚ ውን ከምኡ ኢሎም ስለዝኣመኑምበር፣ቀዳማይ ህሉው ዝነበረ ማይ ምኻኑ ኣብኡ ኣብቲ ግዜቲ ኮይኖም ስለዝረኣይዎ ኣይኮነን።እዞም ሰባትዚኣቶም ቅድሚ ማይን ቅድሚ ባክተርያን ካልእ ዓይነት ሓይሊ ወይ ፓወር ካብ ዘይነበረስ፣ንዓኣቶም ነዞም ባክተርያን ማይንከ መን ናብ ህልውና ኣምጺእዎም ዝብል ሕቶ ክስዕብ ምኻኑ ሕልነኦም ይነግሮም ኢዩ።ንሳቶም ግን ካብዚኣ ንላዕሊ ክሓልፉ ኣይደልዩን ኢዮም።

ገለ ገለውን ድፍን ብዝበለ ንጻሬ፣ክሳብ ዘለና ንብላዕ ንስተ ከም ድላይና ንምበር፣ድሕሪ ሞት ዘሎ ሕቶ ግን ክምለስ ኣየገድሰናን ኢዩ ዝብሉ ኣሎዉ።እዚ ንባዕሉ፣እቲ ንብላዕ ንስተ፣ዝብል ውሽጣዊ ዊንታታቶም፣ነቲ ምስቲ ተቖጦብ፣ዔብ ግበር፣እዱብ ኩን፣ዝብል ናይ ውሽጦም ናይ ሕልንኦም ሕጊ ስለዝጋጮ፣ምስኡ ንምምጋት ኢሎም ዝነዝሕዎ ነፍሰ ግላዊ ክርክር እምበር፣ኪኖ ሞት ገለ ዘፍርህ ወይ ዘጸናንዕ ነገር ከምዘሎስ፣እቲ ከምድላይና ንምበር ዝብል ኣጉል ጉዕዞኦም ውሽጣዊ ስግኣት ከምዘለዎም፣ንጹር ገይሩ ኢዩ እምነቶም ዘረድኣካ።ታሪኽ ደቂ ሰባት እንተድኣ ገንጺልና፣ሰብ ካብ ተመላኽነት፣ወይ ካብ ኣምልኾ ሓራ ወጺኡ ኣይፈልጥን ኢዩ።እቲ ዘምልኾ ግን ይፈላለ።ኣብዚ ሕጂ እዋን ዘሎ ፍልስፍና ናይ ደቂ ሰባት ድማ፣ጨሪሱ ኣምላኽ የለን ዝብል ኣመለኻኽታ ኢዩ።ኣምላኽ የለን ዝብልውን ኣምልኾ ወይ እምነት ኢዩ።እምበር፣ኣምላኽ ከምዘየለ መረጋገጺ ስለዝረተኸበ ኣይኮነን።ወይውን ንህልውና ኣምላኽ ዝስዕር ሓድሽ ቴለስኮፕ ስለዝተሰርሐ ኣይኮነን።ግን ከምኡ ንምባል ናጽነት ስለዝረኸበ፣ኣልቦ እግዚኣብሔር ዝብል ኣንፈት ክኽተሎ ዘገበሮ ምኽንያት ከምኡ ስለዝኣምን ኢዩ።መጽሓፍ ቅዱስ፣ማለት ናይ ክርስትያን መጽሓፍ፣ዓሻስ፣ብልቡ ኣምላኽ የለን ይብል መዝ 4,፣1 ፣ኢሉ ብዛዕባ መነጸራዊት ልቢ ናይዞም ሰባት እዚኣቶም ቅድሚ ኩነት ኣጠንቀቐ።

መብዛሕትኡ ወድ ሰብ ሎሚ ኣብዛ ምድሪ፣ How can I insure that God is alive? ህልውና ኣምላኽሲ ብኸመይ ከረጋግጽ ይኽእል ኣብ ዝብል ወጥሪ ተሸሚሙ ኣሎ።
ህጻን እንከለኹ፣እረ ካብ ማህጸን ኣደይ ትውልድ ኣብ ዝበልኩላ ግዜ፣እተን መሕረስቲ ነታ ምስ ውሽጣዊ ክፋል ናይ ኣደይ እተራኽብ ሕንብርቲ ቆሪጸን፣ንዓይ ኣጸራርየን ናብ ሕቅፊ ኣደይ ኣቕረባኒ፣ኣደይ ድማ ጡብ ክጠቡ፣ኣጥባታ ናብ ኣፈይ ኣኾለሰቶ።ኣነ ከኣ ነቲ ጡብ እንዳጠበኹ፣ካብ ኣጥባታ ጸባ ተዓንገልኩ።ጸባ ጠቢኻ ከምዝዕንገል ኣይፈልጥን ነይረ።እዚ ንመጀመርያ ግዝየይ ኢዩ።ካብ ጡብ ጠቢኻ ከምዝዕንገል ዝመሃረኒ መን ኢዩ፣ዝምልሰለይ ሰብ ይህሉዶ፧ እረ ኣነ ኣብ ማህጸን ቅድሚ ምድካነይ፣ፈሳሲ ከምዝነበርኩሞ፣ድሓር ግን ናብ ዓጽምን ኣካላዊ ሰብን ንምቕያር፣ኣብቲ ማህጸን ኮይና ዝዓየየትኒ ኢድ ናይ መን ኢድ ኢያ፣እሞ ድማ ክዕየ እንከለኹ፣ኣብ ምሉእ ዓለም 100% ንዓይ ዝመሳሰል ሰብ ከም ዘየለ ኮይነ ክስራሕሲ ክንድምንታይ ጥበበኛ ኢድ ኢያ ሰሪሓትኒ! ጥበብነት ናይዛ ረቃቕ ኢድዚኣ መን ይርድኣላ ይኸውን፣ናብዛ ዓለም ምስተወለድኩውን ርእሰይ ክኢለ መታን ክምገብ፣ናይ ጡብ ምጥባው ከም ፍላመ ጉልቦታዊ ጥበብ ገይረ ክምኮረሉ ድሮ ብቕድሙ ምሂራትኒ ነበረት።ነዚ መምህርዚ ኣነ ብዘይግምቶ ኣመሃህራ ዝመሃረኒ፣መን ምኻኑ እትፈልጦ ሕልናይ ኢያ።ኣብዛ ዓለም ዝኾነ ዓይነት ንስለተመግቦ ዝምልከት ዝወሰድክዎ ኮርስ ወይ ኣካዳምያዊ ትምህርቲ ኣይነበረን።ዋላ ዕድል ተዝህሉውን፣እቲ ዕድመ ንትምህርቲ ዝበቅዕ ኣይነበረን።መን ደኣ መሃረኒ፣ኣብ ማህጸና እንከለኹ መን ሓበረኒ፣ነዚ ሕቶዚ ኣእምሮይ ክምልሶ ኣይክእልን ኢዩ።ሕልናይ ውን ክትንትኖ ኣይበቅዕን ኢዩ።መምህር ከምዘሎ ግን ሕልናይ ክትግንዘብ ትግደድ።

ኣንታ ሓወይ፣ፈጣሪ የለን ዲኻ ዝበልካ። ሓንቲ ነገር ክነግረካ።ስእሊ እንተልዩ፣ሰኣላይ ኣሎ፣ህንጻ እንተልዩ፣ሃናጺ ኣሎ፣መጽሓፍ እንተልዩ፣ደራሲ ኣሎ፣ዝተቓመመ መድሃኒት እንተልዩ፣ቀማምን ሰራሕን መድሃኒት ዶክተር ኣሎ።ፍጡር እንተልዩ ድማ ፈጣሪ ኣሎ።ሓወይ፣ንስኻ ፍጡር ምኻንካንዶ እመን።ፍጡርነትካ ብግዴታ ክትእመነሉ ዝግባእ ናይ ተፈጥሮ ስርዓት ኢዩ።ፍጡር ምኻንካ እንተተረዲእካ ድማ፣ፈጣሪ ኣሎካ ማለት ኢዩ።ንፈጣሪኻ ንምፍላጥ ግን ብዙሕ ምሕታት፣ ከባቢኻ ምግንጻልን፣ጥራይ ዘይኮነስ፣ልቦናኻ ኣትሒትካ ከምቲ ፈጣሪ ኣሎኒ ኢልካ ክትኣምን ዝተገደድካዮ፣ብፍታውካ፣ተገለጸለይ ኢልካ ክትልምኖ ተፈጥሮኣዊ ጉቡእካ ኢዩ። ወድሓንካ።

ኦ ኣብ ህልውናኻ ኣእምሮን ሕልናን ዘይልክዖ፣ገናና ግሩም ረቂቕ ፈጣሪ፣እዛ ብረቀቕቲ ኣእዳውካ ዝሃነጽካያ ግዝፍቲ ኣካልና፣ንህልውናኻ ንምኽሓድ፣ምስታ ኣብ ውሽጥና ዘላ ረቃቕ እስትንፋስና ኮይነን ወትሩ ኣብ ክርክር ይርከባ ኣሎዋ።እዚ ክርክርዚውን ንዓኻ ዝተሰወረ ኣይኮነን።እንታይ ኢለ ከምዝልምነካውን፣ገና ቅድሚ ምልማነይ ንድሌታተይ መዚንካ እትፈልጥ ለዋህ ፈጣሪ ኢኻሞ፣ነታ ንጽባሕ ንግሆ ከይፈተወት ኣብ ቅድሚ ህልውናኻ ተምበርኪኻ እትሰግድን እትግዛእን ስጋና፣ሕጂ ብፍታዋን ብድሌታን ክትግዝኣካ ሓይልኻን ጥበብካን ልኣኽ።ጥበበኛ ኢኻ፣፣ናትና ጥበብሲ ካብ ህልውናኻ ክፈልየና ወትሩ እንዳተቓለሰና ኢዩ፣፣ህልውናኻ ዘነጽር ቅዱስ ጥበብካ ስደደልና።ንሓይሊ ህልውናኻ ዝከራኸር ሕሱር ጥበብ ድማ ብጥበብካ ሰዓሮ።ን
ኣብን ንወልድን ንመንፈስ ቅዱስን ሓደ ኣምላኽ ኣሜን።

ብዘይ እግዚኣብሔርን፣ብዘይ ድንግል ማርያምን ዝብላ ቃላት ተመልከቱ

በስመ ኣብ ወወልድ፣ወመንፈስ ቅዱስ ኣሜን።
ብዘይ እግዚኣብሔርን፣ብዘይ ድንግል ማርያምን ዝብላ ቃላት ተመልከቱ።

እግዚኣብሔር መድሕን ዓለም ኢዩ።ድንግል ማርያምውን፣መድሓኒት ዓለም ክትበሃል ኣይኩርኩሓናን ኢዩ።ክርስቶስ ኢየሱስ መድሕን ዓለም ኢዩ።ንሳ ውን መድሓኒት ዓለም ኢያ።ፍልልይ ግን ኣሎዎ።ንሱ ናይ ባህሪኡ ኢዩ ኣድሓንነቱ፣ንሳ ድማ ብጸጋ ነዚ ክብሪዚ ተቐበለቶ።ንሱ ቤዛ ዓለም ይበሃል፣ንሳውን ቤዛዊት ዓለም ትብሃል፣ንሱ እግዚኦ መሐረነ ክርስቶስ ተባሂሉ ይልመን፣ንሳ ድማ መሓርኒ ወተሳህልኒ ድንግል፣ በበዘመኑ፣ተባሂላ ትልመን፣ንሱ ኣድሕነነ እመከራ ስጋ ወነፍስ ሊተ ለገብርከ፣ተባሂሉ ይልመን፣ንሳ ድማ ኦ ድንድል ኣድሕንኒ እመከራ ስጋ ወነፍስ ሊተ ለገብርኪ፣ተባሂላ ትልመን።

መዝሙርና፣ብዘይብኣኺ መን ኣሎኒ፣ኢልና ንዝምረላ፣ንክርስቶስ ድማ ብዘይ በኣኻ ኮንቱ ኢያ ሂወተይ ኢልና ንዝምረሉ።ዕለታዊ ጾሎትና መልክዐ ማርያም፣ሰላም ለመላትሕኪ፣ኣብ ዝብል ጸሎት፣ሰላም ለመላትሕኪ በእሳተ ኣንብዕ እለ ውዕያ፣ግዜ ሰቀሎ ለበክርኪ ውልደ ራሄል ወልያ፣ማርያም ድንግል ለነፍስየ ደብረ ምስካያ፣(((ኣድሕንኒ እምኣፈ ደመ ዘኣናብስተ ሐቅል ኣርኣያ፣ከመ ማሕፈደ ጠቢብ ወምእመን ኪነያ።))) ኢልና ንደግም።ኣብ መልክዐ ኢየሱስ ድማ፣ሰላም ለመላቲሕከ ከመ ምሉእ ምዕቃለ ማይ፣እለ ወትረ ይትረኣያ ብመንበረ መጽሔት ርሱይ፣(((ኢየሱስ ክርስቶስ መስተስርየ ኩሉ ጌጋይ፣)))ንዝህኒ እግዚኦ በኣዛቢከ ሰናይ፣ወኣጻዕድወኒ እምበረድ ጽሩይ። ኢልና ንጽውዖ።እዚ ጸሎትዚ ግን ኣይጋጨወናን ኢዩ።ንዑኡ ኣድሕነና ንብሎ፣ንዓኣ ድማ ኣድሕንና ንብላ።ንሱ ኣድሓንነት ገንዘቡ ናይ ባህሪኡ ኢዩ።ንሳ ድማ ካብኡ ናይ ምድሓን ጸጋ ተቐበለት።ኣየማዓራረናዮምን።ንክርስቶስ ኣየንኣስናዮ፣ንድግል ድማ ምስ ጎይታ ኣይተኻኸልናያ።

ቅዳሴና፣ስብከትና ኩሉ ኣይጋጮን ኢዩ።ንሱ ቤዛ ዓለም ክበሃል ብባህሪኡ ኣድሓኒ ስለዝኾነ ኢዩ፣ንሳ ቤዛዊት ዓለም ዝተባህለት ድማ፣ብጸጋ ነዚ ስለዝተዓደለቶ ኢዩ።ንሱ ቅድሚ ምፍጣር ዓለም ንድሕነት ሓሲብና፣መዲብና ምምባሩ፣ብባህሪኡ ገባሪ ሰናይና ኢዩ።ንሳ ድማ ቅድሚ ምፍጣር ዓለም፣ንምድሓን ደቂ ሰባት ብጸጋ እግዚኣብሔር ኣብ ሕልንኡ ተዓቒራ ዓቢ ተራ ስለዝተጻወተት፣ገባሪት ሰናይትና ኢያ።ብዘይ ድንግል ማርያም ዓለም ኣይትድሕንን ኢያ ማለትና፣ከምኣ ዝኣመሰላ ደናግል ዘይምርካበን፣ከምኣ ዝኣመሰሉ ንሚስጢረ ስጋዌ ዘሰጕዉ ዘይምምባሮም፣እምበር ምስ እግዚኣብሔር ስለዘወዳደርናያ ኣይኮንናን።ብዘይ እግዚብሔር ዓለም ኣይትድሕንን ኢያ፣ማለትና ድማ፣መለኮታዊ፣ናይ ባህሪ ኣድሓንነት፣ንዑኡ ጥራይ ዝምልከት ምኻኑ፣እቶም ካልኦት ኣሎዉና ተባሂሎም ዝምለኹ ድማ ኩላቶም ትሕቲ ስልጣን እግዚኣብሔር ምኻኖም ንምምልካት እምበር፣ንስጋውነቱ ንምኽሓድ ዝተበገሰ ኣይኮነን።እግዚብሔር ኢልና ንጽውዖ፣ዋላ እቲ ኣብ ማህጸነ ድንግል ድቂ ኮይኑ ዝተጸንሰ ኢዩ።ንዑኡ ድቂ ኮይኑና ኢልና ኣይንንዕቆን ኢና።ሰማያዊ መልኣኽ፣ካብ ስፍርኡ ናብ ምድሪ ከበስር ዝመጸ፣ለካ እቲ ክጥነስ ተባሂሉ ንድግል ዝብሰራ ዘሎ፣ፈጣሪ ናይ ድንግልን ናይ ቅዱስ ገብሪኤልን ኢዩ ነይሩ።እዞም ክልተ ፍጡራት፣ሓዴኦም ኣብሳሪ፣ሓዴኦም ተበሳሪ ኮይኖም።ነቲ ኣብ ማህጸነ ድንግል ድቂ ዝኾነ ባሮቱ ተገዛእቱ ኮኑ።ድቂ ኮይኑና፣ንእሽና ኢሎም ኣይነዓቕዎን።ንሱ ኢዩ ንዓለም ፈጢሩዋ፣ንሱ ድማ ከድሕና መጺኡ።ብዘይብኡኡ ምባልና፣ከምኡ ዓይነት ኣምላኽ፣ወይ ፈጣሪ ዘይምህላዉ ንምምልካት ኢዩ።

ንድንግል ብዘይብኣኣ ምባልና ድማ ከምኣ ዓይነት ጽርይቲ መሕደሪ መለኮት፣ካብ ደቂ ሰብ ወይ ካብ ካልኦት ፍጥረታት ዘይምምባሮም ንምምልካት ኢዩ።ኣምላኽ ድቂ ኮይኑ ኣብ ማህጸን ብጽንሲ ተገሊጹ፣ንሰባት ከድሕን፣ክብል ዝሰጎሞ ናይ ምድሓንና ስጉምቲ፣ከምኣ ዓይነት ፍጥረት ካብ ኩላቶም ፍጥረታት ምንም ዘይነበረ ምንባሩ ንምምልካት ኢዩ።እምበር፣እቲ ኣብ ማህጸና ዝተጸንሰስ፣ካብኣ ዝያዳ ከምዝበልጽ ጠፊእና ኣይኮነን።ንሱ ፈጣሪኣን ወዳን ምኻኑ ጥራይ ተረዱኡልና።ሃይማኖትና ኣይተሓዋወስን ኢዩ።ወልድ ዋህድ ኢልና ኢና ንኣምን።ንሱ ወድኣምላኽን ወድሰብን፣ንሳ ድማ ፍጥረት ኣምላኽን፣ኣደ ኣምላኽን።ንሱ ንዓለም ፈጢሩ ኣድሒንዋ፣ንሳ ድማ ተፈጢራ፣ብፈጣሪ ተሓብሒባ ካብ ኩሉ ርኽሰት ሓሊይዋ ነይሩ፣፣ክሳብ ንመለኮቱ መሕደሪ እትኸውን ድማ ብዘይምርመር ጥበቡ ዓቂብዋ ነበረ።ነዚ ተዓቅቦዚ ክትምርምር እትህቅን ሕልና ወይልኣ።ነዚ ጥበብ ኣምላኽዚ ክትበጽሖ እትመጣጠር ኣእምሮ ወይልኣ።ንባሕሪዶ ብስባር ናይ እንቃቑሖ ገይርካ ናብ ሽያኽ ጨንጊዕካ ክትውድኦ ይከኣል ኢዩ፣ ኣይፋሉን ኣይከኣንባ።ንሕናስ እምበኣር ንኣምን እምበር፣ኣይንጠራጠርን።እግዚኣብሔር እብ ህሕልንኡ ድላዩ ከቐምጥ ከምዝኽእል ንፈልጥ ኢና።ኣንታ ሰነፍ ሰብ፣ንስኻ እዚ ንስኻ እካ ኣብ ሕልናኻ ሓብሒብካ ብሚስጢር እትዕቅቦም ነገራት ኣሎዉኻ።ብማንም ዘይምርመር ኤልሻዳ ገናና እግዚኣብሔር ግዳ፣ንድግል ኣብ ሕልንኡ ካብ ኩሉ ርኽሰት ናይ ደቂ ኣዳም ዓቂብዋ ነይሩ እንተተባህለ፣ከመይ ክትጠራጠር ክኢልካ።ነዚ ረቂቕ ተዓቅቦዚ፣ክትምርምር ምስትህቅን ግን ሕልናኻ ክዓርበካ ኢዩ።ካብ ነዚ ክትምርምር ምፍታን፣ ብማንካ ናይ ሽኮር ገይርካ ንቀይሕ ባሕሪ ናብ ሓደ ሽያኽ ጨንጊዕካ ክትጥርሶ ይቐለልካ።

ገሊኣቶም ነብያት፣ሕደት ዘርኢ ተዘይገድፈልና ነበረያ ነበረ ምኾንና ኢሎም ዘሚሮም።ገሊኣቶም ድማ፣እነሆ ኣብ ምድሪ ያዔር፣ኣብ ቤተልሄም ብዛዕባኣ ሰማዕና ኢሎም ጽንጽንተኦም ደርጉሑ።እቲ ብድንግል ማርያም ዓለም ኣይደሓነትን፣ ድንግል ማርያም ተድሕኖ ሰብ እንተሎ ኣርኡዩኒ ኢሉ ዘዕገርግር ዘሎ ሰብ፣ትምህርተ ስጋዊ ዝኸሓደ ሰብ ይመስል።ኑፋቐ ድማ ኣፍለቕለቐ።ድንግል ማርያም ወላዲተ ሰብ እምበር፣ወላዲተ ኣምላኽ ኣይትበሃልን ኢያ ክብል ኢዱ የዋጣውጥ።እታ ብድንግል ማርያም ዓለም ኣይደሓነትን እትብል ልሳኑ፣ነቲ ተበጃዊ ጎይታ ክትክሕድ ከንፈሩ ምቕምቕ ስለዝበላ ኢዩ።ንሕና ግን ተስፋ ድሕነትና ብኣኣ ኢዩ ተፈጺሙ ኢልና ኢኢና ንኣምን።እዚ ምባልና ግን ንጎይታ ኣይከሓድናዮን። እረ ኣየነኣኣስናዮን።ከምዘይ ከሓድናዮ ውን ይፈልጠና ዩ።እቲ ኣብ መስቀል ተሰቒሉ ንሓጢኣት ብስግኡ ዝኾነኖ፣እቲ ስጋ ካብ ሰማይ ከምዘይመጸ ይፈልጥ ኢዩ። ምስኡ ዘሎ ስጋ ናትና ስጋ ናይ ድግንል ማርያም ስጋ ምኻኑ ይፈልጥ ኢዩ።እቲ ሞይቱ ተንሲኡ ኢልና እንእውጆ መለኮታዊ ኣዋጅ፣ድንግል ማርያም ኣብዚ ስጋውነቱዚ ዓቢ ቦታ ከምዘለዋ ይፈልጥ ኢዩ።ምኽንያቱ ኣምላኽ ኣይመውትን ነይሩ፣ መለኮቱ ብምልኣት ዝተዋሃሃዶ ካብ ቅድስት ድንግል ማርያም ዝወስዶ ስጋ ግን፣ንኸመውት ክሳብ ክንድዚ ፍቕሩ ክገልጸልና ተመቾኦ።እረ ብዘይተዋህዶስ፣እታ ክሳብ ሞት ኣፍቀረና እትብል ጭርሖና ሕጂ ቦታ ኣይምሃለዋን ነይሩ።ክሳብ ክንድዚ ልዕል ልዕል ከም ንብል ድማ ገይሩና።

ንኡኡ ብዘይብኣኻ ዘድሕነኒ የሎን ኢልና እንልምኖ፣ብባህሪኡ ከድሕን ዝክእል ኣምላኽ ንሱ ጥራይ ስለዝኾነ ኢዩ።ንዓኣውን ለዘኢኣፈቅረኪ እግዝእትየ ማርያም፣ጌጋዩ ወሐጢኣቱ ኢተሃደግ ለቱ።ንዓኺ ዘየፍቅር ሓጥያቱን በደሉን፣ኣይተሓደገሉ።ኢልና ንጽሊ።እዚ ዕብየታ ልዕሊ ኣምላኽ ስለዝገበርናያ ኣይኮነን።ክንድኣ ዝኣክል ቅድስና ዘለዎ ፍጡር ዘይምህላዉ ንምምልካት ድኣምበር።እዚ ማለትናውን ነቶም ካልኦት ቅዱሳን ክንጸርፍ ስለዝደለና ኣይኮነን።ኾኾብ ካብ ኮኾብ ከነወዳድር ስለዝግበኣና ኢዩ።ክብርታት ቅዱሳን ምግንዛብ ክንድምንታይ ኣገዳሲ ምኻኑ ንምምልካት እምበር፣ንዓኣ ንድንግልሲ ልዕሊ ፈጣሪ ሰሪዕናያ ኣይንፈልጥን ብሕጂ ውን ኣይክንሰርዓን ኢና።ንሳስ ልዕሊ ፍጡራን፣ትሕቲ ፈጣሪ ኢያ።ብዘካይ ካልእ ኣምላኽ ኣይተምልኽ ኢሉ ዝኣዘዘ ንሱ ኢዩ።ስለዚ ንዑኡ ዘየፍቅር ውጉዝ ኢዩ።ባህርያዊ ኣምላኽነቱ ስለዝኸሓደ ኢዩ፣ንዓኣ ዘየፍቅር ውን ውጉዝ ኢዩ፣ካብ ኣምላኽ ዝተዋህበትና ሂያብ ስለዘይተቐበለ።

ኦ ድንግል ንዒ ናባና።
ኦ ድንግል ንዒ ባርኽና።
ኦ ድንግል ንዒ ርድእና።
ኦ ድንግል ኣስተስርዪ ሓጢኣትና።
ምሕረተን ረዲኤትን ናይ እግዚኣብሔር፣ኣማላድነት ናይ ድንግል ማርያም፣በረኸት ናይ ቅዱስ መስቀሉ ኣይፈለየና።
ኣሜንንን።

ingen pluss én-markeringer

ingen kommentarer

ስቕታ ወርቂ ኣይኮነን ( ድያቆን ዳኒኤል ክብረት)

ሓደ ሰብኣይ ብዘይካ ሰበይቱ ካልእ ሓንቲ ሰበይቲ ኣፍቀረ'ሞ፡ላዕልት ታሕትን በለ።ንወዱን ንሰበይቱን እንዳራሕረሐ፡ምስታ ካልኣይቲ ሰበይቲ ከምሲ ኢሉ ድማ ክሓድር ጀመረ።ኣብ መጨረሽታ ድማ ሓደ መዓልቲ ናብ ሰበይቱ መጸሞ፡ሃንደበተኛ ዝኾነ ሕቶ ኣቕረበላ። "ኣነን ንስኽን ክንፋታሕ ይደሊ ኣሎኹ!ስለምታይ፧ ኢልኪ ምኽንያተይ ኣይትሕተትኒ።ክፋታሕ ጥራይ ኢየ ዝደሊ ዘለኹ።እሞ ድማ ኣብ ካልእ መዓልቲ ኣይኮነን።ንጽባሕ ክኸውን ኢየ ዝደሊ ዘለኹ።"በላ።ሰበይቱ ብክልተ ነገራት ተጨነቐት።በቲ ሓደ ወገን፡ዝኾነ ነገር ከይትሓትኒ ኢልዋ ኢዩ።በቲ ካልኣይ ነገር ድማ ወዳ ናብ ዩኒቨርሲቲ ናይ መእተዊ ፈተና ንኽውድእ ቁሩብ መዓልታት ስለዝተረፎ ቁርብ ክትጸንሕ ደልያ።

"ዋላ እካ እንተዘይደለኽዎ፡ወይውን እንተዘተሰማማዕክሉ፡ካብ በልካ ናይ ግድን ክቕበሎ ኢየ።ነገር ግን ብሰንኪ ናትና ምኽንያት ወድና ክጉዳእ የብሉንሞ፡ንሓደ ወርሒ ዝኣክል ንተዓገስ" በለቶ።ንሱ ድማ ቁሩብ ሓሰበሞ፡"ጽቡቕ ሓንቲ ወርሒ ንክዕገስ ኣይጽግምን'ዩ፡ነገር ግና ኣብዛ ውሽጢ ወርሒዚኣ ሽማግሌ ልኢኽካ፡ምኽንያት ምሕታት የለን፡ብዛዕባዚ ፍትሕ ካባና ካባይን ካባኽን ዝኾነ ነገር ከነልዕል የብልናን።በዚ ቃል ትኣትዊ ዲኺ፧" በላ።ንሳ ድማ " እሰማምዓሉ ኢየ፡ነገር ግን ንስኻውን ነዚ ዝነግረካ ንምፍጻም እንተድኣ ትሰማማዕ ኮይንካ ኢዩ፡ንሱ ከኣ ኣብዚ ሓንቲ ወርሒ ንግሆ ንግሆ ካብ ድቃሰይ ክትንስእን ፡ምሽት ምሸት ድማ ናብ ዓራተይ ክድይብን እንከለኹ፡ከምታ ኣብ ግዜ መርዓና ሓቒፍካ ዝወሰድካኒ ከምኣ ገይርካ፡ሓሓቒፍካ ክትወስደኒ ኢኻ።" ክትብል ሓተተቶ።ነገሩ ዘይተጸበዮን ዘይተለምደን እካ እንተኾነ፡ቀሊልን ክገብሮ ዝኽእልን ስለዝኾነ ሐራይ ኢሉ ቃል ኣተወላ።

እታ ወርሒ ተጀሚራ።

ንግሆ ንግሆ ካብ ድቃሳ እንክትትስእ፡ ሓቒፉ ሓፍ ኣቢሉ ናብ በራንዳ ምስ ኣብጽሓ ናብ ስርሑ ይኸትድ።ምሸት ምሸት ድማ ከምኡ ሓቒፉ ናብ ዓራታ ይወስዳ።ብዛዕባቲ ፍትሕ ኣይዛራርቡን ኢዮም።እናወዓለን እናሓደረን እንክኸይድ፡ጥምረት ሰብነታን፡እቶም እትለብሶም ክዳውንትን፡ኣዒንታን ኩነታት ጸጊራን፡ልምሉማት ኣካላታን ቅርጻን እንዳሰሓብዎ መጹ።በብመዓልቱ ሓሓቒፉ እንከውጽኣን ከእትዋን፡ሰብነታ እንዳፈኾሶን፡ንዓኣ ምስካም ድማ ምንም ጋሻ ዝኾነ ናይ ደስታ ስምዒት እንዳፈጠረሉን መጸ።

ምስ ገዛእ ርእሱ ድማ ምጉት ጀመረ።" ስለምንታይ ኢየ ክንፋታሕ ዝበልክዋ፡ክንድዚ ሕጂ ዝስምዓኒ ዘሎ ስምዒታት፡ምስታ ሓዳስ ኣፍቃሪተይ ስለምታይ ኢዩ ዘይስምዓኒ፧ስለምንታይ ኢያኸ፡ነዚ ነገርዚ ክገብሮ ቃል ዘእተወትኒ፧እዚ ዝመስል ጎድና፡ክሳብ ክንድዚ ዝማርኽ ቅርጻ፡እዚ ዘደስት ፈገግታኣ፡እዚ ዘው ዝበለ ጸጉራ፡እዚ ክሳብ ክንድዚ ፍሉይ ዝኾነ ኣካላታ ስለምንታይ ኢየ ክሳብ ሕጂ ዘየስተውዓልክዎ ነይረ፧ንሳ ድያ ምሳይ ነይራ ወይሲ ኣነውን ምስኣ ነይረ ኢየ፧"

መጨረሽታ ናይታ ወርሒ እንዳቐረበ ምኻኑ ስለዝፈለጠ፡ካብኣ ምፍላይ ጨነቖ። ክሳብ ክንድዚ ድማ፡ነዚ ኩነት ዝፈጠረሉ ጋሻ ስምዒት እንዳፈተዎ መጸ።ወገሐ ጸበሐ፡ንዓኣ ሓሓቒፉ ክሳብ ዝወስዳ ኣጥቢቑ ክሓቕፋ ጀመረ።ብኻልእ መዳይ ድማ በዚ ተግባራታዚ፡ኣብ ውሽጡ ዘሕደረትሉ ስምዒት ስለዝሰሓቦ ከድንቓ ጀመረ።ብልሕነታን፡ኣስተውዓልነታን፡በቀሊል ትግባረ ንኣቓልብኡ ክትገዝኦ ብምኽኣላ ክሓስቦ እንከሎ፡" ከመይ ዓይነት ኣገራሚት ሰበይቲ ኢያ ደቀይ!" ይብል።
እታ ወርሒ ንኽትውዳእ ክልተ መዓልቲ ክትተርፋ እንከሎ፡ናይ ምፍታሖም ሓሳብ ብውሽጡ መርመሮ።ዝኾነ ነገር ግን ኣይረከበሉን።ኣብዚ ኩነታትዚ እንከሎ እንተተፋቲሑ ድማ፡ንሂዎቱ ዘይፍታሕ ሕንቅል ሕንቅሊተይ ከምዝኾኖ ስለዘተሓሳሰቦ ተጨነቐ።ብኻልእ ወገን ድማ ኣብ ውሽጢ'ዛ ወርሒ'ዚኣ ንፍትሕ ዝምልከት ንኸይዛራረቡ ቃል ተኣታትዮም ኢዮም'ሞ ከመይ ኢሉ ክዛረባ።ሎሚ'ውን ከምቲ ናይ ቀደሙ ብደስታዊ ስምዒት ሓቒፉ ካብ ዓራታ ከምዝወሰዳ፡ምሸትውን ናብ ዓራታ መለሳ።ካብ ቅድሙ ሎሚ ሚዛና ኣዝያ ስለዝፈኾሰቶ ኣደንገጸቶ።
ኣብታ መጨረሻ ወርሒ።

ናብታ ሓዳሽ ኣፍቃሪቱ ከደሞ፡" ናይቲ ፍትሕ ሓሳብ ሰሪዘዮ ኣሎኹ።ኣነን ብዓልቲ ቤተይን ፍቕሪ ዘየብልና መሲሉኒ ነይሩ።ንሕና ግን ለካስ ፍቕሪ ኣይወሓደናን ነይሩ።ዝኸሰርናዮም ክልተ ነገር ጥራይ ኢዮም ነይሮም ምዝርራብን ምቅርራብን።ናብዚ ዘብጽሓና ድማ ዘይምቅርራብናን ዘይምዝታይናን ጥራይ ኢዩ።ሕጂ ግን ዋላ ክንዘራረብ ኣይንኸኣል'ምበር፡ክንቀራረብ ግን ጀሚርና ክኢልና ኢና።ሎሚ ከኣ ክንዘራረብ ክንክእል ኢና።ስለዚ ዝኾነኪ ሰብ ካልእ ድለዪ፥" በላ።

እታ ሰበይቲ ሓሪቓ፡ብጽፍዒት ሃረመቶ።ኣብ ጥቓኣ ዝነበረ ማይ ዓልዒላ ድማ ገጨበቶ። " እዚ ነቲ ናይቲ ብዙሕ ሓጥያተይ መኽፈሊ ዝኸውን ቅጽዓት ኢዩ፡" እንዳበለ ወጺኡ ከደ።ካብኡ ቀጺሉ ናብቲ ዕንባባ ዝሽየጠሉ ከተማ ኣተወ።እታ ክምርዓዉ እንከለዉ ዝገዝኣላ ዓይነት ዕንበባ ገዚኡ ድማ ናብ ቤቱ ኣእንፈተ።"ዓርከይ መርዓ ማለት፡ተመርዕዮም ዝነብሩ ዘይኮነስ፡በብግዚኡ ምስ ዝምርዓዉ ኢዩ፡ዝበሎ ሓቁ ኢዩ።ሓዳር ከም ፈተና ናይ 12 ክፍሊ ሓሊፍካ ሰርቲፍኬት ዝስቀለሉ ኣይኮነን ዝበሎ ሓቁ ኢዩ።ሓዳርን ተኽልን፡ምክንኻን ይደልዩ ኢዮም።ስቕ ኢልካ ብዝዓበይዎ ይዕበዩ ተባሂሎም ዝግደፉ ነገራት ኣይኮኑን።"

"ልክዕ ኣብዚ ሃገር፡ፈልሲ ንኽትኩስኩስ፡ማይ ከተስትን ከተዕብን እምበር፡ንኽንተክል ጸገም ከምዘየብልና፡ ንሕናውን ሓደ ኮይንና ንኸይንተኣታቶ ሽግር የብልናን።ፍቕሪ ግን ምትእትታው ጥራይ ዘይኮነስ፡ማይ ምስታይን ምኹስካስን፡ምእራምን፡ከብቲ ንኸየበላሽውዎ ሓጹር ምግባርን በብግዚኡ ማዳበርያ ምውሳኽን የድሊ።ብርግጽ ብዕድሉ ዝበቁል ገረብ ከምዘሎ፡ብዕድሉ ዝነብር ሓዳር'ውን ይህሉ ይኸውን ኢዩ።እዚ ግን ንህይወት ንገዛእ ርእስኻ ዘይኮነስ፡ንኣጋጣሚታት ጥራይ ኣሕሊፍካ ምሃብ ኢዩ።" ዝበሎ ሓቁ ኢዩ።ኣነ ኣይሰማዕክዎን እምበር ንሱስ ተዛሪቡ ነይሩ ኢዩ።"

ማኪናኡ ደው ኣበለ'ሞ በቲ መእተዊ ኣተወ። ኣብቲ በራንዳ ኮይና ትጽበዮ ዝነበረት ብዓልቲ ቤቱ ኣይነበረትን።ማዕጾ ካሕኮሐ ዝኸፍቶ ግን ኣይነበረን። እንክኩሕኩሖ ገልጠም ኢሉ እቲ ማዕጾ ባዕሉ ተኸፍተ።እታ በዓልቲ ቤቱ ግን ኣብዛ ወርሒ መበል 30 መዓልቲ ኣብ ሳሎን የላን።እንዳተገረመ ጋን እንዳኾኖ ናብቲ መደቀሲ ክፍሉ ተበገሰ።ኣብቲ ዓራት ፍሽኽ ኢላ ተጋዲማ ረኣያ።ነታ ዕንባባ ሒዙ ጽግዕ በለሞ፡ኣፍልባ ተንከፎ።ዘሓሒላ።ብፍቕራዊ ቃላት ገይሩ ጸውዓ መልሲ ግን ኣይነበረን ; ጋን ኮይንዎ የዒንታ ግንጽል ኣበሎ።ክግንጸለሉ ግን ኣይተኻእለን።ትሩኽ በለሞ፡ሰብነታ ዳህሰሶ፡ዘሓሒላ።"ናይ መጨረሻ መዓልቲ ኢዩ፡ነዛ መዓልቲ እዚኣ ክርኢ ኣይደልን ኢየ፡ምእንቲ ወደይ ክብል ክሳብ ሎሚ ተዓጊሰ ኣሎኹ፡በቃ ይኣኽለኒ።" ዝብል ጽሑፍ ኣብ ትርኣሳ ረኸበ።

ንሳ ነቲ ፍትሕ ኣይደለየቶን፡ስለዚ ከይተፋትሐት ሞተት።ኣብ ውሽጡ ዝነበረ ናይ ሓሳብ ለውጢ ኣይፈለጠትን፡ምኽንያቱ ንኸይዛራረቡ ቃል ተኣታትዮም ስለዝነበሩ።ንሳ ነዛ ዕለትዚኣ ብስግኣትን ብጭንቀትን ኢያ ትጽበያ ነይራ።እዛ ናይ ምፍልላዮም መዓልቲ፡ነቲ ፍርቂ ህይወታ እትሓድጎ፡ነቲ ትደልዮ ነገር ድማ እትፍጽመላ መዓልቲ ኢያ ነይራ።ንሱ ግን ነዛ ዕለት'ዚኣ ብህንጡይነት ኢዩ ዝጽበያ ነይሩ።ዝዛራረቡላ መዓልቲ፡ነቲ ፍትሕ ከምዘቃረጹ ዝነግረላ መዓልቲ፡ፍቕሩ ዝገልጸላ ዕለት፡ይቕረታ ዝሓተላ መዓልቲ፡ምእንቲ ፍቕሩ ክብል ዋላ እካ ንእሽቶ ትኹን'ምበር መቕጻዕቲ ከፊሉላ ዝመጸ መዓልቲ፡ኣብ መንግኡን ኣብ መንጎ ብዓልቲ ቤቱን ናይ ምዝርራብን ምቅርራብን እምበር፡ምፍቓርን ስምዒት ንስምዒት ምልግጋስን ሽግር ከምዘይነበረ ዝተረደኦ ምኻኑ ዝገልጸላ መዓልቲ ኢያ።ግን እንታይ ይግበር።

ክልቲኣቶም ነዚ; በብልቦም ይፍለጥዎ'ምበር ኣይተዛራረቡን።ሓሳባቶምውን ብኻልእ መንገዲ ኣይተለዋወጡን።ካብዚ ዝተበገሰ፡እቲ ሽግር ዝፍታሓሉ ዕለት፡ቀንዲ ሽግር ተፈጥረ።
ክልተ ናይ ሓዳር ካንሰር ብሰንኪ ዘይምቅርራብን ዘይምዝርራብን።ሓቢሮም ኣብ ሓንቲ ዓራት እንዳሓደሩ፡ሓቢሮም እንዳበልዑ፡ሓቢሮም እንዳነበሩ ዘይቃራረቡ ሰብኣይን ሰበይትን ኣሎዉ።ኣብ ሓንቲ ዓራት ዝድቅሱ፡ኣብ ሓንቲ ዓራት ጥራይ ክድቅሱ ስለዘለዎም ጥራይ ኢዩ፡ቅድሚ ምምርዓዎም ዝነበሮም ህንጥዩነትን ናፍቖትን ሕጂ የለን።ከይደቀሱ ትኽስታ ይወስዶም።ሓቢሮም ይበልዑ፡ኣብ ሓደ መኣዲ ብምኻኑ፡ሓደ ጠረጴዛ ምኻኑ ኢዩ 'ምበር፡ከምቲ ብቕድሙ ንምሳሕ ክጋባበዙ እንከለዉ ዝነበሮም ናፍቖትን ህንጥዩነትን ሕጂ የብሎምን።ስቕ ኢልካ ምብላዕ ጥራይ።ሓደ ሓደ መዓልቲ ፍሉይ ደስታ ዝፈጥሩላን ካብ ትማሊ ዝተፈልየትን ንምግባር ኣይጽዕሩን ኢዮም።ሎሚ ከም ትማሊ፡ጽባሕ ድማ ከም ሎሚ ኢያ። ከምቲ
ብኽንደይ ሕቶ ብኽንደይ ልመና ፡
ብኽንደይ ኣፍደጌታት ብኽንደይ ሓለዋ
ሕጂ እንታይ ተሪፉ ኣእትወኪ በቃ፡

ዝተባህለ ይኾንዎም።ኣእትወኪ በቃ፡ኣእትካ በቃ፡ካብ ሕጂ ንንዮ እንታይ ተሪፉ፧ ኢሎም ይሓስቡ።ሰብ ተፈጢሩ ኣይተወደአን።በብግዚኡ ኢዩ ዝፍጠር።ፈጣሪውን ንሰብ ትውልድ ኣቢሉ ከምዘብቅዕ ኣይገበሮን።በብመዓልቱ፡በብሰዓቱ፡ በብደቓይቑ ንዘስተውዕሎ፡ሰብ ጋሻ ፍጥረት ኢዩ።ሓሓደስቲ ነገራይ ይረኣይሉ።እዚ ግን ምቅርራብ ይሓትት።ሰብኣይን ሰበይትን እንተዳኣ ተቐራሪቦም፡ከይተፋትሑ በብመዓልቱ እንዳተመርዓዉ ይነብሩ።መርዓኦም እንዳተሓደሰ ይኸይድ፡ናይ ትማሊ ብዓልቲ ቤት ካብ ናይ ሎሚ ትፍለ ኢያ።ናይ ሎሚ በዓል ቤትውን ካብ ናይ ትማሊ ዝተፈልየ ኢዩ።ለውጢ፡ዕብየት፡ብስለት ኣሎ ጽቡቕ ለውጢ ግን ቀሪቡ ዝርእዮ ይደሊ።

ናይዛ ሰበይቲ በዓል ቤት ጸገሙ ንሰበይቱ ኣእትይዋ ኢዩ 'ምበር፡ቀሪብዋ ኣይፈልጥን ነበረ።ምስኣ ሓቢሩ ይነብር እምበር ምስኣ ይነብር ኣይነበረን።ምድሪ ኣብ ልዕሊ ናይ ጽሓይ ዙርያ ስለትዘውር፡ይመሲ ይወግሕ እምበር፡ኣብኣቶም ብምኽንያት እቲ ዝተፈልየ ናይ ህይወት ጉዕዞ ኣይመስን ኣይወግሕን ነበረ።ኣብ መንጎ ሰኑይን ረቡዕን ስም እንተዘይኮይኑ ኣብ ውሽጢ ህይወቶም ፍልልይ የብሉን።

ካልእ ሽግር ድማ ብዘይምዝርራቦም ኢዩ።ምዝርራብ ማለት በቲ ዝፈልጥዎ ቃንቃ ምውራይ ማለት ኣይኮነን።ንሱሞ ከብቲ ክራኻኸባ እንከለዋ እምባሕ እምባሕ፡ይበሃሃላ ኢየን።እዚ ግን ምዝርራብ ኣይኮነን።በብግዚኡ በብሰዓቱ፡ኩልንትናኻ ምልውዋጥ ማለት ኢዩ።ካብ ከይተዛራረብካ ብስራት፡ተላዚብካ መርድእ ይሓይሽ።ካብ ዘይተዛራረብሉ ፍቕሪ፡ዝተዛራረብሉ ጽልኢ ይበልጽ።ካብ ዘይተዛራረብሉ ህያብ፡ዝተላዘብካሉ ምንቃር ይበልጽ።ሰብእይን ሰበይትን ብዘይምልዛቦም፡ነቲ ሽግር ብክልተ መንገዲ ፈትሕዎ።ናይ ክልቲኣቶም ድሌታት ነቲ ሽግር ሓንሳብን ንሓዋሩን ክፈትሕዎ ኢዩ ነይሩ።ነገር ግን ብሰንኪ ዘይምዝርራቦም ክልተ ኣንፈት ኮነ።ንሳ ሞት መረጸት፡ንሱ ድማ ይቕሬታ መረጸ።እዚ ሽግር ዝመጻሉ ምኽንያት፡በዚ ጉዳይ ንኸይዛተዩ ስለዝወሰኑ ኢዩ።ንሳ በቲ ጉዳይ ትጭነቕ፡ስለምንታይ ኢዩ ካባይ ክፍለ ዝደለየ፧ንዝብል ሕቶ የጨንቓ ነበረ።ብሰንኪ ጻዕቂዚ ሓሳባት ድማ እንዳተደኸመት ትኸይድ ነብረት።ስለዚ ኢያ ድማ በብግዚኡ እንክሓቕፋ ሚዛና ዝፎኽሶ ዝነበረ።ንሱ ግን ሚዛና ስለምንታይ ከምዝቐነሰ እኳከ ይሓታ ፈረሐ።ንሱ ምስ ገዛእ ርእሱ ኢዩ'ምበር፡ምስኣ ኣይዘራረብን ነበረ።

ስለዚ ሓደ ሓደ ግዜ ኣገዳሲ እካ እንተኾነ፡ኣብ ውሽጢ ሓዳር ግን ስቕታ ወርቂ ኣይኮነን።

ጸሓፊ ዲያቆን ዳንኤል ክብረት
ትርጉም ተክለማርያም
ትምህርት ሰንበት ደብረ አማኑኤል ክርስትያንሳንድ

ምእንትዚ እቲ ፍቓድ ጐይታ እንታይ ምዃኑ ኣስተውዕሉ እምበር፡ ዓያሱ ኣይትኩኑ።(ኤፌ፭፣፩፯)

በስመ ኣብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ ኣሀዱ ኣምላክ ኣሜን፣

።።።።። ።።።።።።።። ።።።።።።። ።።።።።። ።።።።።።። ።።።።።

ምእንትዚ እቲ ፍቓድ ጐይታ እንታይ ምዃኑ ኣስተውዕሉ እምበር፡ ዓያሹ ኣይትኩኑ።(ኤፌ፭፣፩፯)

1ይ ክፋል

ዘመኑ እግዚኣብሄር ዝፈትዎም ነገራት ንምድላይ ሽምዓ ሕዝና ኣብዛ ጸልማት ዝኾት ዓለም ንደልየሉ ዘመን ኢዩ።ሽምዓና ቅድስቲ እምነት፣ሽምዓና ቅድስቲ ተስፋ ሰማያት ንኹሉ እተጣምር ቅድስቲ ፍቕሪ ኢያ።ሃዋርያ ቅዱስ ጳውሎስ`ዘመኑ ለባማት ትኾኑሉ ዘመን ኢዩ`ኢሉ ጥራይ ስቕ ኣይበለን።ፍቃድ ጎይታ እንታይ ምኻኑ ከተስተውዕልሉ ዝግባእ ዘመን ከኣምበር።ብስጋዊ ኣእምሮ ሓደ ፍቓድ ወለዱ ዘይፈልጥ፣ዘኽፍኦን ዘጸብቖን ማምዩ ዘየስተውዕል ሰብ ዓሻ ተባሂሉ ይስመ።መንፈስ ቅዱስ ድማ፣ፍቓድ ናይቲ ሰማያዊ ጎይታ ሰራይዊ እግዚኣብሄር ዘየስተውዕል ሰብ፣ብዓይኒ እግዚኣብሄር ዓሻ፣ዓሻ ብዓሹኡስ ከኣ መንፈሳዊ ዓሻ ተባሂሉ ከምዝስመ ንሃዋርያ ጳውሎስ ገሊጽሉ።እወ መንፈሳዊ ለባም ኣሎ፣መንፈሳዊ ዓሻ ኸኣ ክህሉ ግድን ኢዩ።ስለዚ ብዚ ዘለናዮ ዘመን ናይ ወዲሰብ ልቦና ስጋዊ ደኣምበር መንፈሳዊ ልቦና እናወሓደ ይመጽእ ኣሎ።ሰብ ኣዚዩ በሊሕ፣ኣዚዩ ረቅቕ እናኾነኳ እንተመጸ፣መንፈሳዊ ረቂቕነቱ ግን እናወሓደ ይመጽእ ኣሎ። ወገነይ ኣዚኻ በሊሕ ዲኻ፧እሞ ብልሕኻ ሰማያዊ ኣምላኽካ ንምፍላጥ ክሳብ ክንደይ ትጥቀመሉ፣`ለባምየ፣`ትብል ትኾውን፣ግን ምስቲ ናይ ባህሪ ላባም ዝኾነ ሰማያዊ ጎይታኻ ዘለካ ርክብ ክሳብ ክንደይ ይኾውን፧ምኽንያቱ ለባም ምስ ለባም ኢዩ ዝተዓራረኽ።ለባም ኢየ ዝብል ድምጽኻኮ ምስለባማት ብዙሕ ግዜ ከምዝተራኸብካ ዘብርህ ኢዩ።ሰማያውን ረቂቕን ናይ ባህሪ ለባም ግን እግዚኣብሄር ኢዩ።

ካብ 1ይ ክፋል ክሳብ 4ይ ክፋል ንምንባብ ኣብዚ ሊንክ ንጽቀጥ።

https://docs.google.com/document/d/1oR01ysStUjDXN2V8OpcVunUnNRE-b2iEl2HyRhDGZx4/edit

ጴጥሮሳዊ ንስሓስ ናብ መስቀል'ዩ ዝመርሕ

ብስም ኣብ ወወልድ ወመንፈ ቅዱስ ኣሀዱ ኣምላክ ኣሜን።

ክርስትያን እንተድኣ ኮይንካ፡ኣህዛብ "ናበይ ገጽካ ኢኻ ትኸይድ፧" ኢሎም ክሓቱኻ ኢዮም።"ናብ ቀራንዮ" ኢልካ መልሰሎም።"ቀራንዮ ደኣ፡ኣምላኽኩም ዝተሰቕለላዶ ኣይኮነትን፧ኣቦኻ ዝቐተለትልካስ ከመይ ኣቢልካ ኣፍቀርካያ፧" ኢሎም ከስዕቡልካ ኢዮም።ንስኻ ድማ ቅድሚ ብዛዕባ ኣምላኻ ነቶም ሰባት ምንጋርካ፡ንኣምላኽካ ስለቶም ሰባት ብጸሎት ንገሮ፡ልቦነኦም ክኽፈትን ሓቂ ክፈልጡን፡ ኣምላኻ ብመሎኮታዊ ምሐርቱ ክሕግዞም ብጸሎት ለምኖሞ፡ንዕዖም ድማ ሕተኦም መልሰሎም።

"ኣቦይ ኣይመውትን ኢዩ።ንስኻትኩም ዝመውት ኣቦ ኢኹም ትውንኑ፡ነዚ ንስኹም ትውንንዎ ኣቦ ኣነውን ብገዛእ ፍቓደይ ይውንኖ ነይረ ኢየ።እንተኾነ ንሱ ሰፈሩ ኣብ ሃገረ ምውታን፡ኣብ ሲኦል ስለዝኾነ፡ንዑኡ ምኽታል ማለት ናብ ሰፈሩ ምእታው ማለት ኢዩ።ስለዚ ብገዛእ ፍቓደይ፡ናብዛ ሰፈር እዚኣ ንኽኣቱ ነዚ ናይ ሞት ኣቦ ባርያ ክኾኖ ቃለ ማሕላ ገይረሉ ነበርኩ።ስለዚ እቲ ዘይመውት ኣምላኸይን ኣምላከ ኩሉ ፍጥረትን፡ነታ ትመውት ባህሪ ወድሰብ ተዋሃሂዱ፡ካብ ጉድጋድ ሞት ሓራ መታን ከውጻኒ ኢዩ ዝሞተ፡እታ ንሱ ዝተሰቕለላ ንዑኡ ዝቐተለት ዘይኮነትሲ ንዓይ ካብ ሞቑሕ ዝፈተሐትኒ ንዑኡ ድማ ክሳብ ክንድዚ ከምዘፍቅረኒ ንምግላጽ ዝተጠቕመላ ናይ ዝፋኑ ብርዒ ኢያ ።በዛ ብርዒዚኣ ንወድሰብ ፍቕሩ ገለጸሉ፡እዛ ዓባይ ቀስት፣ዝፋኑ ገይሩዋ ዝወዓለ ናይ ክርስትያን ኣርማ፡ ገንሸል ኮይኑ ሓንሳብን ንሓዋሩን ስለኹሉ ሰብ ዝተበጀወላ'ያ፡እምበር ንሱስ ሰፈሩ ኣብ ሃገረ ምዉታን ስለዝኾነ ኣይኮነን።

ቀጺሎም ክሓቱኻ ኢዮም።"እሞ እቲ ኣብ መስቀል ተኣሲሩ ዘልቅስ ዝነበረ ደኣ መን ኢዩ፧"

" ንሱዶ፡ንሱደኣ ኣነ ብገዛእ ፍቓደይ ብመልቀስን ጫውጫውታን ዝሳቐዮ ዝነበርኩ ስቅያተይ መኸተምታ መታን ክህልዎ፡ቃንዛ ዘይስምዖ ክንሱ ብቓንዛይ ዝተቐንዘወ፡ካብ ቃንዛይ ድማ ሓራ ዘውጻኒ ክርስቶስ ኢዩ።ንሱ ዝተቐንዘወ፡ነቲ ምንጪ ቃንዛ ኮይኑ ንሰባት ናብ ሲኦል ዝመርሕ ዝነበረ ሰይጣን መታን ክኣስር ኢዩ።ዓይነ ሕልናኻ ብስጋ ዝተኣሰረ ክርስቶስ ሪኢኻዮ ሓቀይ ፡መስቀል ግን ንክርስቶስ ሹጉጥ ኮይና ዝቐተለት መሳርያ ዘይኮነትሲ፡ንሰይጣንን ሰራዊቱን መሓንኮላ ኮይና ዝቐፈደቶ ናይ ክርስትና ኣርማ ኢያ።"
ሕቶ ኣሎኒ ኢሉ ሕጅውን ክመጻካ ኢዩ፥-
"እሞ ሓራ እንተወጺእኻ ደኣ፡ዳግማይ ናብ መስቀል፡ናብ መከራ ዘኽይድ እንታይ ኣሎካ፧"
ኣጆኻ ብመንፈቅዱስ ተመሊእካ መልሰሉ።

"ናብ ቀራንዮ ዘኺደኒ ዘሎ ምኽንያት ኣብኡ፡ከምቲ ሰይጣን ዝተኣሰሮ ተሓኒቐ ንኽተርፍ ዘይኮነስ፡ከምቲ ክርስቶስ ዝሓለፎ ሕላፍ ንኽሓልፍ ኢየ።ቀደም ዘመን፡መንግስተ ሰማያት፡ብዶሞዝ ክትእቶ ከባድ ነይራ፡ሕጂ ግን ክርስቶስ ነቲ ሽዑኡ ዝነበረ ክብደት ኣብ መስቀል ተሰቒሉ ኣፍኺስዎስ፡ብዓስብን ብገድልን ቅድስና ክትእቶ ከምትከኣል ገይርዋ።ክርስቶስ ስሌኻ ክብል መከራ ዝተቐበለ ምኻኑ ትኣምን ተኾይንካ፡ነቲ ንሱ ዝሓለፎ ኣሰር ክትረግጽ፡ነቲ ንሱ ዝተሰከሞ ኣርማ ክትስከም፡ነቲ ንሱ ዝተኸደኖ ቀይሕ ካባ ክትክደን፡ነቲ ንሱ ዝሰተዮ ናይ ጽዋእ ሓሞት ክትጥዕም ግድነትካ ኢዩ።ምኽንያቱ መንግስተ ሰማያት ናይ ሃካያት ስፍራ ዘይኮነትሲ፡ናይ ጽዒሩ መንፈሳዊ ጻዕሪ ዝመሃረን፡ተጋዲሎም 'ኣገናዕ ኣንቱም ናይ ኣቦይ ብሩኻት' ዝበሃሉላ መዕረፊት ቅዱሳን ኢያ።" ሽዑኡ ንስኻ ድማ ሕቶቶ፦

"ክሓተካዶ፧"
ሕተት ሕተት"

" ናብ ናይ ዕረፍቲ ስፍራስ ክትኣቱ ተስፋ ኣሎካዶ፡"
እንታይ ተስፍኡ፡ብርግጽ እምበር።" ኢሉ ክምልስ ኢዩ።ሽዑኡ ንስኻ ዕትብ ኢልካ መልሰሉ።" እሞ ክተዐርፍ ትደሊ ተኾይንካደኣ፡ኣየናይ ግብሪ ጽድቂ ምሠሰራሕካ ኢኻ ክተዕርፍ።ዘዕርፍ ሰብኮ፡ምስ ደኸመ፡ምስተቓለሰ ኢዩ፡ኣበይ ሰሪሕካ ኢካኸ ከዕርፍ ኢየ፡ዝበልካ፧ መስቀል ናይ ስራሕ ስፍራ ኢዩ፡ብዙሕ ዓይነት ስራሕ እካ እንተሃለወ፡ንናይ መስቀል ስራሕ ዝደፍርዋን ዝበቕዑዋን ግን ኣዝዮም ውሑዳት ምኻኖም፡መጽሓፍ ይዛረብ ኢዩ።' (ጹውዓት ብዙሓት፡ሑሩያት ግን ውሑዳት፡ ከምዝብል) ናብ'ቲ ዕረፍቲ'ቲ ክእትወኒ ኢዩ፡ክፈርድ ኢዩ ኢልካ ትጽበዮኸ መን'ኢዩ፧

"ንሱ ደኣ ዒሳ፡ዮሱስ፡ክርስቶስ ይብሃል።" ሕጂውን ብትሕትና ጉድለቱ ንገሮሞ ንሓቀኛ ክርስቶስ ክፈልጦ ኢዩ።" ክርስቶስ ክፈርደኒ ኢዩ ኢልካ ትጽበ እንተኾይንካሲ፡

1) ነየናይ ስራሕካ ኢዩ ክፈርደልካ፧
2) ዒሳ ፈራዲ እንተኾይኑኸ፡ፍጡር ክኾውን ከመይ ኢሉ ይከኣል።ፍጡር ክፍረድ ደኣምበር ኣብ ቅድሚ ፈጣሪ ስልጣን ሃሊይዎ ከመይ ኢሉ ኣብ ልዕሊ ፍጥረት ክፈርድ ይከኣሎ።ንስኻ ትውንኖ ንብረትዶ፡ካልእ ሰብ መጺኡ ከምድላዩ ከቃጽሎን፡ ክምሕሮን ይኽእል ኢዩ።ክርስቶስ ክቃጸል ንዝግበኦም ሓጣኣቶም ርእዩ ናብ ሲኦል ክስንድዎም ኢዩ፡ክመሓሩ ንዝግበኦም ድማ፡ናብ ናይ ዕረፍቲ ቦታ ክወስዶም ኢዩ ፡ኢልካ ካብ ኣመንካስ፡ልዕሊኡ ፈጣሪ ኣሎ ኢልካ ክትሓስብ ከመይ ልብኻ ዓወረ፧

3) ሕጂኸ ነዚ ስልጣንዚ ዝውንን ኢዩ ኢልካ ካብ ኣመንካስ፡ይጽልየለይ ኣሎ፡ነቢይ ኮይኑ ምስቶም ቅዱሳን ጸሎት ይገብር ኣሎ ክትብል ከመይ ኢሉ ሕልናኻ ተቐበሎ፧ ክፈርድን ክኾንን ስልጣን ኣሎዎ እንዳበልካስ፡ተገምጢልካ ሕጂ ይጽልየለይ ኣሎ፡እንክትብል እሞ መንደኣሉ ጸሎትካ ዝቕበል።እምነትካ ተዛቢዑ ኣሎ።ወይ እቲ ዝፈርድ ካልእ ኣምላኽ ኢዩ ክርስቶስ ኣይኮነን በል ወይ ድማ ክርስቶስ ፈራድን ኮናንን፡ተቐባሊ ጸሎትን፡ንጸሎት ቅዱሳን ተቐቢሉ መልሲ ካብ ስልጣኑ ዝምጡን ኢዩ ኢልካ እመን።እምበር ክርስቶስውን "ናሁ ይመጽኡ ብዙሐን ብስምየ፣ብዙሓን ብስመይ ክመጹ ኢዮም ኢሉ ስለዝመሃረ፡ሓቀኛ ክርስቶስ ረኺብና ኣብታ ንሱ ዘርኣየና ቀጣንን ብዙሕ መከራ፡ ዘለዋን መንገዲ ቀጥ ኢልና ኣሎና።ካብኣ ውን ምንቕ ኣይክንብልን ኢና።ብሓጥያት ተወደቕና ውን ንሱ ከተንስኣና ንንስሓ ክጽውዓና ኢዩሞ፡ድንግል ኣዲኡ ኣብ መስቀል ዝሃበና እመ ኣምላክ ክትድግፈና ኢያ።" ኢልካ መልሰሉ።ነዚ ሰሚዑ ናብታ ሓንትን ቅንዕትን ሃይማኖት እንተመጸ ባዕሉ መሪሕካ ናብ መስቀል ክኸይድ ኢዩ፡እንተዘይተመለሰ ፡ኣምሪርካ ስሌኡ ብኸ፡ካብ ሰይጣን መቒሑ ክፈትሖ ድማ፡ ንኣምላኽካ ስሌኡ ለምኖ። ልቡ እንተተሪሩ፡ኣማሲኡ ትረት ልቢ ፡ሓጻርን ኣምስሉ ዘለዋን ይሁዳዊት ንስሓ ተጣዒሱ ናብ ማሕነቕቲ ክወርድ ክሰዶ ኢያ።ይሁዳዊ ንስሓ ናብ ገመድ ኢዩ ዝመርሕ፡ጴጥሮሳዊ ንስሓ ግን ናብ መስቀል፡እረ ቁልቁል ኣፍካ ተሰቒልካ ምስ ክርስቶስ ክመዓራረ ኣይበቅዕን'የ ናብ ምባል 'ዩ ዝመርሕ።

ወስብሀት ለእግዚኣብሄር ወለወላዲቱ ድንግል፡ወለመስቀሉ ክቡር ኣሜን።

ሰላም ለከ መጋቤ ሥርዓታ ወሕጋ።ለደብረ ቀልሞን ምልእተ ጸጋ።እስከ ኣዕረጎ ሳሚኤል ኀበ ነዕላዊት እንግልጋ።እምካልኣኒሁ ኣመ ንትጋ።ለመልአከ ሰማይ ጸለይከ እንዘ ኣንተ ዘስጋ።

በስም ኣብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ ኣሀዱ ኣምላክ።

ሰላም ለከ መጋቤ ሥርዓታ ወሕጋ።ለደብረ ቀልሞን ምልእተ ጸጋ።እስከ ኣዕረጎ ሳሚኤል ኀበ ነዕላዊት እንግልጋ።እምካልኣኒሁ ኣመ ንትጋ።ለመልአከ ሰማይ ጸለይከ እንዘ ኣንተ ዘስጋ።
ትርጉም፡-
ሰላምታ ንዓኻ ይኹን ኣንታ መጋቢ ስርዓታን ሕጋን፡
ንደብረ ቀልሞን ምልእተ ጸጋ
ክሳብ ንዓላዊት ዝተወሰድካ ኣብኡ ንዝነበረ ትግሀትካ፡
ንመልኣኸ ናይ ሰማይ
ስጋ ለበስ ክንስኻ ዝጸለኻ።
ይብል።
ብዝያዳ እቶም ግእዝ ጽቡቕ ዝተማሃርኩም ኣዕሪኹም ትርግሙ ይርደኣኩም ይኾውን።

ታርኽ ቅዱስ ኣባ ሳሚኤል ዘደብረ ቀልሞን ኣብ ስንክሳር 8ታሕሳስ ከም ዝሕብሮ፡ብህጻንነቶም መነክሴ ክኾኑ ባህጊ ከምዝነበሮም እሞ፡ልብሲ ምንኩስና ክለብሱ ሃረር ይብሉ ከምዝነበሩ፡ነዚ ሰናይ ምንዮቶም ተመልኪቱ ድማ እግዚኣብሄር መልኣኹ ልኢኹ ናብ ሓደ ደብሪ ከምዝወሰዶም ኣብኡ ናይቶም ኣብኡ ዝጸንሑ ሽማግሌ መነክሴ ኣገልጋሊ ኮይኖም ብትግሃት የገልግሉ ከምዝነበሩ፡ እቶም ኣቦ ምስ ዓረፉ ድማ ብዙሕ መንፈሳዊ ተጋድሎ ከምዘጋጠሞም ብፍላይ እቶም ባርባራውያን ንቤተክርስትያን ንምልዋጥ ብዙሕ ጻዕርታት ይገብሩ ብምምባሮም፡(ክርስቶስ ብክልኤቱ ባህሪ) እትብል ደብዳበ ክትንበብ ከምዝሃብዎም ፡ቅዱስ ኣባ ሳሚኤል ግን በቲ ዝነበሮም መንፈሳዎ ቅንኣት ነታ ደብዳበ ኣብ ቅድሚ ህዝቢ ክርስትያን ቀዲዶም ከምዝደርበይዋ፡
ብድሕሪኡ እቲ መኮነን ብዙሕ መቕጻዕቲ ከምዘውረደሉ፡ክሳብ ካብ ገዳሙ ኣውጺኡ ብገመል ገይሩ ብዙሕ ከምዝጎተቶም ይገልጽ።

ሓደ ግዜ ኣብ ቅድስት ቤተ ክርስትያን እንከለዉ፡እግዝኣብሄር ተገሊጹ "ባርባራውያን መጺኦም ክፍኣቶም ክፍጽሙ ኢዮም እሞ ከይትምልሰሎም ስቕ በል፥" ኢሉ ኣዘዞ።እሺ ኢሎም ኣብ ውሽጢ ተኸዊሎም እንዳተጸበዩ፡እቶም ክፏኣት ባርባራውያን ኣስያፍ ሒዞም ኣብ ውሽጢ ቤት መቕደስ ብምእታው ግፍዕታት ፈጸሙ።ነዚ ምጽዋሩ ዝሰኣኑ ቅዱስ ኣባ ሳሜኤል "ኣንቱም ደፋራት ክሳብ መዓስ ኢኹም ንትዕግስቲ ኣምላኽ ሸለል ክትብልዎ፡እግዚኣብሄር በዚ ትገብርዎ ዘለኹም ክቐጽዓኩም ኢዩ።"በሎም፡ንሳቶም ከኣ ኣይረኣይዎን ነበሩሞ እንካዕ ረከብናካ ብምባል ከቢድ መግረፍቲ ገረፍዎ።ብገመል ድማ ንነዊሕ መንገዲ ጎተትዎ።እታ ገመል ከኣ ብናይ ቃንቃ ደቂ ሰብ ገይራ" እግዚኣብሄር ስቕ በል ኢሉካ ከብቅዕ ንስኻ ግን ትእዛዙ ኣይፈጸምካን" ኢላ ወቐሰኣ ገለጸትሉ።ንሱ ድማ እወ ግገኛ ኢየ፡ግን እግዚኣብሄር ከኣ መሓሪ ኢዩሞ ካብ መከራይሲ ይምሕረኒባ።ኢሉ ናብ ኣምላኹ ተማሕጸነ።ነዊሕ ገድሊ ፈጺሙ ድማ ብክብሪ ዓረፈ።

ሕቶ፦ ኣብዚ ምስባኽን ገድልን ከምዝረኣናዮ ክልተ ተቓረንቲ ዝመስሉ ነገራት ንግንዘብ።

1) ስጋ ለበስ ክንስኻስ ንመልኣኽ ጸሊኻሉ፡
2) ገመል ልሳን ሰብ ገይራ ወቒሳቶም፡እዚኤን ክልቲኤን ተቓረንቲ ይመስላ።መጀመርያ ሰብዶ ይኸብር ወይሲ መልኣኽ፧ካብ ሰብን እንሲሳንከ፧
ዝብላ ነጥብታት ክንርኢ።

ክቡር ኣንባቢተመልከ፡-
እግዚኣብሄር ንፍጡራቱ መን ይኸብር ንመን ዝያዳ ኣኽቢርዎ፡ንመንከ ትሕቲ እቲ ሓደ ገይርዎ ባዕሉ ይፈልጥ ኢዩ።ንሕና ደቂ ሰባት ግን ፍልጠትና ውሱን ካብ ምኻኑ ዝተላዕለ እገለ ይዓቢ እገለ ይንእስ ኢልና ክንፈላሊ ዓቕሚ ይውሕደና ኢዩ።እግዚኣብሄር ግን መን፡ ካብ መን ዝያዳ ይኸብር ይፈልጥ ኢዩ።ንዓና፡ምደቂ ሰባት ድማ ብፍታዉ ቆንጭሉ ይገልጸልና።

ሀ) ፍጥረት መልኣኽቲዶ ይኸብሩ ደቂ ሰባት፧

ቅዱሳን መጽሓፍቲ ከምዝገልጽዎ፡ካብ ኣፈጣጥራ ናይ ቅዱሳን መልኣኽቲ፡ኣፈጣጥራ ናይ ደቂ ሰባት ዝያዳ የደንቅን የስደምምን።ሰብ ፎቶ ናይ ኣምላኽ ኢዩ ክትብል እንከለኻ፡ምስዚ ናይ ሕጂ ክብርና ኣነጻጺርካ ፈጺምካ ትሓፍር ኢካ።ንሱ ጥራይ ዘይኮነ ከኣ፡ሰብ ስጋን ደምን ናይ ኣምላኽ ይምገብ ኢዩ ንዝብል ትምህርቲ ካብ ኩሎም ፍጥረት ኣብ ሰብ ዘለዎ ኣረኣእያ ማዕረ ክንደይ ይኸብር የነጽረልካ።
ታሪኹ፡- "መልኣኽቲ ምስ ተፈጥሩ፡ካብ መንጎኦም ክብሩ ዘይሓለወ፡ 'ኣምላኸ ኢየ ' በሃሊ ካብ ወገን ፍጥረት መልኣኽቲ ተንሲኡ ምምባሩ ቅዱሳን መጽሓፍቲ ይትርኹ።ብፍላይ መጽሓፈ ቀሌ፡ይገልጽልና ኢዩ ብዛዕባዚ።ስለዚ ሰይጣን ንኸይናሳሕ መመኽነይታ ዝገበረሉ እንታይ ኢዩ እንተኢልና፡
"እግዚኣብሄርሲ ካባይ ንላዕሊ ዝኸብር ፍጥረት ፈጢሩ ነታ 99 ነገድ እንተመሊኢዋ ክንርኢ ኢና፣" ብዝብል ትዕቢት ተወጢሩ።ብዘይ ንስሓ" ክንዳሃለወ "ዝኸብረ ፍጥረት ብሕጂ ክሰርሕ ዓቕሚ ስለዘየብለይ፡ብዘይንስሓ ናብ ክብርኻ ተመለስ" ክብሎ ይደሊ ነይሩ።ነታ ሰይጣን ዝፈጸማ ሓጢኣት ሓላፍነት ወሲዱ ክጠዓሰላ ዝግበኦ ሰይጣን ኢዩ ነይሩ።እግዚኣብሄር ግን ናይ ንስሓ ዕድል ሂብዎ ከብቅዕ ስለዝኣበየ፡በቶም ከምኡ ዝፍጥረቶም ቅዱሳን መልኣኽቲ ተኾብኪቡ ናብቲ ዝዓሞቐ ባርባሮስ ከምዝድርበ ገይሩ ቀጽዖ፡ነቲ መልአከ መዐት ዝነበረ ቅዱስ ሚካኤል፡ሊቀ መላእክት ዝብል ክብሪ ሸለሞ።ብኽብሪ መልኣኽቲውን ንሓድሕዶም ይበላለጹ ኢዮም።ንሰባት ግን ብፍሉይ ክብሪ፡ክእለቱ ከርኢ ካብቶም ግኡዛን ፍጥረት 4 ባህሪያተ ስጋ ምስ 3 ባህርያተ ነፍሲ ኣወሃሂዱ ኣኽቢሩ ፈጠሮም።
እረ ሰብ ምስተፈጥረ ይብል ቀሌሚንጦስ3፥38 "ስግኡ ካብ ኮኾብ ጽባሕ ንላዕሊ፡ነፍሱ ድማ ካብ ጽሓይ ዕጽፊ የብርህ ነበረሞ፡መልኣኽቲ ድማ እንዳዘመሩ ኣኽቢሮም ናብ ገነት ኣእተዉዎ።" ይብል።

ነዚ ተኣምረ ማርያ ኣብ መቅድም፡"፡ድንግል ማርያም ትነጽሕ እምመላእክት፡ድንግል ማርያም ትዓቢ እምኩሉ ፍጥረት።በእንተ እግዚእተ ማርያ ተፈጥሩ ኣዳም ወሄዋን፡
ትርጉም፦ ድንግል ማርያም ካብ መላእኽቲ ትነጽሕ፡ድንግል ማርያም ካብ ኩሉ ፍጥረት ትዓቢ ማለት ኢዩ።ኣዳምን ሄዋንን ምእንቲ ድንግል ማርያም ተፈጥሩ።ኢሉ ይምህር።ንሰባት ዋላ በደልቲ ክንሶም እታ ኣብ ጅማረ ፍጥረቶም ዝሃቦም ጸጋ ግን ፈጺሙ ካባኣቶም ኣየጥፍኣን።ዋላ ኣብ ሲኦል ኣብ ጸልማት ይንበሩ እምበር፡ኣብ ሕቖኦም ኮይና ከም ዕንቂ እተብርህ ተረፍ ዘርኢ ብረቂቕ ጥበቡ ኣቐሚጥዋ ነበረ። (ኢሳ1፣9)

ስለዚ እግዚኣብሄር ተዝሓተኩም" ደጊም ካልእ ፍጥረት ክትፍረሩሞ እንታይ ዓይነት ፍጥረት ክትኮኑ ይሕሸኩም፧" ኢሉ ተዝሓተና፡እንታይ ዓይነት ፍጥረት ክንከውን ምሓሸና፧ዋላ ሽሕ ግዜ ከምኡ ኢሉ ተዘምርጸና፡ሽሕ ግዜ ሰብ ምኻን ይሕሸና ከምትብሉ ግምት ኣሎኒ።ምኽንያቱ ካልእሲ ይትረፍ ስግኡን ደሙ ንምብላዕ ተፈቒድልና ብምኻኑ ዝከበረ መግቢ ንምገብ ምህላውና ኢዩ፡ክገርመኩም፡ እግዚኣብሄር ንመልኣኽቲ ክፈጥሮም እንከሎ ንጹሓን ክቡራን፡ዘይባዝሑ ፍትወተ ስጋ ዘየብሎም ስጋውያን ዘይኮኑ ገይሩ ኢዩ ፈጢርዎም።ንሰባት ግን ካብ ስጋን ነፍስን ብኢዱ ጠፊዑ ሰሪሕዎም ከብቅዕ ፡ንፍጥረትነቶም ከይነዓቐ ስገኦም ለቢሱ ተገሊጹ።እግዚኣብሄር ኣብ ማህጸነ ድንግል ማርያም ተጸኒሱ እንከሎ፡መልኣኽቲ ድማ ኣብ ማህጸና ኣቲዮም ቅዳሴኦም የከናውኑ ነይሮም። ነዚ ኢዩ ቅዱስ ያሬድ ማህሌታይ፡"ወሶበ ርእዩ ትሕትናሁ ለእግዚኦሙ፡ኣልዓሉ ኣዒንቲሆሙ ላዕለ ውስተ ኣርያም፡ወበህየ ረከብዎ ምስለ ኣቡሁ ወመምፈስ ቅዱስ ዘትካት።" ዝበሎ ኣብ ኣንቀጸ ብርሀን።
ስለዚ ቅዱሳን መላእክቲ ክቡራን ቅዱሳን ፍትወተ ስጋ ዘየብሎም ክንሶም፡ንደቂ ሰባት ግን ኣኽቢሩን ኣማዕሪጉን ብጥበቡ ፈጢርዎም ነበረ።ደቂ ሰባት ግን ክብርና ኣይዓቀብናን።ንሱ ግን ንኽብርና ከምዝዓቀቦ ንኽገልጽ ንድግል ኣቐሚጥዋ ጸነሐ።ለካ ብዘይ ነግ ፈረግ ድንግል ማርያምዶ ትዓቢ ዋላ መላእክት እንተኢልኩምኒ ድንግል ማርያም ኢያ ኢለ ክምስር ይደፍር።እዚ ክበሃል እንከሎ ግን ቅዱሳን መልኣኽቲ ሓጥኣን ኢዮም ንምባል ኣይኮንኩን።ንሓድሕዶም እካ ብክብሪን መዓርግን ከምዝበላለጹ፡ካብ ኩሎም ድማ ንድግል ኣኽቢሩ ካብ ጥንቲ ኣብ ሕልንኡ ኣኽበሩ ኣምበራ።

ለ) እንሲሳዶ ይኸብር ሰብ፡ምኽንያቱ ገመል ንኣባ ሳሚኤል ገሲጻቶም፡መልኣኽ እግዚኣብሄር ሳላ እታ ኣድጊ፡ ንበልዓም ከምዝነሓፎ ገሊጽሉ።
ኣብ መንጎ ሰብን እንሲሳን ንዘሎ ምንፃጻር እንሲሳዶ ወይሲ ሰብ ይኸብር፧

እንሲሳ እግዚኣብሄር ኣኽቢሩ ብዘየጣዕስ ኣፈጣጥራ ፈጢርዎም እካ እንተኾነ፡ተስፋ መምግስተ ሰማያት ግን የብሎምን።ኩነኔን ሞሳን በረኸተ ሰማያዊትን ኣይምልከቶምን ኢዩ።ኣብ ልደቱ፡ ብእስትንፋሶም እካ ኣብ መብልዒ ማል ኣሚቖሞ እካ እንተኾኑ፡ስግኡን ደሙን ንምብላዕ ግን ኣይምልከቶምን ኢዩ።

መደምደምታ፡-
እግዚኣብሄር ነዞም ኣብ ምድሪ ዘለና ሓጥኣን ሓጢኣትና ክገልጸልና ምስዝደሊ፡በቶም ንዑቓት ኢልና እንግምቶም ገይሩ ኢዩ ዝገንሓና።የውሃንስ መጥመቕ፡"ብልብኹም ኣብርሃም ኣቦ ኣሎና ኢልኩም ኣይትተዓበዩ፡እግዚኣብሄር ካብዞም ኣእማን ውሉድ ክኾንዎ ከተንስእ ከምዘይጽግሞ ፍለጡ፣" በሎም።ኣእማን ኣህዛብ ዘይኣመንቲ ኢዮም። ኣዝዮም ምሁራትን ፈላጣትን ሰባት እንዳሃለዉ ንትምህርቶምን ፍልጠቶምን ብዘይንጽህና ዋጋ ከምዘየብላ ገይሩ ዘሕፈሮም፡በቶም ብዓለም ንዑቓት ዝኾኑ ሃዋርያት ገይሩ ኢዩ።ቅዱስ ጳውሎስ ኣብ ሮሜ 10 " እግዚኣብሄር ነቶም ዝበደሉ ተረርቲ ልቢ በቶም ንዑቓት ዝመስሉ ገይሩ ኣቕንኦም" ይብል።
ኣብ ግዜ ሓጢኣቶም ውን በቶም ኣህዛብ ገይሩ ይቐጽዖም ነበረ።ናብ ባቢሎን ን70 ዓመታት ክስደዱን ክግረፉን ዝገበረ ሓጢኣቶም ንከረድኦም ስለዝደለየ ኢዩ።በቶም ዘይኣመንቲ፡በቶም እንንዕቖም ገይሩ ክሳብ ክንድዚ ተግሳጽ ምስሃበና ድማ ልብና ናብኡ ይምለስሞ ንጠዓስ።

በንጻሩ፡ክብርና ክገልጸልና እንከሎ ድማ በቶም ክቡራት ኢልና እንሓስቦም ገይሩ ኢዩ ዝገልጸልና።ንሕና ኣዝዮም ክቡራት፡ብኽብሪ ፈጺምና ዘይንመሳሰሎም ኢልና እንሓስቦም፡እግዚኣብሄር ድማ ንናትና ክብሪ ክገልጸልና ምስዝደሊ፡በቶም ክቡራት ገይሩ፡ንዓኣቶም ኣትሒቱ፡ንዓና ልዕል ኣቢሉ ይገልጸልና።እዚ ንዓኣቶም ከዋርድ ስለዝደለየ ኣይኮነን።ንኣብነት መጽሓፈ ጦቢት እንተምቢብና እቲ መልኣኽ ከም ኖርማል ቤተሰቦም ኮይኑ ኢዩ ዘገልግሎም ነይሩ።ንጦቢያ ብዙሕ ክእዘዞ፡ክሳብ ብደሞዙ ተላኢኹ ሰብ ተመሲሉ ንክብሩ ማዕረ ባርያ ቆጺሩ ክተሓጋገዞም እንከሎ ነንብብ።እብዚ እምበኣር እግዚኣብሄር ነቲ ዓዊሩ ዝነበረ ጦብያን፡ነታ ብኣጋንንቲ ተኸቢባ ዝነበረት ሳራን ከኽብሮም፡ውርደቶም ድማ ከርሕቐሎም ስለዝደለየ፡ነቲ ክቡር መልኣል ልኢኹ ትሕቲ ሰብ ከምዝኸውን ኣምሲሉ ክብሮም ገሊጽሎም። ጦቢትን ሳራን ብመንገዲ ትሕትና መልኣከ ኡራኤል ገይሩ ክብሮም ተበሰሩ።

ኣብዚ ናይ ኣባ ሳሚኤል ታሪኽ ውን ክህነት ማዕረ ክምንይ ክቡር ምኻኑ፡ንሰባት ዝተዋህበ ናይ ጸጋ መለኮታዊ ስልጣን ማዕረ ክንደይ ክቡር ምኻኑ፡እተን ኣጻብዕቲ ካህን ስጋ መለኮትን ደመ መለኮትን ከምዝፍርትታ፡ደቂ ሰባት መታን ክመሃሩ፡ነቶም ንስሓ ዘይምልከቶም፡ምውዳቕን ምትንሳእን ዘይግበኦም፡ናይ ንስሓ ዕድሎም ተወዲኡ ደጊም ኣብ ዝማሬን ውዳሴን ንዘለዉ መልኣኽቲ ጸዊዑ፡ከም ዝደኸመ፡ሓጢኣት ፈጺሙስ ንስሓን ጸሎተ ሓገዝ ካብ ሰባትን ከምዘድልዮ ብምምሳል ተገሊጹ ኣብ ትሕቲ ኣባ ሳሚኤል ክወድቕ እንከሎ ነንብብ።

ኣብዚ ኣባ ሳሚኤል ብዝገበርዎ ጸሎት መልኣኽ እግዚኣብሄር ካብቲ ዝነበሮ ክትንስእ እንከሎ፡እቶም ኣብቲ ከባቢ ዝነበሩ ሰባት፡ክብሪ ክህነት ዘይርደኦም፡ኢድ ካህን ማዕረ ክንደይ ክትፈትሕን፡ክትኣስርን ስልጣን ከምዘለዋ ንምርዳኡ ዝተጸገሙ እግዚኣብሄር ነዚ ስለዝገለጸሎም፡ደጊም ዘማኻንይዎ የብሎምን።ኣባ ሳሚኤል ድማ ነቲ መልኣኽ ካብቲ ዝነበሮ ናብ ሰማያዊ ክብሩ ዓሪጉ ስለዝረኣዮ ፡ኣነ ይበልጽ ንመልኣኽ ክቐትልን ከሕውን ዝኽእል ስልጣን ኣሎኒ፡ኢሉ መታን ከይዕበ፡መልኣኽ እግዚኣብሄር ንስሓን ሞትን ከምዘይግብኦ ንኽገልጸሉ ንሰማይ ክዕርግ እንከሎ ኣርእይዎ።ስለዚ ኣነ ይበልጽ ኢሉ ምስ እግዚኣብሄር ክማጎት ኣይክእልን ኢዩ።እግዚኣብሄር ግን ክብሪ ክህነት ነቶም ህዝቢ፡ክብሪ መልኣኽ ድማ ንኣባ ሳሚኤል በቲ ዝርደኦም ቃንቃ ገይሩ ገሊጽሎም።

ስለዚ ንኣባ ሳሚኤል ንስኻዶ ትበልጽ ወይሲ መልኣኽ ኢልኩም እንተሓቲትክሞ;" ኣነ ደኣ ፍጥረተይ እካ ክቡር እንተኾነ፡ኣብ ሓጥያት ዘለዋ ዓለም ዝነብር እንዳወደቕኩን እንዳተንሳእኩን ዝነብር ሰብ እንድየ።እዚ መልኣኽ ግን ካብ ኣገልግሎት ዘይፍለ፡ረቂቕ መልኣኽ ኢዩ።ብስጋ ከም ዝተኣሰረ መንገብገቡ ከም ዘውደቐ ኮይኑ ዝተገልጸ ግዙፍ ፍጥረት ስለዝኾነ ዘይኮነስ፡እግዚኣብሄር ክገልጾ ዝደለየ ትምህርቲ ስለዝነበረ ኢዩ።" ኢሉ ትሕትንኡ እንተናረቖሐ ይምልሰልኩም።

ነቲ መልኣኽ ድማ ንስካዶ ወይስ ኣባ ሳሚኤል ይበልጽ ኢልኩም እንተሓቲትክሞ፡"ኣነ ድኣ ስጋ ኣምላኽ ኣይበልዕ፡ብምስሊ ኣምላኽ ኣይተፈጠርኩ፡በንጻሩ እካድኣ እግዚኣብሄር ከም ምስልናን መልክዕናን ሰብ ንፍጠር ኣብ ዝበለሉ ግዜ ምስሊ ኣምላኽ ክርኢ ሃረር ዝበልኩ መልኣኽ፡ስግኡን ደሙን ክርፍትት ዘይበቅዕ ክንሰይ፡ከመይ ኢልኩም ምስዚ ክቡር ኣቦ ተወዳድሩኒ።ኣባ ሳሚኤል እምበር ይበልጽ ኢሉ ትሕትኑ ይምህረኩም።ምኽምያቱ ኣብ መንጎ ቅዱሳን ኣነ ይዓቢ ኣነ ይበልጽ፡ኢልካ ምትፍናን የለን።ንሕና ግን ክብሮምን ስርሖምን እግዚኣብሄር ብዝገለጾ መሰረት ንሰብኽን ንትርኽን።ነቲ ሓደ ኣኽቢርና ግን ነቲ ሓደ ኣይንንዕቕን፡ቅዱሳነ ናይ እግዚኣብሄር ኩላቶም ክቡራት ኢዮም።መምዓርጎም ከክብሮም እግዚኣብሄር ከምዝዓደሎም ድማ ቤተክርስትያን እምዳዘምተወትሎም ትነብር ኣላ።እምበኣር እግዞኣብሄር ከምዘኽበረና ንክምህረና በቶም ክቡራን ዝበልናዮም ገይሩ ክብረትና ይገልጸልና።ስለሕስረትና ሓጥያትና ንምምሃር ድማ በቶም ሕሱራት ዝበልማዮም ገይሩ ሕስረትና የረድኣና።

ድንቂ ጥበብ ዝውንን ሓደ ኣምላኽ ዝኾነ ንኣብን ወልድን መንፈስ ቅዱስን ምስጋና ይኹን።ቅድስት ድንግል ማርያም ልዕሊ ኩሉ ፍጥረት ክብርን፡ምስጋናን ይብጽሓያ።ኩሎም ቅዱሳን በብክብሮም ዝተመስገኑ ይኹኑ።
ወስሀት ለስሉስ ቅዱስ።ኝብ

ሄዋንሰ ኣዳም ይኢቲ።ወኣዳምሰ እማ ወኣቡሀ ለሄዋን።

በስመ ኣብ ወወልድ ወመንፈ ቅዱስ ኣሀዱ ኣምላኽ።
ሄዋንሰ ኣዳም ይኢቲ።ወኣዳምሰ እማ ወኣቡሀ ለሄዋን።
ሄዋን ኣዳም ኢያ።ኣዳም ድማ ኣቧኣን ኣዲኣን ንሄዋን ኢዩ።

ንዘርዝሮ፡ነብርሃዮ።
ሄዋን ኣብ ልዕሊ ኣካላ ኣነ ኢየ ጥንታዊት ኢላ እትምከሓሉ ነገር የብላን።ምኽንያቱ ንሳ ከይነበረት ኣዳም ኢዩ ነይሩ ።ኣዳም ግን ኣነ ኢየ ቀዳማይ ቅድሚ ኩሉ ወዲ ሰብ ኢሉ እንተተማጎተ ዝረትዖ የብሉን።ጅማሬ ናይ ሄዋን ኣዳም ኢዩ፡ጅማሬ ናይ ኣዳም ግን 4ቱ ባህርያተ ስጋን 3ቱ ባህርያተ ነፍስን ኢዩ ፍላሜኡ።እግዚኣብሄር ንሰብ ክፈጥሮ እንከሎ፡ናይ መጀመርያ መዓልቲ ፍጥረቱ ኣብ ዕለተ ሰንበት ፍርቂ ለይቲ፡ነቶም 4 ባህርያተ ስጋ፡መላእክቲ፡ጸልማት፡ብርሃን ዘለዎዎም ፍጥረታት ፈጢሩ።ኣዳም መወዳእታ መዓልቲ ብዕለተ ዓርቢ ይፈጠር እምበር፡ጥንታውነቱ ግን ካብ ሰንበት ኢዩ ዝጅምር።ምኽንያቱ ከምቲ ዝተባህለ ጅማሬኡ ካብ 4ባህርያተ ስጋን፡3 ባህርያተ ነፍስን እንተኢልናዮም ባህርያተ ነፍሲ ባህሪ እግዚኣብሄርን መላእክትን ኢዩ፡ባህሪያተ ስጋ ድማ እቶም ብሰንበት ዝተፈጥሩ ኢዮም።ንኣብነት ኣዳም ካብ ሓመድ ተፈጢሩ እንተኢልና፡ካብቲ ብዕለተ ሰንበት ዝተፈጥረ ሓመድ ተሰሪሑ ማለትና ኢና።ሄዋን ግን ካብ ኣዳም ኢያ ተፈጢራ።ሰራሒኦም እግዚኣብሄር ኢዩ፡ስለዚ ሄዋን ኣብ ኣዳም ተሰዊራ ነይራ ማለት ኢዩ።

ብዙሕ ምስጢራት ክለዓሉ ይከኣሉ ኢዮም።ንኣብነት ድንግል ማርያም ኣብ ሕቖ ቅዱሳን ኣቦው ከም ዕንቂ ባሕሪ ተብርህ ነይራ ንዝብል ትምህርቲ፡ሄዋን ኣብ ኣዳም ተሰዊራ ምምባራ ክምልሰልና ዝኽእል መልሲ ኢዩ።ምስጢራት ከይበዝሑና ግን ናብታ ሕቶ ከነብል።

ሕቶ፡-ስለምንታይ ኢዩ ወዲ ተባዕታይ ንውላዱ ብስም እንዳቡኡ እምበር ብስም እንዳሰበይቱ ክጽወዓሉ ዘይደሊ፧

ጽቡቕ ሕቶ ኢዩ።ተማሳሳሊ ሕቶ መራጎዲ ክውስኸ።ስለምንታይ ኢዩ፡ኣብ ግዜ መውስቦ እንዳ ወዲ ፡"ጛልኩም ሃቡና" ዝብሉ፡ስለምንታይ እንዳ ጛል "ወድኹም ሃቡና" ዘይብሉ፧ስለምንታይ ኢዩ ወዲ ንመውስቦ ንምሕታት ደፋር፡ጛል ግን ሓፋር፧
ኣብዚ ብዙሕ ተማሳሰልቲ ሕቶታት ክበቕሉ ይኽእሉ ኢዮም።ብጅምላ ግን ካብ ብዝሑ ብውሕዱ ምስ ሃይማኖትና ኣተኣሳሲርና ክንምልስ ክንፍትን።

1) ታሪኽ ፍጥረት ደቂ ሰባት ከምዝሕብሮ፡-

ሄዋን ኢያ ካብ መሰንገለ ተፈልያ ወጺኣ፡ስለዚ ኣዳም ነታ ተፍልያ ዝኸደቶ መሰንገለ ንምርካብ ጻዕሪ ንዑኡ ተገበአ።ኢድኩም እንተድኣ ተሃሪምኩም ወይ ክሳብ መቕረጽቲ ዘብጽሕ ሓደጋ እንተኣጋጢም፡ዋና ናይታ ኢድ ኢዩ ሓዛኒ እምበር፡እታ ኢድ ኣይኮነትን፡ኢድውን ቃንዛ ዘይስምዓ ኣይኮነን።ግን ክልቅባ፡ክሕክማ፡ወይ ባምቡላ ክገብረላ ዝፍትን እቲ ዋና ኢድ ኢዩ።ኣዳም ድማ ካብኡ ተፈልያ ንዝነበረት ኣካሉ፡ክትልቀበሉ እንትኽእል ቃንዛ ብዘየብሉ መንፈሳዊ ኦፕሬሽን ዕድል ስለዝረኸበ ኣየነይቲ ትኾውን ኢሉ፡ንዓኣ ንምርካም ኣብ ጻዕሪ ይርከብ።እዚ ድማ ብቅዱስ መውስቦ ኢዩ ዝፍጸም።

2) መጀመርያ በዳሊት ሄዋን ኢያ።

ስለዚ ሄዋን ብሰንኪ በደላ ኩሉ ግዜ እንዳተሰቀቐት ትነብር ነይራ።ኣዳም ድማ ነዛ እትስቀቕ ኣካሉ ኣጆኺ ኢሉ ከጸናንዓ ሓላፍነት ክስከም ተገበአ።ኣካሉ ክትጭነቕ ንሱ ግን ኣበይ ከምዘላ ክሳብ ዘይፈለጠ፡ነዛ እትጭነቕ ኣካሉ ደልዩ ክረኽባ፡ምስ ረኸባ ድማ "ይዝከረኪዶ፡ኣብዚ ኢኺኮ ነይርኪ፡ምስዘን መሰንገለ እዜአ ኢዩኮ ነይሩ ስፍራኺ፡ወዮ ክፉእ ሰይጣን ኢዩ፡ብሰንኪ ተንኮሉ ከምንነዓዓቕ ገይርናምበር፡ኣነ ኣይጸልኣክን ኢየ ኣካለይ ክሳብ ዝኾንኪ ምስዘን መሰንገለይ ክትነብሪ ዘለኒ ሃረርታ መወዳድርቲ ኣልቦ ኢዩ፡"ኢሉ ናይ መጸናንዒ ቃሉ ንኽልግስ ክደልያ ዝግበኦ ንሱ ኢዩ።ዝበደለ ሰብ መጺኡ ይቕረ በለለይ ንምባልን፡እቲ ተበዳሊ" እረ ጸገም የብሉን ዝተቐየምኩ ኣይምሰልካ!" ኢሉ ባብ ክኸፍተሉ እንከሎን ንዘሎ ክውንነት ኣየናይ ሚዛኑ ይጥዕመልካ ባዕልኹም ምዘንዎ።ዮሴፍ ጻድቕ "ኣጆኹም ኣሕዋተይ ንስኹም ዘይኮንኩም ሸጥኩምንስ፡እግዚኣብሄር ኢዩ ንጽቡቕና ገይርዎ" ምስበሎም ዝተሰምዖም ዕረፍቲ ክገልጾ ይጽግመኒ።ስለዚ ነዛ "ንኣካለይበዲለዮ" ኢላ፡ተቐይምላ ከይከውን እትሓፍሮ ዝነበረ ሄዋን "ኣጆኺ ኣምላኽ ካባኺ እትውለድ ዳግማዊት ሄዋን ተጠኒሱ ዳግማይ ኣዳም ኮይኑ ከድሕነና ኢዩ" ኢሉ ከጸናንዓ ነይርዎ።ስለዚ ነታ እንዳተሸቕረረት እትነብር ሄዋን ካብ ወርቂ እትኸብር ኣካሉ ክንዲ ዝወሰደ ግዜ ይውሰድ ብዘየገስ ፍቕሪ ከፊሉ ንኽወስዳ ይጽዕት።

3) ሰብኣይ ብመሎኮት ይምሰል፡ሰበይቲ ድማ ብትስብእት ትምሰል።

ክርስቶስ ክንብል እንከለና መለኮት ጥራይ ኣትኮነን፡ስጋ ጥራይ ድማ ኣይኮነን።መለኮትን ስጋን ብተዋህዶ ኢና ንብል።

NB፡ ስጋ ድዩ ናብ መለኮት ከይዱ ተዋሃሂዱ፡ወይሲ መለኮት ኢዩ ናብ ስጋ መጺኡ ተዋሃሂዱ፧ ስጋ ድዩ ንመለኮት መሪጽዎ ወይሲ መለኮት ኢዩ ንትስብእት መሪጽዎ፧ስጋ ድዩ ንመለኮት ሓርይዎ ኣፍቂርዎ ወይሲ መለኮት ኢዩ ንስጋ መሪጽዎ ሓርይዎ፧
ብሕጽር ዝበለ እግዚኣብሄር ድዩ መሪጽና ወይሲ ንሕና ስለዝመረጽናዮ ኢዩ መጺኡ ንስጋና ተዋሃሂድዎ፧
ነዚ ሕቶዚ እግዚኣብሄር ኣብ ልብኹም ኣትዩ መሊስልኩም ከምዘሎ እምነት ኣሎኒ።

እወ።መለኮት ኢዩ ንስጋና መሪጽዎ።"እግዚኣብሄር ሐረያ ለጽዮን ከመ ትኩኖ ማህደሮ።"እቲ ናይ ክርስቶስ ስጋ ካብ ደቂ ሰባት ዝተወስደ ኢዩ።እምበር ኣብ ሰማያት ተሓቢኡ ዝነበረ ኣይኮነን ፡"ይብል ሃይማኖት ኣበው።መለኮቱ ናትና ባህሪ ኣይኮነን።ስለዚ ንሱ መጺኡ ሓረየናሞ፡ እረ ክሳብ ወዲ ሰብ ተባሂሉ ንምጽዋዕ ዓቕሊ ገበረ።ዳግማይ ኣዳም ተባሂሉ ተሰብከሉ።ብመልኣኽቲ ተራእየ፡ ኣብ ማእከል ደቂ ሰባት ተሰብከ ተባሂሉ ተኣወጀሉ።ረቂቕ ኣምላኽ ምስ ግዙፍ ስጋ ንምውኃሃድ ካብ ሰማየ ሰማያት መጺኡ ሓረየና።ዘይሓምም ዘይመውት ባህሪ ምስቲ መዋቲ ኣዳም ፍቕሩ ንኽገልጸሉ ኣካሉ ክለብስ ወሰነ።

ስለዚ ሰብኣይ ብመለኮት ይምሰል ካብ በልና፡ናብ ሰበይቲ ከይዱ ገንዘቡ ክገብራ ዝግበኦ ድማ ሰብኣይ ክኸውን ነይርዎ።መለኮት መጺኡ ክሳብ ክንድዚ ፍቕሩ ካብ ገለጸልና፡ሰብኣይ ድማ ንሰበይቲ ደልዩ ብምርካብ ፍቕሩ ክገልጸላ ነይርዎ።ነዚ ኢዩ መጽሓፍ ቅዱስ ሰባኣይ ንሰበይቱ ከም ኣካሉ የፍቅራ ዝበሎ።ንሳ ግን ክትእዘዞ ኢያ ተኣዚዛ።ክገርመኩም ካብ ክትእዘዝ፡ከተፍቅር ይብርትዕ።እዚኣ ግበርያ ክብላሞ ክትእዘዞን፡ከም ኣካሉ ከፍቅራን ንዘለሎ ሚዛናዊ ሓይሊ ከቢድ ኢዩ።ንሱ ክእዝዛ እንከሎ ልዕሊ ዓቕማ ኣይኮነን ዝእዝዛ ምኽንያቱ መሰንገሊኡ ስለዝኾነ ዓቕማ ክሳብ ክንደይ ኢያ ክትእዘዝ ትኽእል ይፈልጥ ኢዩ።ከፍቅራ ግን ከቢድ ኢዩ።ኣነ ንኣእዳወይ ናብ ድላየይ ክእዘዛኒ የሰናድአን ኢየ።ግን ልዕሊ ዓቕመን ኣይእዝዘንን ኢየ።ንሳተን ግን ዝገበራ እንተገበራ፡ዝኾና እንተኾና፡ማለት ሓሚመን ቆሲለን ኢለ ኣይፍንፍነን፡ሰሪቐን፡በዲለን ኢለ ድማ ኣይቆርጸንን።ኣብኣተን ዘለኒ ፍቕሪ ድኣ እናሻዕ ይዓዝዝ።እግዚኣብሄር መጺኡ ስጋና ለቢሱ ኣማኒኤል ተባሂሉ፡ፍቕሩ ገሊጹልና፡ንሕና ድማ ክንእዘዞ ተኣዚዝና።
ገለ ሒደት፦ ክዕቀቡ ዝግበኦም ሃይማኖት ዝመበቆሎም ክብርታትን ባህልን ሃገርና፡-

ኣብ ባህልና፡ሰብኣይ ኢዩ ጛልኩም ሃቡና ዝብል፡ውላዱ ድማ ብስም ወለዱ "ወዲ እገለ!" ዳኣምበር ብስም እንዳ ሰበይቱ፡" ወዲ እገሊት!" ተባሂሉ ክጽዋዓሉ ኣይፈቱን ኢዩ።ኣብዚ ነዚ ክቡር ባህልና ከድንቖ ይፈቱ።ገለ ገለ ነገራት ናይ ባህልና ምስ ምትእትታው ባዕዳውያን ገዛእቲ ተዘሪጉ ጸረ ሃይማኖት ኮይኑ ተሪፉ ኢዩ።እዞም ከምዚኣቶም ዝኣመሰሉ ክቡራን ባህልታትና ግን ክዕቀቡ ዝግበኦም ኢዮም።እቲ ሰብኣይ ከም ኣዳም ኮይኑ መሰንገሊኡ ክደሊ ጛልኩም ሃቡና ይብል።ኣብ መርዓን፡ደርዓን በጺሑ ምስ ወለደን ዘመደን ከኣ እቶም ደቁ በታ ጥንታዊ መንነቶም ክጽውዕሉ ይደሊ፡ማለት ኣዳም ተባሂሎም ክጽውዑ ይደሊ።ምኽንያቱ ካብ ኣዳም ኢዮም ጀሚሮም እምበር ሄዋንሲ ድሕሪ ኣዳም ኢያ።ንባዕላ ሄዋን መንነታ ኣዳም ኢያ።ኩላቶም ካብ ሕቖኡ ዝውለዱ ዘበሉ ብስሙ ክጽውዕሉ ይደሊ፡ምኽንያቱ መለኮት ሽሕ እካ ንስጋና መሪጹ ነቲ ድኹም ባህሪና ገንዘቡ እንተገበሩ፡ውሉደ እግዚኣብሄር ተባሂልና ክንጽዋዕ ግን ይደልየና።ንሕና ደቂ ሰባት ደቂ ኣዳም እካ እንተኾንና እንወርሳ መንግስቲ ግን ኣዳም ዝሰርሓ ዘይኮነትስ እግዚኣብሄር ዝሃነጻ መንግስቲ ኢና ንጽበ።ስለዚ እዚ ሕጂ ኣብ ምድሪ ኮይኑ ሰማያዊት ሃገር ንምውራስ ዝጽበ ሰብኣይ ደቁ ነታ መለኮት ዝሃነጻ፡ጽባቐኣ ብኢድ ሰብ ዘይተሃንጸት ቤት ንኽወርስሉ ስለዝደሊ፡ብስሙ ክጽውዕሉ ይብህግ።ሰብኣይ ብመለኮት፡ሰበይቲ ድማ ብትስብእት ስለዝመሰልናዮ።

መደምደምታ፡-

ኣብዚ ኩሉ ዝተባህለ፡ ከዘኻኽሮ ዝደሊ፡ሰብኣይ ኣብ ልዕሊ ሰበይቲ ጸብለልትነት ኣሎዎ፡ወይውን ሰበይቲ ኣብ ትሕቲ ሰብኣት ባርያ ኢያ ንምባል ኣይኮንኩን።ነዚ እግዚኣብሄር ነታ ወዲቓ ዝነበረት ሄዋን፡ወዲቐ ኢላ ንመዋእላ እንዳተሸቕረረት መታን ከይትነብር ድሕሪ 5500 ዘመን ኣብ ማህጸና ክሓደር ፍቓደኛ ኮነ።ኣዳም ድማ ኦሮማይ እግዚኣብሄር ንሄዋን ጥራይ ኢዩ ተዓሪቕዋ ኢሉ ቅሬታ መታን ከይስምዖ፡ፈጣሪ ናብዛ ዓለም ክግለጽ እንከሎ ኣዳማዊ ጾታ ሒዙ ማለት ወዲ ኮይኑ ተገልጸ።ስለዚ ነቲ ኣብ መንጎ ሰብኣይን ሰበይትን ዝነበረ ቅርሕንታዊ ምፍልላይ፡ብጽንሰቱን ብልደቱ ኣተኻኸሎ።ሄዋን ንድግል ሒዛ ተሓበነት፡ኣዳም ድማ ንዳግማዊ ኣዳም ሒዙ ኮረዐ።ንኽልቲኣቶም ፍቕሩ ገሊጹ ናብ ንብሮም መለሶም።

ስለዚ ጛል ናብ እንዳወዲ ከይዳ ወድኹም ሃቡና እንተበለት፡ሓጥያት ኢዩ ንምባል ኣይኮንኩን።ግን ባህልና ምስዚ ዝበልክዎ ተኣሳሲሩ ኣብ ሃይማኖትና ዝያዳ ጽንዓት ንኽንገብር ዘበራትዕ መርሐ ግብር ኮይኑልና ኣሎ ንምባል ኢየ።ሎሚ ሎሚ ግን ነዚ ክቡር ባህልና በናይዞም ምዕራባውያን ስነ ሓሳብ እንዳለወጥናዮ ኢና፡ክብሪ ጛልን ክብሪ ወድን ኣብ መውስቦ ተደባሊቑና።ሕሉፍ ሓሊፍና እቶም ደቀ ተባዕትዮ ዘይተፈጥሮና ክንናፍቕ ክንብል፡እተን ደቀንስትዮም ድማ ኣወዳት ዘይመሰልና ብዝል ሕቡእ ፍትወት ካብ ውሽጥና እንዳበቖለ ይመጽእ ኣሎ።እዚ ኣማሲኡ እንታይ ከምዝወልድ ፍሉጥ ስለዝኾነ፡ኢድ እግዚኣብሔር ሓንሳብን ንሓዋሩን ሓቃዊ ፍርዳ ክትህብ ተዘርጊሓ ዕለታ ትጽበ እነሃ።እግዚኣብሄር ዘመንናን መንገድናን ከም ናይ ኣቦታትና ዓቂብናዮ ክንነብር ብጸጋኡ ይደግፈና።
ወስብሀት ለእግዚኣብሄር።

ቅዱስ ዮውሐንስ ርእሰ ዓውደ-ዓመት፣- 2ይ ክፋል

በስመ ሥላሴ ንትመሃር ትምህርተ ኣዝማን።

ብዛዕባ ዓመታት ዝተበጽሐ ጅማሬያዊት ዕለት ካብ ዝተፈላለዩ ዓይነታት ደቂ ሰባት፣

ዝተፈላለዩ ናይ ስነ ጽሓይ ተመራመርቲ ኣብ ዝተፈላለዩ ዘመናት ዝተፈላለየ ፍልስውናዊ ቅማሬ ኣካይዶም ኢዮም።ሓቀኛ ቀዳመይቲ ወርሒ ናይ ዓመት ኣበየነይቲ ኢያ ሎም ዝተፈላለየ ዓይነት ትንተናታት ሂቦምሉ ኢዮም።
ዩልዩስ ቄሳር ቅ፣ልደተ ክርስቶስ ንዝገበሮ ናይ ዘመን ቆጸራ ሓንቲ ዓመት 365 መዓልትን 5 ሰዓትን፣48 ደቒቕን፣46 ዳግሚት (ቅጽበትን) ኢሉ ንናይ ሓንቲ ዓመት ድምር ግዝያት ቀመሮ።እዘን 46 ካሊኢታት ወይ ቅጽበታት ክሳብ 1528 ዓ፣ም ኣህዛባውያን ይጥቀሙለን ነይሮም።ፖፕ ግሪጎሪ ዝተብህለ ናይ ሮም ጳጳስ ብ1528 ዓ፣ም ግን ነቲ ቅማሬ ካብ ነፍሲ ወከፍ ዓመት 11 መዓልታት ከምዘትረፈ ተዛረበ።እዚ 46 ካሊኢታት ድርቢኻ ወሲኽካ ዘምጽኦ ለውጢ የለን ብምባል፣ካብ ነፍሲ ወከፍ ዓመታት 46 ቅጽበታት እንዳቆጸረ 11 መዓልታት ኮናሉሞ፡ ንዐአን ደርብዩ ክንድዚ ዝኣክል ፍልልይ ካብቲ ናይቶም ቀዳሞት ኣምጽአ።እዘን ደርብይወን ዘሎ 11 መዓልታት ካብተን 48 ደቒቕን 46 ካልኢትን ከይደመረ ስለዝገደፈን ኢዩ።ስለዚ ሓንቲ ዓመት 365 መዓልትን፣5 ሰዓትን 48 ደቕቕን 46 ካልኢታት ኢዩ ክኾና ዝግበአን ነይሩ፣ ንሱ ግን 365 መዓልታትን 6 ሰዓታትን ገይሮ ለወጦ።

ዝተፈላለዩ ሃይማኖታውያን ሰባት ኣብ ሓድሽ ዓመት ዘለዎም ርድኢት፡ ካብ ብዙሓት ብውሕዱ፣-

መሰረቶም ካብ እምነት መጽሓፍ ቅዱስ ወጻኢ ዝኾኑ ሰባት
ሮማውያን ሓድሽ ዓመት ኢሎም ዘብዕልዎ ዝነበሩ ቅድሚ ክርስትያን ምኻኖም፣ ካብታ ሮም ሃገሮም ዝተሃነጸትሉ ዕለት ጀሚሮም የብዕሉ ምንባሮም ታሪኽ ይነግር።ግሪኻውያን ካብታ እስክንድር ዝተፈልጠላ ዕለት ጀሚሮም ሓድሽ ዓመት የቖጽሩ ምንባሮም ይትርኹ።ምዕራባውያን ክርስትያን ምስ ልደት ክርስቶስ (Anno Domini) ዝተተሓሓዘ ዕለት ኣተሓሒዞም ሓድሽ ዓመት ከምዘብዕሉ ዝተፈልጠ ኢዩ።ነገር ግን ብናቶም እምነት ክርስቶስ ዝተወልደሉ ብወርሒ ታሕሳስ ምኻኑ ዝተኣመነ እኳ እንተኾነ፣ሓድሽ ዓመት ኢሎም ዘብዕልዎ ግን ጥሪ (janury) ኢዩ።እዚ ድማ ቅድሚ ክርስትያን ምኻኖም ዘምልኽዎ ዝነበሩ ጣዖታዊ ስም ምምባሩ ታሪኽ ይገልጽ።እዚ ዕለት'ዚ ማለት January ነቲ ጣዖቶም ንምኽባር ተባሂሉ ዓመታዊ ዝበዓል ዝነበረ (1st January) ምምባሩ፡ ታሪኾም የዘኻኽረና።ስለዚ እቲ ቅድሚ ክርስትያን ምኻኖም ሓድሽ ዓመት ኢሎም ዘብዕልዎ ዝነበሩ ዕለተ፡ ነቲ ጃንዋሪ ዝተባህለ ጣዖታዊ በዓሎም ኣይለወጥዎን።እቲ ሓድሽ ዓመት ኢሎም ምስቲ ንሳቶም ዘምልኽዎ ዝነበሩ ተተሓሒዙ ዝበዓል ዝነበረ ከምዘለዎ ኮይኑ፣ልደተ ክርስቶስ ግን ኣብ ታሕሳስ ምኻኑ ይኣምኑ።ሙስሊም ሓድሽ ዓመት ኢሎም ዘብዕልዎ ካብታ መሓመድ ካብ ከተማ መካ ብሽግር ዝተሰደላ ዕለት ጀሚሮም ሓድሽ ዓመት ኢሎም የኽብሩ።ካልኦት ኣብ ህንድን ቻይናን ዝርከባ ዝተፈላለያ ሃይማኖታት ምስቲ እምነቶም ዝተተሓሓዘ ኣብ January, february murch ወዘተ ዝገብርዎ ኣሎዉ።ብኻልእ መዳይ ኣብ ዝተፈላለየ ኩርናዓት ዓለም ዝርከቡ ደቂ ሰባት ኣእምሮኦም ብዝበጸሖ ትንታኔ ሓድሽ ዓመት ኢሎም ዘብዕልዎ ዝተፋላለየ ኣመለኻኽታ ኣሎዎም።

ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ እምነት ዝነበሮም ኣይሁዳውያንከ ምስ ሓድሽ ዓመት ዝተተሓሓዘ እንታይ ነንብብ፣-

ኣይሁዳውያን ካብታ ካብ ግብጺ ዝወጹላ ወርሒ ጀሚሮም ሓድሽ ዓመት ወይ ርእሰ ዐውደኣመት የኽብሩ።እዚ ሮሾሸዋ ኢሎም ይሰምይዎ።ኤታንየም ዝበሃል'ውን ኣሎ። እዚ ካብታ ኣዳም ካብ ገነት ተሰዲዱ ቅዱስ ቃል ኪዳን ዝተዋህበላ ዘመን ክሳብ ዘመነ ሙሴ ንዘሎ ግዜ ኤታንየም ኢሎም ይሰምይዎ። ትርጉሙን ትሕዝትኡን ጥንታዊ ዕለት ወይ መሰረታዊ ናይ ዘመናት ጅማረ ንማለት ኢዩ።ካብ ግብጺ ዝወጹላ ዕለት ከኣ፡ እታ ብሉይ ኪዳናዊት ዕለት ኢያ።ዘጽ12፣1-2 ወዕቁበ ይኩንኩሙ እስከ ኣስሩ ወረብዑ ለዝወርሕ ወይሕረድዎ ኲሎ ማህበረምዕ ለደቂቀ እስራኤል ፍና ሰርክ ወይንስኡ እምደሙ ወይደዩ ውስተ ራግዛት ክልኤቱ ወውስተ መርፈቁ ለውእቱ ቤት ሀበ የብዕልዎ።(እዛ ወርሒ እዚኣ ንዓኻትኩም መጀመርያ፣ማለት መጀመርያ ወርሒ ናይ ዓመት፣ትኹነልኩም። ንኹሉ ህዝቢ እስራኤል ከኣ ከምዚ ኢልኩም ተዛረብዎ።ብዓስረይቲ መዓልቲ ናይዛ ወርሒ'ዚኣ ነፍሲ ወከፍ ኣቦ ስድራ ሓደ ገንሸል ይውሰድ,,,,እንዳበለ ሓዳሽ ጀማሪት ናይ ዓመት እታ ካብ ግብጺ ዝወጹላ መዓልቲ የኽብርዋ ምኻኖም ታሪኾም ይገልጸልና።በዚ መሰረት እስራኤላውያን ክልተ ዓበይቲ በዓላት ኣሎዉዎም።እዚ ከኣ ንሚያዝያ ኔሳን ይብልዋ።ንመስከረም ድማ ሮሾሽዋ ኢሎም የኽብርዋ።እዚ ርእሰ ዐውደ-ዓመት እንዳበሉ የብዕልዎ። ኣብ ታሪኾም፡ ክርስትና ዝበሃል ሃይማኖት ክቀላቐል ምስ ጀመረ ግን፡ ብዙሕ ምልውዋጥ ከምዝተኻየደ ዝፍለጥ ሓቂ'ዩ። እቶም ኣይሁዳውያን ንክርስትያን ንምጽራር፣እቶም ክርስትያን ድማ ነቲ ናይ ኣይሁድ እምነት መታን ከይሓብርዎ ብዝብክ፡ ብዙሕ ለውጥታት ከምዝተኸስተ ዝተፈላለዩ ሊቃውንቲ ይትንቱኑ።

ንሕና ክርስትያን ኦርቶዶክስ ደቂ ተዋህዶኸ፣ሓድሽ ዓመትና መዓስ ኢዩ፣-

ንሕና ደቂ ተዋህዶ፣ሓድሽ ዓመት፣ናይ ዕለታት ጅማሬ፣ካብታ ኣዳም ተስፋ ዝተዋህበላ ዕለት ጀሚርና ኢና ንቖጽር።እዚ ድማ እግዚአብሔር "ካብ ጓል-ጓልካ ተወሊደ ካብዚ ዘለኻዮ ፍርዲ ሓራ ከውጻካ'የ። ስጋኻ ለቢሰ፣ሕማምካን መከራኻን ተሰኪመ፣ንኹሉ ጾርካ ከራግፍ'የ። ሰብ ወድ ሰብ ተባሂለ ንዓኻ፡ ነታ ከሲርካያ ዘለኻ መሰል ውልድነት ክምልሰልካ ኢየ" ኢሉ ተስፋ ሂብዎ ካብ ዝነበረት ዕለት ጀሚርና ሓደ ኢልና ንቖጽር።እዚ ድማ 5500 ዓመታት ምስተፈጸመ ክርስቶስ ክውለድ ምኻኑ ተስፋ ተዋሂብና ስለዝነበረ ኢዩ።ብዙሓት ተመራመርቲ ናይዛ ዓለም፡ ዝተፈጥረትሉ ወርሒ ንምፍላጥ ብብዙሕ መዳይ እኳ ክፈልጡ እንተፈተኑ፣ዝበጽሕዎ ደረጃ ግን ዝተፈላለየ ኢዩ። ብዙሓት ፍላስፋታት ኣብ በበይኑ እዋን ዝተፈላለየ ኣረኣእያ ኢዩ ዘለዎም። ቅድስት ቤተክርስትያን ግን ካብታ ኣዳም ተስፋ ዝተዋህበላ ዕለት ጀሚራ ኢያ ሓደ ትብል።ዓለም ዝተፈጥረትሉ ወርሒውን ኣብ ወርሒ መስከረም ምኻኑ ብዙሓት ናይ ቤተ-ክርስቲያን ሊቃውንቲ ዝሰማምዕሉ ነጥቢ ኢዩ።ኣብዚ ብዙሕ ዘዛርብ ነጥብታት እኳ እንተሃለወ፣ ዝበዝሑ ናይ ቤተ-ክርስቲያን ሊቃውንቲ ግን ወርሓ መስከረም ጅማሬ ናይ ፍጥረትን ንኣዳም ተስፋ ዝተዋህበትሉን ምዃና ይትንትኑ።እዚ ድማ ካብ ኣዳም ክሳብ ልደተ ክርስቶስ ዓመተ ፍዳ፣ካብ ልደተ ክርስቶስ ክሳብ ምጽኣቱ ድማ ዓመተ ምህረት ተባሂሉ ይንገር። ናይ ክልቲኡ ድምር ማለት ኩላቶም ቁጽሪ ዓመተ ፍዳን፣ዓመተ ምሕረትን ተደሚሮም ከኣ ዓመተ ዓለም ተባሂሎም ከም ዝስመዩ ቤተ ክርስትያን ትምህር።

ስለምንታይ ሓድሽ ዓመት ኣብ መስከረም ነብዕሎ፣-
1.ቀመረ ጸሓይን ወርሕን፣-
ናይ ጽሓይን ወርሕን ቀመር ወይ ዑደት ኣብ ምሉእ ዓመት ማዕረ ዝኾናሉ ግዜ ኣብ ወርሓ መስከረም ኢዩ።ክልቴኣተን ብዝፍጽምኦ ዑደት ኣብ ወርሓ መስከረም ይራኸባሞ፣ካብኡ ሓደ ኢለን ይፍልማ።ስለዚ ጅማረ ዓመት በቲ ንሳተን ዝልክዕኦ መዓልታት ናይ ዓመት ተደሚሩ ክቑጸር እንከሎ፡ ካብታ ዝራኸባላ ዕለትን ሰዓትን፡ ግዝያቱ እንዳተፋላለየ ይመጽእ።ኣብዚ ዕለተ መስከረም'ዚ፡ ብፍላይ ኣብታ ንሕና 1 መስከረም ኢልና ነብዕላ፣ለይትን መዓልትን 12 ሰዓት 12 ሰዓት ኮይነን ማዕረ ማዕረ ይኾና።

2.ምስ ምምጻእ ክርስቶስ ዝተታሓሓዘ፣-

ቅድሚ ልደተ ክርስቶስ ዝነበረ ዘመን ናይ ኩነኔ፣ናይ ፍርዲ፣ናይ ፍዳ ዘመን ኢዩ።ኣብቲ ዘመንቲ ፍርዲ ኣምላኽ ዝዘንበሉ፣ምሕረት ኣምላኽ ዝተነፍገሉ፣ደቂ ሰባት ብሰንኪ'ቲ ዝፈጸምዎ ጉድለት ቁጥዓ እግዚአብሔር ዝዘንቦም ዝነበረ ግዜ ኢዩ።ክርስቶስ ተወሊዱ ምስ ገዛእ ርእሱ ምስዓረቐና ግን፣እቲ ዘመን ተለወጠ።በዚ ድማ፣ክረምቲ ብፍርዲን ቁጠዓን እግዚአብሔር ይምሰል።ኣብ ግዜ መስከረም ዝናብ ኣብቂዑ፣ጽሓይ  ብርሃናን ሙቖታን እትዝርግሓሉ ግዜ ከምዃኑ፣ነቲ ክርስቶስ ዝፈጸሞ ኣማናዊ ብርሃን ኣማናዊ ናይ ድሕነት ፍጻመን፡ እቲ መንፈስ ቅዱስውን ከምኡ ኣብ ቅድስት ቤተክርስትያን ዘፍሰሶ ኣማናዊ ናይ ፍሰሃ ሙቐትን ኣባና ዝያዳ ክሰርጽ ዝፈቐደሉ ኣብ ልደት ቤተ-ክርስትያን ምዃኑን ንምዝኽኻር ኢዩ።ኣብ ግዜ ክረምቲ ጭቃ ዝበዝሓሉ ግዜ ኢዩ። ቅድሚ ኣስተርእዮ ክርስቶስ ድማ ፍርዱ ጽዒቑ ነበረ።ክርስቶስ ተገሊጹ ምሕረቱ ምስ ፈነወ ግን እቲ ዘመን ተለወጠ።ሎሚ ማንም ሰብ ሓቀኛ ንስሓ ኣትዩ መንግስቱ ክወርስ ይኽእል ኢዩ።ነዚ ኢዩ ቅዱስ ሰሎሞን "እንሆ ከረምቲ ሓሊፉ.." ኢሉ ኣብ መሃልየ ማሃልይ ዝተዛረበ።

3.ምስ ምልውዋጥ ወቕቲ ንዘሎ ሕገ ተፈጥሮ 

ከረምቲ ሓሊፉ ሓረስታይ ሓድሽ ፍረ ዝሓፍሰሉ ከረምቲ ምስ ሓለፈ ኢዩ።ኣብ ግዜ ከረምቲ ደሪቖም ዝነበሩ ኣትክልቲ ይልምልሙ፣ብዕንባባኦም ገይሮም ድማ ንምድሪ ውቃበ ይህብዋ።እቶም ሓንዛማት ንህብን ካልኦት ሓሳኹን (Insects)፣ሕንዞም ሓቢኦም ኣሉታዊ ነገራቶም ከዊሎም ምጸ ምጸ ክወስዱ ናብቶም ውቁባት ኣትክልቲ ይፍነዉ።ነቲ ዝኣከብዎ ምጸ ምጸ ድማ ብሓያልን ትጉህን ኣገልግሎት ከከም ኩነታቱ ኣብ ወርሓ መስከረም ኣብቲ ዝሓሰብዎ ፍረ ማለት ኣብ መዓርን ፍረን ይበጽሑ።ብተዘዋዋሪ መንገዲ ኣብ መስከረም ሓድሽ ዘርኢ የፍርዩ ማለት ኢዩ።ደቂ ሰባትውን በቲ ክዘንቦም ዝኸረመ ዝናብ ደስተኛታት ኮይኖም ብእምነት ጉዳይ ሕርሸኦም ይገብሩ።ኣብዚ ክንጸር ዝግበኦ፣ቅዱስ ጳውሎስ ከምዝተዛረቦ፣ኣንታ ሰብ እቲ ንስኻ እትዘርኦ ዘርኢ ከይሞተ ኣይበቁልን ኢዩ ኢሉ ከምዝተዛረበ፣ሓረስታይ ዘርኢ ሞይቱ ክቦቁል ምዃኑ፣በቂሉ ድማ ኣብ ዓወት ከምዝበጽሕ ብእምነት፣ነቲ ብገንዘቡ ሸሚቱ ዘምጽኦ ዘርኢ ናብ መሬት የፍስሶ።ኣብ ግዜ መስከረም ድማ ነቲ ዝዘርኦ ዝሞተ ዘርኢ ሓድሽ እቶት ኮይኑ ይጸንሖሞ ሓፊሱ ናብ ቆፍኡ ይመልኦ።ኩላቶም ኣትክልቲውን ሓድሽ ፍረ ዘፍርይሉ ግዜ ኣብ መስከረም ኢዩ።ስለዚ መስከረም ሓንቲ ተኽሊ ሓድሽ ፍረ ኣፍርያ ንከባቢኣ እትንዕንገሉ ወርሒ ኢዩ።ኣብዚ ንኣትክልቲ ምንም እኳ ቋንቋ ወይ ልሳን ዘየብሎም ኮይኖም እንተተረፉ፣ሓድሽ ዓመቶም ግን ወርሓ መስከረም ምኻኖ ዝተፈልጠ ኢዩ።ሓረስታይውን ሓድሽ ሂዎትን ሓድሽ እቶትን ብዘእትወሉ መሰረት፣ንዑኡ ሓዳሽ ወርሒ ወርሐ መስከረም ኢያ።ስለዚ  ድማ ቅድስት ቤተክርስትያን መንፈስ ቅዱስ ብዝገለጸላ መሰረት ሓድሽ ዓመት ኣብዚ ወርሓ-መስከረም ከምዝውዕል ትገብር።

ወስብሐት ለእግዚአብሔር።

ቅዱስ ዮውሐንስ ርእሰ ዐውደኣመት፣ 1ይ ክፋል

ቅድስት ቤተክርስትያን እተኽብሮም ቅዱሳን በዓላት ኣሎዉ፣እትጸልኦም ርኹሳት በዓላት ከኣ ኣሎዉ።ቅድስት ቤተክርስትያን ኣኽቢራ እትሪኦም ዕለታት ኣሎዉ፣ብዘይ ፍልልይ ሓደ ዓይነት ዓይኒ ገይራ እትርእዮም ዕለታት ከኣ ኣሎዉ።ኣዝዮም ክቡራት ዓመታት ኣሎዉዋ፣ንኹሎም ዓመታት ብሓደ ርእየት እትምልከቶም ዓመታት ውን ኣሎዉ።ቅዱስ ዮሐንስ ርእሰ ኣውዐውደኣመት፣ተባሂሉ ዝኽበር ኣብ ቅድስት ቤተክርስትያን ካብቶም ዓበይቲ በዓላት ተባሂሎም ዝኽበሩ በዓላት ሓደ ኢዩ።ናይ ብዙሓት ኣህዛባውያን በዓላት ትጽየፍ፣ነቶም ዕለታት ግን እግዚኣብሄር ዝፈጠሮም ከምምኻኖም መጠን ብሕስረታዊ ዓይቲ ኣይትርእዮምን።ኩሉ ፍጥረት ኣብ ቅድሚ ፈጣሪ ክቡር ዕለት ኢዩ።እዚ ድማ እግዚኣብሄር ዕላማ ገይሩ ዝፈጠሮ፣ንደቂ ሰባት ተጠቀምቲ ንክኾኑ፣መንፈሳዊ ዕላምኡ ንኸካናውነሉ ኢሉ ዝፈጠሮ ፍጥረታት ብምኻኖም ኩላቶም ዕለታት ክቡራት ዕለታት ኢዮም።ኩላቶም ፍጥረታት ኣብ ቅድሚ እግዚኣብሄር ክቡራን ፍጥረታት ኢዮም።ገሊኣቶም ፍጥረታት ናጻ ፍቓድ ዝብል ስልጣን ካብ ፈጣሪኦም ስለዝተዋህቡ፣ነዛ ነጻ ፍቓድ ተጠቒሞም ኣብ ዘይምልከቶም፣ኣብ ዘይግብኦም የእዳዎም ብምእታው፣ፈጣሪ ክኾኑ ስለዝተመነዩ፣ብርእዮ ድማ ሓሶታዊ መንገዲ ንክኸዱ ብገዛእ ርእሶም ስለዝዘምበሉ፣ክብሮም ዝቐነሱ ተባሂሎም ይስመዩ።

ነዚ ቅዱስ ጴጥሮስ፣<<ኣምላኽ ነቶም ሓጢኣት ዝገበሩ መላእኽቲ፣ብመቑሕ ጸልማት ተኣሲሮም ፍርዶም ክጽበዩ ኣብ ገሃንም እሳት ደርበዮም እምበር ኣይነሓፎምን፣(2ጴጥ2,፣4)>> ብምባል፣ነዞም ዝሰሓቱ ሊቀ ርኹሳን ጽዩፍ ሳጥናኤል ዝመራሒኦም፣ኩላቶም እቶም በታ ካብ እግዚኣብሄር ዝተዋህበቶም ናጻ ፍቓድ ተጠቒሞም፣ንምኽንያት ውድቀት ዝተጠቕሙላ ፍጥረታት፣እግዚኣብሄር ከምዘይንሕፎም፣ናጻ ፍቓድ ዝሃቦም ፍርዲ ከምዝምልከቶም ፈሊጦም ኩሉ ዝገበርዎን ዝገብርዎን ብጽድቅን፣ብኩነኔን ከምዝፍረድሉ ነኸስተብህሉ እግዚኣብሄር ወትሩ እንዳነገረ ኢዩ።እዞም ናጻ ፍቓድ ማለት ድሞክራስያዊ መሰል፣ናጻ ስልጣን ብጸጋ ካብ እግዚኣብሄር ዝተመጠዎሎም ፍጥረታት፣ደቂ ሰባትን ቅዱሳን መልኣኽትን ኢዮም።ካልኦት ኩላቶም ፍጥረታ ግኡዛን ፍጥረት ስለዝኾኑ፣ዝገበሩ እንተገበሩ፣ዝፍረድሉ፣ናብ ሲኦል ዝወርድሉ ኣጋጣሚ ኣይክሰትን ኢዩ።ምኽንያቱ ህልውንኦም ድሩት ስለዝኾነ።ሰብን መላእኽትን ግን ኣይሞቱን ኢዮም።ህልውነኦም ዘይጠፍእ ሂዎት ኢዩ ዘለዎ።ምላልባሽ ካልኦት ዘይሓልፉ፣ንዘልኣለም ጸኒዖም ዝነብሩ ፍጥረታትውን ኣሎዉ፣ሰንበት፣መንግስተ ሰማያትን ካልኦት ዝተወሰኑ ኣሎዉ።ናይ መልኣኽትን ሰባትን ዘይምሕላፎም ምኽንያት ግን ሂዎቶም ጠፋኢ ሂዎት ስለዘይኮነ ኢዩ።ሰብ ስጉኡ እካ መሽሚሻ እንተተረፈት፣ነፍሱ ግን ኣይትጠፍእን ኢያ።ቅዳሴ ኣትናቴዎስ፣ንሕናስ ንሰብ ዘይትጠፍን ዘይትመዉትን ነፍሲ ከምዘላቶ ንፈልጥን ንኣምንን ኢሉ ይትንትን።

እዞም ፍጥረታት እዚኣቶም፣ናጻ ፍቓድ ተዋሂቦም ጥራይ ኣየኽተመን፣ነቲ ብነጻ ፍቓዶም ዝፈጸምዎ ግብሪ ውን ባዕላቶም ሓላፍነት ክወስድሉ ከምዝግብኦ እግዚኣብሄር ወሲኑ ኢዩ።ማንም ነባቢትን፣ሂያዊትን፣ለባዊትን ነፍሲ ዝሓዘ ፍጡር፣ንዝፍጽሞ ገበን ሓላፍነት ባዕሉ ኢዩ ዝወስዶ።ስለዚ ግቡእ መቕጻዕቲ ክወስደሉ ኢዩ።በዚ መሰረት ኣጋንንቲን መራሒኦምን ብናጻ ፍቓዶም ሓጢኣት ስለዝፈጸሙ፣ገበኖም ሓላፍነት ዝወስደሉ እግዚኣብሄር ንክኸውን ኣይንጽበይን ኢና።ኣብዚ ሕጂ እዋን፣ንሰይጣን ዘምልኹ ወገናት ኣሎዉ።ዳርጋ ኣብዛ ዓለም ቁጽሮም እንዳበዘሐ እንዳበዘሐ ይመጽእ ኣሎ።እዞም ወገናት እዚኣቶም ካብ ዘቕርብዎ ክሲ ሓደ፣እግዚኣብሄር ስለምንታይ ንሰይጣን ፈሪድዎ ዝብል ኢዩ።መሰሉ ኣይሓለዎሉን፣ሰይጣን ድላዩ ክገብር፣ድላዩ ክሓስብ ንምንታይ መሰሉ ግሂስዎ በሃልቲ ኢዮም።እዚ ንሰይጣን ዝሓለይሉ የምስል።ፈጣሪኡ እግዚኣብሄር ኢዩ፣ስለዚ ዝያዳ ደቂ ሰባት፣ዋንኡ እግዚኣብሄር ኢዩ ስለኩላቶም ፍጥረታቱ ክሓሊ ዝግበኦ።ሰይጣን ግን ብጥበቡ፣ተሓለቕቲ ናቱ ኮይኖም ከምዝትንስኡ ገይሩ ኣእምሮኦም ገዘኦ።ሰይጣን ብእግዚኣብሄር ዝተፈርደ፣እግዚኣብሄር ስለዝተጋግየ፣ኣብ ፍርዱ ስለዘቕነነ ኣይኮነን፣ኩሉ እቲ ሰይጣን ዝፈጸሞ ገበን፣ክሕተተሉ ዝግበኦ ባዕሉ ሰይጣን ስለዝኾነ ኢዩ።ገበኑ ተራእዩ፣ንንስሓ ካብ ዕለተ ሰንበት ክሳብ ዕለተ ዓርቢ ዕድል ተዋሂቡ፣ኣብዩ ኣይምለስን ኢሉ።ድሕሪኡ ናብቲ ዝዓሞቐ ጉድጛድ፣ፍርዱ ክሳብ ዝቕበል ብሞቑሕ ከምዝእሰር ተፈርዶ።ሕጂ ናይ ንስሓ ዕድል የብሉን።እዚ ንኸይምለስ ወሲኑ ኢዩ፣እግዚኣብሄር ድማ ፍርዱ ሂቡ ኢዩ።

በንጻሩ ደቂ ሰባት፣ውድቀት ኣብዝፍጽምሉ ግዜ ናይ ንስሓ ዕድል ኣሎዎም።እዛ ዕድል እዚኣ እተብቅዓላ ግዜ ግን ኣላ።ፍርዲ ምስተዋህበ፣ገሊኦም ናብ ገሃንመ እሳት፣ገሊኣቶም ድማ ናብ መንግስቱ ምስተፈላለዩ፣ሽዑኡ ናይ ንስሓ ዕድል፣ወይ ድማ ናይ ቅድስናዊ ገድሊ የለን።ኣብቲ እዋንቲ ምእንቲ ቅድስና ኢልካ ዝፍጸም ገድሊ ኣይክህሉን ኢዩ እንታይ ደኣ ኩሉ ግዜ ቅድስና ኢዩ።እቲ ዘመን ንባዕሉ መወዳእታ ዘይብሉ ቅዱስ ዘመን ኢዩ ዘለዎም።እቶም ሓጢኣን ድማ ተጣዒሶም ዝምለስሉ ዕድል ኣይክህልዎምን ኢዩ።እቲ ንዓኣቶም ዝወሃብ ዘመን ድማ፣ተጣዒስካ ምሕረት እትረኽበሉ ዘይኮነስ፣ንዘልኣለም እንዳስቆርቆርካ እንትነብረሉ ዘመን ኢዩ ክወሃቦም።እዚ በቲ ብገዛእ ፍቓዶም ዝፈጸምዎ ናይ ጽድቂ ወይ ናይ ሓጢኣት ግብሪ ዝወሃቦም ፍርዲ ኢዩ።ኣብዚ ፍርዲዚ እግዚኣብሄር ኣይተጋገየን፣ንሳቶም ድማ ዘግርምርምሉ ኩነት ኣይክፍጠርን ኢዩ።ኩሉ ሓጢኣቶም ብፍሩይ ቀለም ተወቂቡ ኣብ ቅድሚኦም ክግንጸልን ክርእይዎን ኢዮም።

ካልኦት ፍጥረታት ግን ግኡዛን ስለዝኾኑ፣ዝፈጸምዎ ግብሪ ናብ መንግስተ ሰማያት፣ወይ ናብ ሲኦል ዘእቱ ፍርዲ ኣይወሃቦምን ኢዩ።ምላልባት ኣብ ምድሪ ከም እንተመን፣ኣዝያ ምልክዕትን፣ቁመታ ክንዲ ውላድ ገመል ዝኣክል ቁመት ዝነበራ ከብቅዕ፣በቲ ዝፈጸመቶ መሕደሪ ሰይጣን ናይ ምኻን ዕሽነታ፣እግዚኣብሄር፣ነተን ነዋሕቲ መሓዉራ፣ኣብ ከብዳ ከምዝስተያ፣ነቲ ኣስተውዓሊ ኣእምሮኣ ፈጺሙ በረኻ በረኻ ከምእዘብላ ገይሩ ፈሪድዋ።እዚ ግን ንተመን መንግስተ ሰማይ ወይ ሲኦል ይምልከታ ብምኻኑ ስለዝኾነ ዘይኮነስ፣እግዚኣብሄር ሓቀኛ ፈራድነቱ ንኽገልጽ ኢዩ።

ኣብዚ ከም ኣርእስቲ ተወሲዱ ዘሎ፣ሰለስተ ዝተፈላለዩ ነጥብታት ኣብ ሓደ ረምታ ኣትዮም ሰሚሮም ኣሎዉ።ቅዱስ ዮሐንስ፣ርእሰ ኣውደኣመት ዝብላ ኢየን።ነዜአን በብሓደ ቅድስት ቤተክርስትያት እትህቦ ተናብቦ ክትንተን እንከሎ፣-

ሀ) ቅዱስ ዮሓንስ፣-

ቅዱስ ማለት፣ፍሉይ፣ክቡር፣ካብ ኩሎም ዝመዓረገ ማለት ኢዩ።ዮሓንስ ማለት ድማ፣ብርሃን፣ፍስሐ፣ደስታ፣ሓሰት ማለት ኢዩ።ቅዱስ ዝብል ናይ መዓርግ ስም ንእግዚኣብሄር ጥራይ ዝወሃብ ስም እካ እንተኾነ፣ፍቓዱ ኮይኑ፣ነቶም ንዑኡ ዘፍቅሩ፣ትእዛዛቱ ሓልዮም ከም ፍቓዱ ዝነብሩ፣ምእንቲ ክብሩ ዝነብሩን ዘገልግሉን ፍጥረታቱ ነዚ መዓርግዚ ከምዝወሃቡ ገይሩ ኢዩ።ስለዚ ቅዱስ ዮውሓንስ፣እቲ ቀቅድሚ ጎይታናን መድሓኒናን ኢዮሱስ ክርስቶስ፣ብርሃነ ብስራት ወንጌል እንዳሰበኸ፣ናይ ንስሓ ድምጺ ዘስምዕ ዝነበረ፣ቃለ ኣዋዲ፣መለኸት ናይ ንስሓ ዝሰብኽ፣ካብ ነብያት መጨረስታ፣ካብ ሃዋርያት መጀመርታ ዝኾነ ቅዱስ ሰብ ኢዩ።ካብ ጽንሰቱ ክሳብ ሰማእትነቱ ንዘሎ ታሪኽ ብሕጽር ዝበለ ክንርእዮ እንተኾይንና፣-

ክጥነስ እንከሎ፣
ብቅዱስ ጸሎት ኢዩ ተጠኒሱ፣ስድርኡ ኣዝዮም ንእግዚኣብሄር ዘኽብሩ ቅዱሳን ሰብ ሓዳር ብምንባሮ፣ወትሩ ቅዱስ ውሉድ ንክህቦም ንዘብጽሕዎ ዝነበሩ ጸሎት፣ፈጣሪኦም እግዚኣብሄር ንጸሎቶም ሰሚዑ፣ዮሓንስ ዝብሃል፣ናይ ሓጎስን ደስታን ውሉድ ክህቦም ምኻኑ ኣበሰሮም።ነዚ ቅዱስ ዳዊት፣<<ወኢተሀባእ እምኔከ ኣዕጽምትየ ዘገበርኮ በህቡእ።ወኢ ኣካልየ በመትሕተ ምድር።ወዘሂ ገበርኩ ርእያ ኣዕይንቲከ ወኩሉ ይጸሐፍ ውስተ መጽሐፍከ።(ኣዕጽምተይ ምስተፈጥራ፣ኣብ ማህጸን ኣደይ ከኣ ብጥንቃቐ ምስ ተሰርዓ፣ኣብኡ ብሕቡእ ክዓቢ ከለኹ ኣብኡ ከምዘለኹ ረኻኒ።ኣዒይንትኻ ድቂ ከለኹ ረኣያኒ፣እቲ ምዱም ዕድመይ ገና ከይጅመረ ከሎ ኩሉ ኣብ መጽሓፍካ ጽሑፍ ኢዩ።መዝ 139፣15-16)>> ኢሉ ይምህረና።ስለዚ ቅዱስ ዮውሓንስ፣ውጺኢት ናይ ቅዱስ ጸሎት ጥራይ ዘይኮነስ፣ኣብ ማህጸን ኣዲኡ እንከሎ ዝተሓረየ፣ገና ሰባት ከይሓሰብዎ እንከለዉ፣እግዚኣብሄር ግን መዲብዎ ዝነበረ ቅዱስ ኣቦ ምንባሩ ክዝንጋዕ የብሉን።

ልደቱ ለቅዱስ ዮውሓንስ መጥመቕ፣-

ተዓጺዩ ንዝነበረ ኣፉ ኣቡኡ ከፊቱ፣ኣብ ጥንሰቱ ነተን ወትሩ ንኽውለድ ዝጽልያ ዝነበራ ከናፍር ናይ ኣቡኡ ካህን ዘካርያስ፣ክትወልድ ኢኻ ዝብል ብስራት ምስተዋህቦ ንምእማኑ ስለዝተሸገረ፣ኣፉ ከምዝዕበት ተገብረ።እቲ ዝተጸንሰ ናይ ሱባኤ ህጻን ምስተወልደ ግን ከምቲ ቅዱስ ስርዓት ዝእዝዞ፣ኣብ ግዝረቱ ኣፍ ኣቡኡ ካህን ዘካርያስ ከምዝኸፍት ተገብረ።ምኽፋት ጥራይ ዘይኮነ ከኣ ከም ብዙሓት ኣቡታቱ ነብያት ኮይኑ፣ሰፊሕ ምስጢራዊ ትንቢት ተናገረ።ካብቲ ትንቢታቱ፣<<ወኣንተኒ ህጻን ነቢየ ልዑል ትሰመይ፣እስመ ተሐውር ቅድመ እግዚኣብሄር፣ኣንታ ህጻን ነብይ ናይቲ ልዑል ክትስመ፣መንገዲ እግዚኣብሄር ድማ ክትጸርግ ኢኻ።ከመ ትሀቦም ለኣሕዛብ ያእምሩ መድሐኒቶሙ።ንኣህዛብ ፍልጠት ሓቂ ናይ ድሕነት ፍልጠት እትሰብኽ ክተውን ኢኻ ኢሉ ተነበ።ኣብ መወዳእታ፣ወልህቀ ሕጻን ወጸንዐ በመንፈስ ቅዱስ፣እቲ እቲ ህጻን ዓበየ፣ብመንፈስ ቅዱስ ከኣ ደልደለ ይብል።(ሉቃ1፣80) >>ኣብዚ ቁልጭ ኣቢሉ፣ነቲ ኣብ በረኻ ከም ባሕታዊ ኮይኑ ዝነበሮ ዝነበረ ናይ ቅድስና ሂዎት ካብ ፍላሜኡ ክሳብ ፍጻሜኡ፣ኣተዓባብያ ናይ ቅዱስ የውሃንስ መጥመቕ ከመይ ከምዝነበረ ነጊሩና ኣሎ።

መወዳእታ ሂዎት ቅዱስ ዮሓንስ መጥትምቕ፣-

ኣብ መበል ዓሰርተ ሓሙሽተ ዓመት መንግስቱ ንጢባርዮስ ቄሳር፣እዚ ማለት ኣውጎስጦስ ቄሳር ኣብ መበል 42 ዓመተ መንግስቱ ክርስቶስ ኢዮሱስ ተወልደ፣መወዳእታ ንግስትነት ናይ ኣውጎስጦስ ቄሳር 56 ዓመት ኢዩ።ድሕሪኡ ጢባዮስ ቄሳር ዝባህል ነጊሱ 15 ዓመት ምስ ገበረ፣ኣብቲ እዋንቲ ጲላጦስ ጴንጤናዊ ኣብ ምድሪ ይሁዳ ገዛኢ ንኽከውን፣ሄሮስ ኣብ ገሊላ ንጉስ ክኸውን፣ፊልጶስ ሓው ኢጡርያስን ኣብ ዓዲ ጥራያኮዶስን ሽሞኛ ክኸውን፣ሓናን ቀያፋን ሊቃነ ካህናት ክኾኑ ኣብ ዝተሸሙሉ ግዜ፣ቅዱስ ዮውሃንስ መጥመቕ ካብ ብሕትውናዊ ሂዎት ናይ ገዳም ናብቶም ህዝቢ ኣምላኽ ክንሶም ብግብሮም ምስ ኣህዛብ መሲሎም ዝነበሩ እስራኤላውያን መጸ።መጺኡ ስለ ግላዊ ክብሩ ዘይኮነ ሰቢኹ፣ስለክብሪ እግዚኣብሄር፣ስለድኻማቶም፣ስለምሕረት ኣምላኽ፣ዘመነ ኩኔነ ከም ዘኽተመ፣ኩሉ ዝናሳሕ ሰብ መንግስቲ ኣምላኽ ንኽኣቱ ዕድል ከምዝተኸፍተሉ፣ኩሉ ንስሓ ቅዱስ ንስሓ ጥራይ ይኹን እምበር፣ከምቶም ዝሓለፉ፣ጽድቅና ከም ጨርቂ መርገም ኮነ ኢሎም ዝጭርሕዎ ዝነበሩ ቅዱሳን፣ሕጂ ግን ታሪኽ ኩነኔ ከምዘብቀዐ ኣወጀሎም።ክሳብ ዕለተ ዕረፍቱ ድማ ነዚ ኣዋጅ እዚ እንዳሰበኸ መጸ።ኣብቲ ንሱ ዘጠምቐሉሉ ዝነበረ ግዜ፣ክርስቶስ ኣብ ከባቢ 30 ዘመኑ ኣቢሉ ምስ ኮነ ክጥመቕ ናብ ዮሓንስ መጥመቕ መጸ።እዚ ከምቲ ኣቐዲሙ ዝተገልጸ፣ሓቀኛ ልደት ናይ ክርስቶስ፣ኣውገስጦስ ቄሳር ምስ ነገሰ ኣብ መበል 42 ዓመተ ንግስነቱ ኢዩ ክርስቶስ ተወሊዱ።ቅዱስ ቄርሎስ ኣውጎስጦስ ቄሳር ካብ ዝነግስ 18 ዓመት ምስገበረ ክርስቶስ ተወሊዱ ይብል።

እዚ ክብል እንከሎ፣ኣውጎስጦስ ቄሳር ንጉሰ ነገስታት ተባሂሉ ካልኣይ ሽመት ካብ ዝረኸበላ ዓመት ስለዝቖጸረ ኢዩ።እዚ ድማ ኣብ መበል 24 ዓመተ ንግስነቱ ኢዩ ረኺብዋ።18ዓመት ምስ 24 ተደሚርናዮ 42 ዓመት ይኾውን።ክርስቶስ ብዘመነ መንግስት ኣውጎስጦስ ቄሳር ኣብ መበል 42 ዓመተ ንግስነቱ ተወልደ።ድሕሪ 30 ዓመት ማለት ጢባርዮስ ቄሳር ነጊሱ 15 ዓመታት ምስ ገበረ፣ብኢድ ዮውሓንስ መጥመቕ ክጥመቕ ናብ ማይ ዮርዳኖስ መጸ።ስለዚ ቅዱስ ዮውሓንስ መጥምቀ መለኮት ዝብል ናይ መዓርግ ሰም ተወሰኸሉ።መለኮት ኣይተሓዝን ኣይጭበጥን፣ኣይሕቆፍን ኢዩ።እቲ ብኢድ ዮውሐንስ ዝተዳህሰሰ፣ዝተታሕዘ፣ዝተጠመቐ ከኣ መለኮት ዝተፈልዮ ስጋ ጥራይ ኣይኮነን።ስጋን መለኮትን ዝተዋሃሃድዎ ሓደ ወልደ ኣምላኽ ኢዩ።ስለዚ ዮውሃንስ መጥመቕ፣ኣብ ማህጸን ኣዲኡ እንከሎ፣ብሓጎስ ንፈጣሪኡ ምስጋንኡ ኣቕረበ፣ኣብ ማይ ዮርዳኖስ ድማ ብኢዱ ክጥመቕ ኣምላኽና ፈቐደ።

ኣብ መወዳእታ ስብከተ ዮውሃንስ ምስ ናይ ቅዱስ ኤልያስ ዝመሳሰ ብምንባሩ፣ነቲ ኣብ ገሊላ ገዛኢ ክኸውን ተሸይሙ ዝነበረ ሄረዶስ ንሰይቲ ሓውካ ከተእቱ ኣይትኽእልን ኢኻ ኢሉ ስለዝገንሖ ተቐይሙ ኣእሰሮ።ድሕሪኡ ዕለተ ልደቱ ከኽብር፣ብዙሓት ዕዱማት ኣብ ዝገበረሉ ግዜ ድማ ጛል ሓዉ ብዘቕረበቶ ፍሉይ ትልሂታዊ ሳዕስዒት ስለዝተመሰጠ ክሳብ ፍርቂ መንግስቱ ክህባ ምኻኑ መብጽዓ ኣተወላ፣፣ንሳ ድማ ካብ ኣዴኣ ብዝረኸበቶ ምኽሪ ርእሲ ዮሓንስ መጥምቕ ቆሪጹ ከምጻላ ኣዘዘቶ።እዚ ሰብኣይ፣ንዮውሐንስ መጥምቕ ብልቡ ከም ጻድቕ ሰብ ገይሩ ይሓስቦ እካ እንተነበረ፣ብሰንኪቲ ኣብ ጛይላን ሳዕስዒትን ዘለዎ ዝንባሌ ግን ክሳብ ርእሲ ናይቲ ቅዱስ ንኸሰይፍ ድሕር ከምዘይብል ገበሮ።በዚ መሰረት ድማ ብዕለተ ክልተ መስከረም ርእሲ የውሐንስ መጥቕመ ተሰየፈት።እዚ ኩሉ ዝተረኽናዮ ታሪኽ  ቅዱስ ዮሓንስ ርእሰ ዐውድኣመት፣እንታይ ኢዩ ትርጉሞ ንዘለና ኣፍልጦ ንምፋሕ ኢዩ።

ለ) ርእሰ፣-

ርእሰ፣ኣርእስቲ፣ጅማሬ፣መጀመሪ፣መፈለሚ፣መጀመርን መፈጸምን፣ናይ ኩሎም ርእሲ ኮይኑ ዘጠቓልል ብዝብል ትርጉም ይዝርዘር።ርእሰ ኣድባራት፣ርእሰ መካናት፣ርእሰ ጽሑፋት፣እዚ ርእሲ ዓድታት፣ርእሲ ከተማታት ኣርእስቲ ጽሑፋት ወዘተ ንምዝርዛር እንጥቀመሉ ግእዛዊ ስም (Substantive) ኢዩ።ብዙሓት በዓላት ኣሎዉ፣ናይ ኩላቶም በዓላት መጀመሪ ርእሲ ዝኾነ ግን ዮሓንስ ኢዩ፣ንምባል ኢዩ።ርእሲ ከምንፈልጦ፣ናይ ኩላቶም ሓሳባትና ውህላሌን ፍጻሜን ኢዩ።ፍጻሜታትና ውጽኢት ናይ ሓሳባትና ኢዮም።ወይውን ብኻልእ መንጽር፣ኩላቶም ግብርታትና ርእሰ ጥንቶም ኣብ ርእስና ኢዩ።ኢድ ክትንቀሳቐስን ዘይክንትቀሳቐስን ጅማሬኣ ኣብ ርእሲ ኢዩ።እግሪ ክትከይድ፣መልሓስ ክትዛረብ፣እዝኒ ክትሰምዕ፣ልቢ ከስተውዕል ዝእዝዝ ኣማሓዳሪ ናይ ሰብነትና ርእስና ኢዩ።እግዚኣብሄር ድማ ርክቡ ነዛ ኣማሓዳሪት ዝኾነት ክፋል ኣካላትና ኢዩ ዝደሊ።ሓንጎል ናይ ወድሰብ ኣስተብሃልን ኣስተውዓልን ኮይኑ ኢዩ ተፈጢሩ።ስለዚ ርእሰ ሽሞኛ ኮይኑ፣ናይ ኩሎም ፍጻሜታትና ቀላሲ ኮነ። ኣብ ሃይማኖታዊ ፍጻሜታትና፣ርእሰ ጅማሬኦም ኩላቶም ካብዛ ዕለት እዚኣ ማለት ካብ በዓለ ዮሓንስ መጥመቕ ኢዮም ዝጅመሩ።

ቅድስት ቤተክርስትያን ርእሰ ኢላ እትሸሞም ክስተታ ኣሎዉ።ንኣብነት፣ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት፣ናይ ሊቀ ጳጳሳት ሽሞኛ፣ርእሰ ኣድባራት፣ናይ ኩለን ኣድባራት ርእሲ ደብሪ ዝኾነት ዝበሃሉ ኣሎዉ።ብኻልእ መንጽር፣ርእሰ ዐንቀጽ ( The title of the paragraph), መበገሲ ሓሳባት፣ጅማሬ ሂዎት (The starting of life) ወዘተ ዝብሉ ኣብ ቃንቃና እንጠቀመሎም ግልጸታት፣ብጋሴ ሓሳባቶም ንምግላጽ ርእሰ ዝብል ኣንቀጽ ንጥቀመሉ ህሞት ኣሎ።ኣብ ቅድስት ቤተክርስትያን ዝኽበሩ ቅዱሳን በዓላትን፣ቅዱሳን ዕለታትን ብዙሓት ኢዮም።እዚኣቶም ዕላምኦም ንምንታይ ኢዩ እንተ ኢልና፣ኣብቲ ዕለት'ቲ ጣዖት መታን ክኸብር ኣይኮነን።ወይውን እግዚኣብሄር እንትዳተጸየፎ እንከሎ ኣንጻር ኣምላኽ ዝግበሩ ኣይኮኑን።ጀማሪኦም እግዚኣብሄር ኢዩ፣ ሽዱሽተ መዓልታት ግብረ ፈጣርነቱ ምስ ፈጸመ ነታ ሻብዐይቲ ዕለት ግን ካብ ኩለ ኣኽቢሩ ቀዲስዋ ወዓለ።ነቶም ሕጋጋቱ ክሕልዉ ኢሉ ዝፈጠሮም ፍጥረታት ድማ ክሕልዉዋን ከኽብርዋን ከምዘለዎም ኣዘዘ።ቅዱሳን መላእኽቲ ንዓኣቶም ኩሉ መዓልቲ ሰንበቶም ኢዩ፣ንዓና ነዞም ኣብ ምድሪ ዘለና ግን ንዝተፈላለየ ቅዱስ ዕላማ፣እግዚኣብሄር ካብ ኩላቶም ዕለታት ዕለታት ፈሊና ከነኽብር፣ነቲ እቲ ኣብቲ ዕለት እቲ ከቢሩ ዝውዕል ድማ እግዚኣብሄር ክኸውን ከምዝግበኦ ኣዘዘ።ካብቶም 10 ትእዛዛት ተባሂሎም ዝጥቀሱ ናይ ፈጣሪ ትእዛዝ ንሰንበት ኣኽቢርካ ክትቅድሳ ከምዘለካ ዘዘኻኽር ተሪር ትእዛዝ ኢዩ።ንሰንበት ዝሰዓረ ሰብ ንስሓ ይግበኦ ኢዩ።ሰንበት መዓልቲ ረኺሱ ዝወዓለ ጥራይ ዘይኮነስ፣ግላዊ ግብሩ ጥቕማ ጥቕሚ ክኣሪ ዝወዓለ ከይተረፈ ንስሓ ክኣቱ ከምዝግበኦ እግዚኣብሄር ኣዘዘ።ዘጽ20፣8 ብፍሩይ ቃል ኣስፊርዎ ኣሎ።ንሕና ደቂ ሰባት ድኹማት ስለዝኾንና ንብዙሓት ክቡራን በዓላት ከምቲ ዝግባእ ዘይዘከርናሉ ግዜ እንዳበዘሐ ይመጽእ ኣሎ።እዚ ኩሉ ጉድለትዚ ግን መዓልታዊ ንስሓ ዘድልዮ ፍጻመ ኢዩ።ናይዞም ኩላቶም ዐውደኣመታት ርእሰ ጅማሬኦም ካብ በዐለ ዮውሐንስ መጥመቕ ኢዮም ዝጅምሩ።

ሐ) ርእሰ ዐውደኣመት እንታይ ማለት ኢዩ፣-

ርእሰ ዐውደኣመት፣ብእብራይጥን ጽርእን፣ኤታንየም ይብልዎ።ኤታንየም ማለት መሰረት፣ጥንተ ወርሒ፣ጥንተ ዓመት፣ጅማረ ናይ ኩሉ ፍጥረት፣ጥንተ ዕለታት ዝብሉ ትንታኔታት ይህብሉ።ቅድስት ቤተክርስትያን ርእሰዐውደኣመት ኢላ በዓለ ዮውሓንስ መጥመቕ ትጠቕሶ።ኩላቶም ቅማሬ ናይ ዕለታት ካብ ዮውሓንስ ወይ ካብ ሓደ መስከረም ይጅምሩ ንምባል ኢዩ።ብዙሓት ቅዱሳን ብዓላት ክበዓሉ እንከለዉ፣ናይቲ ግዜቲ ፍጻሜ ታሪክ መበገሲ ኣሎዎ።ንኣብነት፣ልደቱ ናይ ጎይታትናን ኣምላኽናን መድሓኒናን ኢዮሱስ ክበዓል እንከሎ፣እቲ ዕለተ ልደት ኣበየናይ ዘመን ከምዝተፈጸመ፣ኣብቲ ግዜቲ ዝተፈጸሙ ኩነታት እንታይ ኢዮም።ሕጂኸ ምስቲ በዓል ዝመዛዘን መጽሓፍ ቅዱሳዊ ነገራት እንታይ እንታይ እንዳገበርና ክነብዕሎ ይግበኣና ንዝብል፣ኩላ እታ ሽዓኣ ዕለተ ልደቱ ኢያ ትምልሰልና።ጛሶትን መልኣኽትን ሓቢሮም ከምዝዘመሩ፣ኣብ ልደት ዝወሃብ ስብሀታትን ውዳሴታትን ምስ ናታቶም ዝመሳሰል ኢዩ።ኣብ ልደት ዝወድቕ ቅኔ ንዑኡ ዝትንትን ኢዩ።ኣብቲ በዓለ ልደቱ ዝወሃብ ስብከት፣ንዑኡ ኣነጻጺርካ ኢዩ ዝወሃብ።ኣብ ስቕለቱ፣ኣብ ትንሳኤኡ፣ኣብ ዕርገቱ ንዘሎዉ በዓላትውን ክበዓሉ እንከለዉ፣ምስቲ ናይጥንቲ ፍጻሜ ተመዛዚኖም ኢዮም ዝከናወኑ።

በዓለ ማርያም፣ጽንሰታ፣ልደታ፣ፍልሰታ፣ዕርገታ ከምኡውን ናይ ዝተፈላለዩ ቅዱሳን ዝግበር ዕለተ ዝኽሮም፣ጅማሬኡ እቲ ስለእግዚኣብሄር ኢሎም ዝሓለፍዎ ክርስትናዊ ገድሊ ብኣስተንትኖ ሕልና ኮይንካ ብምሕሳብ፣እግዚኣብሄር ድማ ድኹማት እካ እንተኾንና፣ከምቲ ናታቶም ገድለ ቅድስና ንምምባር ክሕግዘና ብጸሎት ንምሕታት ኢዮም ዝበዓሉ።ስለዚ ጅማሬኦም ዕለት ወርሒ ኣሎዎም ማለት ኢዩ።ናይ ኩላቶም መዓልታት ጥቕሉል ስሞም ዕለታት ይበሃሉ፣ናይ ኩላቶም ሰሙናት ጥቕሉል ስሞም ሰሙን ይበሃሉ፣ናይ ኩላቶም ኣዋርሕ ጥቕሉል ስሞም ወርሒ ይበሃሉ፣ናይ ኩላቶም ዓመታት ጥቕሉል ስሞም ዓመት ይበሃሉ።ከምኡ እንዳበሉ፣ጥንተ ዐበቅተ፣ዐበቕተ ወዘተ ተባሂሎም ይዝርዘሩ።ሰሙን ሽዱስተ መዓልታት ትሕዝ፣ወርሒ  ኣርባዕተ ሰሙናት ትሕዝ፣ዓመት12ኣዋርሕን 5 መዓልትን ትሕዝ።ኣብ ነፍሲ ወከፍ ዕለታት ናይ ሓንቲ ዓመት፣ወድ ሰብ በረኸት ስለዘገድሶ፣ኩላቶም ዕለታት ንደቂ ሰባት ጠቐምቲ ንኽኮኑ ዝተፈጥርሉ እካ እንተኾኑ፣መዓልታት ፈፈልዩ ንኣምላኹ ዝዝክረሉ ዕለት ንኽህልዎ ግን ተፈቒድሉ።ንኹላቶም ዕለታት ጅማሬኦም ግን እታ ናይ መጀመርያ ዕለት ናይ ሓንቲ ዓመት ኢያ።

ብዛዕባ ዓመታት ዝተበጽሐ ጅማሬያዊት ዕለት ካብ ዝተፈላለዩ ዓይነታት ደቂ ሰባት፣፠፠፠፠ 2ይ ክፋል ይቕጽል
ወስብሀት ለእግዚኣብሄር

በእንተ ስርዐታ ለቅድስ ቤተክርስትያን፣2ይ ክፋል

በስመ ኣብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ ኣሀዱ ኣምላክ ኣሜን።
1ቆሮ 1፣40  ግናኸ ኲሉ ብስርዓትን በጋባብን ግበርዎ።

፨ ዓይነታት ቤተክርስትያን፣-
ብመጽሓፍ ቅዱሳዊ ትምህርቲ ብዙሕ ዓይነታት መሕደሪ ኣምላኽ ኣሎ።ካብኣቶም ግን ሰለስተ ዓይነታት ቤተክርስትያን ክንጠቅስ ኢና።ቤት ማለት መሕደሪ፣መምበሪ፣መውዓሊ ማለት ኢዩ።ክርስቶስ ኣምላኽና ንኽሓድረሉ ፍቓደኛ ዝኾኑ፣ሰስተ ዓነታት ቤታት ኣሎዉ።እዚ ክብሃል እንከሎ፣ንእግዚኣብሄር ውሱን ኣካል ሂብና ዘነኣኣስናዮ ከይመስለና።ከምቲ ሰይጣን ንመንቀኝነት ንምርካብ መሕደሪ ደልዩ ንተመን ዝመረጸ፣እግዚኣብሄር ድማ፣ሰባት መታን ክባረኹ መሕደሪ ይደሊ።ከምቲ ሰይጣንን ክፏኣት መናፍስትን መሕደሪ ዝደሉ እግዚኣብሄርውን መሕደሪ ደለየ።እዚ ከኣ ባዕልና ብፍታውና ኣብዚ ሕደር፣ኣብዚ ግን ኣይትደልዮን ኢልና ንፈጣሪ ንእዝዞ ዘይኮነስ፣ባዕሉ ብፍታዉ ኣብዚ ክሓድር ይፈቱ ኢየ፣ኣብዚ ግን ኣይደልን ኢየ ኢሉ ብዝኣዘዞ መሰረት ኢዩ።ስለዚ ንሱ ክሓድረሉ ኢየ ኢሉ ዝኣዘዞ ክንምንቁሶ ኣይከኣልን፣ንሱ ንከይሓድረሉ ዝወሰነሎም ድማ ባዕልና ኣብዚ ሕደር ኢልና ከነገድዶ ኣይከኣልን።ንሱ ዝኣዘዞ ክንፍጽም ፍጡራዊ ግዴታና ስለዝኾነ ኢዩ።

1.ህንጻ ቤተ ክርስትያን፣-

እግዚኣብሄር መንፈሱ ካብ ዓጽሚ ቅዱሳን ኣይርሕቕን ኢዩ።2ይ ነገስት 13:21 ኤልሳዕ ንምዉት ብዓጽሙ ከተንስእ ንርኢ።ኣብዚ ንሓይሊ ሞት ኣድኪሙ ነታ ከይዳ ዝነበረት ነፍሲ ናብ ስጋቲ ሬሳኣ ከምትምለስ ዝገበረት ብስጋ እትረአ ዓጽሚ ኤልሳዕ እካ እንኾነት፣ኣብ ውሽጣ ተደቢቑ ብረቂቕ ሓይሊ ዝዓየየ ግን እግዚኣብሄር ኢዩ።ኣግዚኣብሄር ንጫማን ክዳንን ጽላሎትን ቅዱሳን ከይነዓቐ ብኡኡ ገይሩ ብዙሕ መንፈሳዊ ሓይሉ ክገልጽ ይኽእል ኢዩ።ካህናት እግዚኣብሄር ብየእጋሮም ረጊጾም ንማይ ዮርዳኖስ ደው ኣበሉዎ፣(ኢያሱ 3:15)፣ቅዱስ ጴጥሮስ ብጽላሎቱ ገይሩ ብዙሕ መንፈሳዊ ሓይሊ እግዚኣብሄር ገለጸ።( ግብ 5፣15) ቅዱስ ጳውሎስ ብክዳኑን መኣረምይኡን ገይሩ ብዙሕ ተኣምር ገለጸ።ግብሪ ሃዋርያት 19:12) ፣ቅዱስ ኖህ ናብ መርከብ ክኣቱ እንከሎ ዓጽሚ ቅዱስ ኣቦና ኣዳም ሒዙ ኣተወ፣ኣብዚ እምበኣር  እግዚኣብሄር ንዓጽሚ ቅዱሳን ንብዙሕ መንፈሳዊ ነገራት ከምዝተተቐመሉ ንርዳእ።

ምሳሌኡ፣-
ዓጽሚ ቅዱሳን ከም ታቦት፣መርከብ ኖህ ድማ ከም ቤተክርስትያን ይምሰል።ኣብታ መርከብ ብዙሓት ዓይነት ፍጥረታት ከምዝደሓኑ፣ኣብ ቤተክርስትያን ድማ ብዙሓት ነፍሳት ብሓይሊ እግዚኣብሄር ይሕከሙ።

ሀ) ታሪኽ ኣመሰራርታ ህንጻ ቤተክርስትያን፣-

ገለ ገለ ድኻም ዝተመልኦም ሰባት ኣምልኻ ኣብ ኩሉ እንድዩ ዘሎ፣ህንጻ ምህናጽ ንምንታይ ኣድለየ፣ዝብሉ ኣልዕዉ።እወ እግዚኣብሄር ኣብ ኩሉ ኣሎ።ንሱ ኣሽንካይዶ ኣብዛ ምድሪ ህልውኑኡ ውሱን ክኸውንሲ ኣብ ሲኦል ከይተረፈውን ኣሎ። <<መዝ 139፣8 ንሰማይ እንተ ደየብኩ፣ ንስኻ ኣብኡ ኣሎኻ፣ መንጸፈይ ኣብ ሲኦል እንተ ኣንጸፍኩ፣ እንሆ፣ ንስኻ ኣብኡ ኢኻ።)

ስለዚ እግዚኣብሄር ህልውንኡ ምሉእ በኩሉሄ ኢዩ።ግን ንዑኡ ዘድልዮን ዝሕበኣሉን ቦታ ስለዘዎ ዘይኮነስ፣ደቁ ብሓደ ተኣኪቦም፣ስርዓቱ ዝሓለወ ብሕጉ ዝተማልአ ቤት ክህልዉሉ  ይደሊ።እዚ ከኣ ካብ ድሌታት ደቂ ሰብ ኣብ ሕልነኦም ስለዘሎ ዘዝለመንዎ ንሱ ድማ ቅድሚኦም ሓሊፉ ይጸንሕ።እምበኣር ኣብ ሲኦል ስለዘሎስ ኣብኡውን ኣምልኾ ኣሎ ምባል ይከኣል ድዩ፣ኣይኮነን።ስለዚ እዛ ንሕና እንሃንጻ ህንጻ ኣምልኾ ዝፍጸመሉ፣መስዋእቲ ዝቀርበሉ፣ምሕረት ኣምላኽ ዝሕፈሰሉ ህንጻ ክህሉ ይደሊ ኢዩ ኣምላኽና።

ለ) ቀዳመይቲ ህንጻ ቤተክርስትያን፣ደብተራ ኦሪት ትበሃል ነይራ፣-

እዛ ደብተራ ኦሪትዚኣ ተንቀቓሳቓሲት ዱንካን ነይራ።ኣብ ዘመነ ሕገ ልቦና ደቂ ሰባት መስዋእቲ ንምቕራብ ፍሉይ ቦታ ፈልዮም የዕርጉም ከምዝነበሩ፣ቅዱስ ኖህውን ከም ኣቦታቱ ድሕሪ ማይ ኣይሂ መስዋእቲ ንኸቕርብ ቦታ ከምዝፈለየ፣ህዝቢ እስራኤል ድማ ንፈጣሪኦም ዘምልኽሉ ቦታ ንደብተራ ኦሪት ሰረትዋ።እዚ ድማ ብትእዛዝ ፈጣሪኦም ኢዩ።ንፈርዖን ንህዝበይ መስዋእቲ ከቕርቡለይ ሕደጎም ከምዝበሎ፣ካብ ግብጺ ክሳብ እስራኤል ንዘሎ ጉዕዞ ቴንዳን፣ጨርቅን ሰሪሖም ኣብ ዝኸድዎ እንዳተኸሉ፣ጽላት በታ ሙሴ ዝሃቦም መሰረት መስዋዕቲ እንዳዕረጉ ኣምልኽኦም ይፍጽሙ ነበሩ።እዚኣ ድማ ካብ ካልእ ቦታ ፍልይ ዝበለት፣ብመንፈሳዊ ስርዓት ዝወቀበትን ነይራ።(ዘህልቍ 4:28 ንመልከት) 

ሐ)ቀዋሚት ቤት መቕደስ፣- 

ድሕሪኡ ደቂ ሰባት ሕልነኦም ቆዋሚት ቤተ መቕደስ ክትህሉ ወቐሶም እሞ እግዚኣብሄር ድማ ብሓጎስ ተቐበሎ።ኣብዚ ብፍቓድ ሰባት እምበር፣ብፍታው እግዚኣብሄር ኣይኮነን ንምባል ኣይኮነን።ኣብ ሕልና ደቂ ሰባት ኣትዩ ዝወቅስ እግዚኣብሄር ኢዩ።ስለዚ ንባዕላ ነታ ቅዱስ ዕዮ ንዘይምዕያያ ከምትውቀስ ዝገበረ እግዚኣብሄር ኢዩ።ኣብሊጹ ድማ ደገፎም።እረ ክሳብ ምስጢረ ስጋዌ ብራኢ ከምዘማዕድዉ ገበሮም።ቅዱስ ዳዊት ዘማሪ፣ << መዝ 131፣2-5 ንሱ ንእግዚኣብሄር ከም ዝመሐለ፣ ቦታ እግዚኣብሄር፣ መሕደሪ ነቲ ናይ ያእቆብ ስልጡን ክሳዕ ዚረክብሲ፣ ብሓቂ ናብ ድንኳን ቤተይ ኣይኣቱን፣ ኣብ መንጸፍ ዓራተይ ኣይድይብን፣ ነዒንተይ ድቃስ፣ ንዀበሮ ዓይነውን ሰለምታ ኣይህብን፣ ኢሉ። ነቲ ናይ ያእቆብ ስልጡን ከም እተመባጽዔ፣ ዘክረሉ።>> እንዳበለ  ህንጻ ቤተ መቕደስ ንምስራሕ ማዕረ ክንደይ ባህጊ ከምዘለዎ ተመልኪቱ፣እግዚኣብሄር ግን ስለስጋዊት ልደቱ ከምዝርኢ ገይርዎ።ብዛዕባ ምስጢረ ስጋዌ ማለት ኢዩ።<< ናሁ ሰማዕናሁ በኤፍራታ፣ወማህደሮ ለኣምላክ ያዕቆብ እንተይእቲ ቤተልሄም ዘሐረያ ኣማኒኤል ይትወለድ ውስቴታ>> ውዳሴ ማርያም ዘሓሙስ፣ካብ መዝሙር 132፣3 ወሲዱ ይገልጸልና።ስለዚ ዳዊት ዘማሪ ብዛዕባ ህንጻ ቤት መቕደስ እንክሓስብ፣እግዚኣብሄር ግን ስለ ኣምላኽ ሰብ ዝኾነሉ ምስጢር ገለጸሉ።ምኽንያቱ እግዚኣብሄር ልዕሊቲ ንሓስቦ ኢዩ ዝሓስበልና።

መ) ነታ ቀዋሚት ቤተ መቕደስ መን ሃኒጹ ጀመራ፣-

እንተኾነ ግን ዳዊት የእዳዉ ብደም ጨቅየን ስለዝነበራ፣ብደመኛዊት ኢድ ቤት መቕደስ ክትስራሕ ስርዓት ቤተክርስትያን ከምዘይኮነ ንኽምህሮ፣ናብ ወዱ ሰሎሞት ኣተሓላለፋ።ስለዚ ቅዱስ ስለህንጻ ቤትመቕደስ ሓሰበ፣ክሃንጻ ዝተፈቕደሉ ግን ንቅዱስ ሰሎሞን ኢዩ።እግዚኣብሄር ንዳዊት ምኽእልኡ ካልእ ዘይተጸበዮ ዓቢ ራኢ ኣበሰሮ፣ንሰሎሞን ብዛዕባ ምስጢረ ስጋዌ ከይገለጸ ድማ ዓቢ ህንጻ ቤት መቕደስ ብስርዓትን ሕግን ክሃንጽ መሃሮ።ነዛ ቤት መቕደስ ሰሪሑ ምስ ወደአ ድማ ብኣእምሮ ደቂ ሰባት ዘይምዘን መዝገበ ጥበብ ንሰሎሞን ተዋህበ።እዚ ጥበብዚ ንምንታይ ክኸውን ኢዩ ተዋሂብዎ።ቤትመቕደስ ከምቲ ኖርማል ገዛና ዘይምኻኑ፣ብመንፈሳዊ ስርዓት ዝማሕደር፣ህዝቢ እስራኤል ኖርማል ህዝቢ ከምቶም ኣህዛብ ዘይምኻኖም በንጻሮም፣ሕግን ስርዓትን ናይ ፈጣሪኦም ሓልዮም ዝኸዱ ምኻኖም ንምንጋር፣እግዚኣብሄር ንሰሎሞን ዓቢ ጥበብ ሃቦ።  1ይ ነገስት 5:12

ወስብሀት ለእግዚኣብሄር።

3ይ ክፋል ይቕጽል